Verleidt ‘Strč prst skrz krk’ scholieren tot een studie Slavische talen?
Deze week kunnen aankomende studenten proefstuderen op de UvA. Middelbare scholieren, maar ook bachelorstudenten op zoek naar een tweede studie, kunnen lessen uitproberen. We schoven aan bij Russische en Slavische studies.
‘Je kan beter een andere dag terugkomen,’ zegt de coördinator van het proefstuderen. ‘Tot nu toe is er nog niemand.’ Buiten is het begonnen met sneeuwen. Toch begeven we ons naar de vierde verdieping van het P.C. Hoofthuis, waar vier geïnteresseerden zich hebben verzameld. Docent Paulina Kyselica is verheugd: ze vreesde voor een leeg lokaal.
‘Op onze studie leiden we mensen op die taalkundig en cultureel verstand hebben van het Slavische gebied,’ begint ze. ‘Denk bijvoorbeeld: als er iets gebeurt in Rusland, kun je dat zelf gaan interpreteren aan de hand van Russische media. Je hoeft dan niet te wachten op de vreemde bemiddeling van de NOS, of zo.’
Als je voor de studie kiest, leer je ook een taal. Dat kan Russisch, Pools, Tsjechisch of Servisch/Kroatisch zijn. Die talen hebben veel overeenkomsten, legt Kyselica uit. En soms zijn ze volgens Kyselica best makkelijk te volgen, zeker als je op de middelbare school Latijn hebt gehad. ‘Lees deze zin maar eens voor,’ maant ze een potentiële student Russisch. Dat meisje durft het toch nog niet aan.
Cyrillisch
Het Cyrillisch schrift, legt Kyselica uit, wordt alleen gebruikt door landen die een orthodox-christelijk karakter hebben. Dat zijn Rusland, Wit-Rusland, Servië, Oekraïne, Bulgarije en Macedonië. Maar ook de Slavische talen die het Latijnse schrift gebruiken brengen moeilijkheden met zich mee voor buitenlanders. Zo heeft Kyselica een apart toetsenbord nodig als ze in het Tsjechisch wil typen, omwille van de vele speciale letters.
En je kan in talen zoals Tsjechisch makkelijk tongbreker-zinnen maken zonder ook maar een enkele klinker. Kyselica geeft een voorbeeld: ‘Strč prst skrz krk.’ Dat betekent ‘Steek je vinger in je keel.’ Niemand in de klas durft het te herhalen.
Code rood
Een half uur voor het einde van de les komt een UvA-medewerker binnen. De sneeuwstorm buiten is nu ‘code rood’, en alle UvA-colleges worden per direct opgeschort. ‘Wij gaan nog even door,’ zegt Kyselica. Maar Ellen Rutten, die na Kyselica een college over Rusland aan deze groep zou geven, komt niet opdagen.
‘Er zijn landen waar je grote delen van het jaar twee meter sneeuw hebt,’ grinnikt Kyselica. ‘En die functioneren gewoon.’ Een van de middelbare scholieren tegenover haar voegt toe: ‘Ja, zoals Rusland!’
Russische literatuur
En, heeft het proefstuderen al een scholier overtuigd? Niels Gintowt (19) zit nu nog in 6 vwo, maar wil volgend jaar gaan studeren. ‘Ik vind het lezen van Russische literatuur heel erg leuk, en Rusland zelf heeft me altijd al geïntrigeerd. Slavische landen hebben altijd wel een romantisch gevoel bij me opgewekt.’ De sneeuwstorm buiten kon hem niet deren. ‘Ik wist nog niet zeker wat ik wilde gaan studeren, en ik wilde zoveel mogelijk universiteiten zien. Dus wilde ik toch gaan kijken. Deze studie staat misschien niet op nummer één, omdat mijn ouders liever willen dat ik een studie ga doen waar ik gelijk een baan mee zou krijgen.’
Wat hij van de UvA moet denken, daar twijfelt hij nog over. ‘Ik vind het een leuk gebouw hier,’ zegt hij al wel, ‘maar veel meer weet ik niet.’ Wel lijkt de UvA hem fijn om aan te studeren, omdat er meerdere gebouwen zijn door de hele stad. ‘Niet dat je alle lessen in één groot gebouw heb, zoals aan de VU.’
