Vlaanderen is de vluchtheuvel voor Nederlandse studenten
Terwijl aan de UvA veel commotie is ontstaan over de toevloed aan internationale studenten, kiezen ook steeds meer Nederlandse studenten ervoor in het buitenland te studeren. Vorig jaar stonden er bijna 10.000 Nederlanders ingeschreven bij Vlaamse universiteiten. Hoe is het om daar te studeren? ‘Je verwacht weinig tot geen verschil met Nederland, maar dat was toch wel effe anders.’
Met steeds meer zijn ze: studenten die de Nederlandse ordelijkheid en pindakaas inruilen voor slechte wegen en choco. Uit cijfers van het Vlaams ministerie van Onderwijs blijkt dat het aantal Nederlandse studenten aan Vlaamse opleidingen sinds 2008 verdubbeld is. Hoe is het om in het buitenland te studeren?
Groepsgevoel
Vooral vrienden maken blijkt in Vlaanderen niet gemakkelijk, vinden de drie studenten die we spraken. Volgens Goof van Straaten, die biomedische wetenschappen studeerde aan de Universiteit Antwerpen, komt dit omdat veel mensen elkaar kennen van in de middelbare school en al een groepje vormen. ‘Er is veel meer terughoudendheid,’ klinkt het. Joes Minis, student oudheidkunde aan de Katholieke Universiteit Leuven, beweert dat je als individu in Nederland heel erg je eigen standpunt kan innemen terwijl er in België veel meer een groepsgevoel heerst. Dat is volgens hem het grote verschil. ‘Nederlanders zijn individualistisch en Belgen helemaal niet. Dat botst.’
‘Ik wilde eigenlijk niet bij een studentenvereniging gaan,’ bekent Minis. ‘Dat is in Nederland best wel heftig.’ Toch heeft hij in België ‘noodgedwongen’ een organisatie gezocht om zich bij aan te sluiten en nieuwe mensen te leren kennen. Hij koos ervoor te gaan schrijven voor Veto, het studentenblad. ‘Zodra Vlamingen het gevoel hebben dat het veilig is, accepteren ze je wel,’ vult Minis aan. ‘Vanaf dat je ergens bij hoort, hoor je er ook écht bij.’ Zodra de bubbel doorbroken is zijn de Belgen volgens Van Straaten ‘echt Bourgondisch en gezellig.’
Hiërarchie
Naast de geslotenheid valt de Nederlanders vooral het respect voor autoriteit op. Minis vertelt dat hij het in Nederland juist leuk vond om tegen autoriteit in te gaan. ‘Als je in Nederland fietst zonder handen en je wordt tegengehouden door de politie dan zeg je gewoon: “Waar bemoei jij je mee?”’ In België word je daar hard voor aangepakt, dan krijg je een boete voor smaad aan de politie.’
Die hiërarchie dringt zelfs door tot op de schoolbanken. De omgang met hoogleraren is er heel verschillend dan in Nederland. ‘Hoogleraren staan heel erg op een voetstuk,’ merkt Van Straaten op. ‘Het is heel lastig om naar de docent toe te lopen over een meningsverschil.’ Er heerst volgens hem een grote afstand tussen studenten en docenten. ‘In België moet je ook “professor” zeggen, terwijl je ze in Nederland gewoon aanspreekt bij de voornaam.’
Anne Polder, die verloskunde studeert aan de Artesis Plantijn Hogeschool in Antwerpen, merkt ook dat iedereen in het ziekenhuis heel erg opkijkt tegen de dokter. ‘In Nederland durven patiënten bijvoorbeeld veel meer tegen de dokter in te gaan.’
Waar de studenten misschien nog het meest van schrokken was de intensiviteit van de opleidingen. Voor Polder was het zwaarder dan verwacht. ‘Ik heb hiervoor een andere opleiding gedaan, maar nu moest ik ineens veel meer stampen.’ De heel andere manier van leren deed Van Straaten de das om: ‘Qua leren ben ik wel in de problemen gekomen. Ik was niet gewend om grote hoeveelheden leerstof te verwerken.’ Op dat vlak moest hij ‘echt een omslag maken.’
Zacht taaltje
Ondanks de soms bevreemdende verschillen, hebben de Nederlandse studenten ook veel sympathie voor de Belgische mentaliteit. ‘Wat ik zo leuk vind aan de Belgen is hun ongelofelijke “je m’en fous-” of “het kan me niets schelen-“ houding,’ vindt Minis. ‘Iedereen doet gewoon waar die zin in heeft.’ Hij waardeert vooral dat mensen niet over alles en iedereen een oordeel vellen. ‘Gewoon leven en laten leven.’
‘Nederlanders zijn veel directer,’ merkt Polder op. Belgen brengen de boodschap volgens haar minder direct en zachter. ‘Ik denk dat Belgen over het algemeen zachter zijn dan Nederlanders waardoor ze ook aardiger overkomen.’ Toch is dat aldus Polder niet altijd positief. ‘Soms is het als Nederlander natuurlijk prettiger als er gewoon wordt gezegd waar het op staat.’
Volgens Van Straaten hebben de Belgen veel mooie eigenschappen. Maar toch is hij vooral gevallen voor het zachte taaltje. Nederlanders zijn volgens hem veel groffer in hun uitspraak. ‘De taal is zo mooi,’ vindt hij. ‘Vooral bij vrouwen.’
