‘Het Oekraïne-referendum? Daar moet ik me nog in verdiepen’
Nu de tentamens achter de rug zijn begint het Oekraïne-referendum onder studenten en medewerkers pas een beetje te leven. Aan de UvA en HvA worden debatten georganiseerd om ze te helpen hun stem te bepalen. Politieke jongerenorganisaties hangen affiches op bij universiteit en hogeschool. Maar op het Roeterseiland zijn ze wars van leuzen en retoriek.
Maxime Weidema (23) zit met haar benen opgevouwen tegen haar lichaam in de hal van het E-gebouw op Roeterseiland. Laptop op schoot, boeken om haar heen. Ze vindt het referendum zo belangrijk dat ze iemand gemachtigd heeft om woensdag 6 april te gaan stemmen bij het referendum over het associatieverdrag met Oekraïne. ‘Ik ben volgende week op vakantie, maar we hebben in Nederland het recht om hierover te stemmen, en dan vind ik het slecht om daar geen gebruik van te maken,’ zegt de student van de onderzoeksmaster Business in Society.
Weidema neigt naar een voor-stem. Maar ze moet zich eerst nog goed inlezen en dat zal volgens haar voor veel studenten van de economiefaculteit gelden. ‘Vorige week hadden we tentamens, dus veel mensen waren met iets anders bezig.’
Buiten geeft een student met zwart gel-haar toe dat hij zich nog niet erg in het associatieakkoord heeft verdiept. ‘Daar begin ik nu pas mee,’ zegt hij terwijl hij gehaast naar zijn fiets loopt. ‘Vanochtend heb ik een filmpje van de NOS bekeken. Het is een boeiend onderwerp, ik ga wel stemmen denk ik.’
Zoenende Poetin
‘Het Oekraïne-referendum leeft veel te weinig onder de studenten van de UvA en de HvA,’ zegt student politicologie en rechten Caesar Bast (21). ‘Er worden wel debatten georganiseerd, maar die hebben niet zo’n aantrekkingskracht op mensen.’
Bast, die naast zijn studie actief is als voorzitter van de Amsterdamse afdeling van de Jonge Socialisten: ‘In de Volkskrant las ik dat vooral laagopgeleiden en middelopgeleiden geïnteresseerd zijn in het referendum van woensdag, en die zijn vatbaarder voor de populistische campagne van het nee-kamp.’
Dinsdag gaan Bast en zijn partijgenoten daar wat aan doen. Bewapend met punaises en lijm gaan ze langs de hoger onderwijsinstellingenTijdens deze zogenoemde 'campagnedag' zullen ze de VU, HvA en de UvA bezoeken. in Amsterdam om affiches op te hangen. ‘Met een poster waarop je Wilders kunt zien zoenen met Poetin proberen we aandacht te vragen voor het referendum.’
Zoeken naar objectieve informatie
Een rondgang bij de hoogopgeleide studenten op het Roeterseiland laat zien dat ze niet zo op dat soort posters en leuzen zittente wachten. Ze gaan heus wel stemmen, maar ze willen zich niet laten leiden door leuzen en retoriek. De studenten hebben vooral behoefte aan informatie over het verdrag, en overzicht. Zoals Daan Boele (22): ‘Anderhalve week geleden had ik het er nog wel over met vrienden en studiegenoten,’ zegt de student psychologie.
‘Op een of andere manier is dat nu een beetje weggezakt. Ik zoek vooral naar objectieve informatie over het verdrag. Het helpt om naar debatten te gaan en met tegenstanders te spreken, anders krijg je alleen informatie van like-minded mensen.’
(De tekst loopt door onder de foto.)
Milieu
Renée Joosse van de onderwijsadministratie komt net terug van vakantie en zegt dit weekend tijd te nemen om zich goed in te lezen. ‘Het is zo ingewikkeld,’ zegt ze op een bankje aan de Roetersstraat. Joosse krijgt haar stemadviezen vooral via Facebook. ‘Van mensen die ik vertrouw. Ze zitten in het activistische wereldje, en liepen al mee in milieudemonstraties. Maar ja, die geven hun advies dan ook op basis van hun specifieke achtergrond, terwijl het verdrag over veel meer gaat dan het milieu, dus ik wil dit weekend veel achtergrondartikelen lezen.’
Middelvinger
Het verdrag gaat over zoveel onderwerpen, zegt HvA-student Sebastiaan Proos (26), bestuurslid van de afdeling van de Socialistische Partij in Amsterdam, en tegenstander van het akkoord. ‘Bijvoorbeeld over hoger onderwijs doordat de uitwisseling van studenten wordt bevorderd. Maar of we daar nou zo veel aan hebben? De Oekraïense universiteiten staan nou niet bepaald hoog aangeschreven, dus daar zullen vooral de Oekraïense universiteiten profijt van hebben.’
‘Als je nee stemt dan steek je eigenlijk gewoon een middelvinger uit naar de mensen die daar op Maidan hebben gedemonstreerd en voor vrijheid hebben gevochten,’ zegt Caesar Bast. ‘In Oekraïne klinken veel positieve geluiden. Bijna niemand in Oekraïne is tegen. Dat zegt wel wat: het akkoord zorgt voor meer handel en dus voor welvaart.’
Volgens Proos, is het associatieverdrag een vrijhandelsakkoord dat alleen de grote bedrijven dient. ‘Dat zijn de oligarchen die de fascistische milities hebben gefinancierd.’
Niet veel
Maxime Weidema haalt haar schouders op als ze wordt gevraagd of ze zich niet juist op de Business School meer in het referendum moeten verdiepen. ‘Ze zeggen dat het een handelsverdrag is, maar hier leren we dat dat vaak dunne documenten zijn.’ Met duim en wijsvinger maakt ze een gebaar dat het niet veel is. ‘En niet verdragen van een paar honderd pagina’s.’ Doorslaggevend voor haar stem vindt ze wat de mensen in Oekraïne vinden. ‘Ze zeggen dat die allemaal voor zijn, maar of dat zo is weet ik niet. Daar ga ik me nog in verdiepen.’
Studenten van de HvA-lerarenopleidingen maatschappijleer, aardrijkskunde en geschiedenis organiseren vandaag een projectdag over het Oekraïne-referendum. Gedurende die dag kunnen zij zich laten informeren door experts. Vanmiddag zal bij Floor, het debatcentrum van de Hogeschool van Amsterdam, een debat plaatsvinden tussen SP-europarlementariër Anne-Marie Mineur en Bart Vink, gemeenteraadslid voor D66. Studentenorganisatie AEGEE organiseert zondag van 14:00 tot 17:00 uur een debat over het Oekraïne-referendum tussen voorzitters van politieke jongerenorganisaties in Crea.
