Dat je met internet opgegroeid bent, betekent niet meteen dat je ook alles binnen drie zoekopdrachten weet te vinden. Daarom schreef journalist en taalhistoricus Ewoud Sanders Eerste hulp bij e-onderzoek, een gids die ondersteuning en tips geeft bij het zoeken naar informatie op internet. Morgenmiddag wordt een speciaal voor HvA-studenten herschreven versie gepresenteerd.
Sanders, onder meer werkzaam voor NRC Handelsblad en Onze Taal, geeft geregeld lezingen over taal en massadigitalisering en workshops over digitaal documenteren en over slim zoeken op internet. Hij schreef de nieuwe versie van het boek in samenwerking met lectoren, docenten en informatiespecialisten van de HvA. Eerste hulp bij e-onderzoek wordt uitgereikt aan alle 15.000 tweedejaars studenten.
Welke valkuilen bij internetonderzoek ziet u steeds terug komen?
‘Volgens mij is de grootste valkuil zelfoverschatting. "Ik hoef daar heus niks over te leren, ik vind altijd alles al." Test: vind een recente (2008-2012) betrouwbare publicatie, full text, over een onderwerp waar je meer over wilt of moet weten. Nederlandstalig, maar niet uit Vlaanderen. En dan niet na een half uur of langer googelen, maar binnen twee of drie zoekopdrachten, tussen je eerste tien resultaten. Als je dit fluitend doet, zul je in dit gidsje waarschijnlijk weinig nieuws aantreffen.’
Is deze generatie HvA'ers niet van zichzelf al beter dan wie dan ook wegwijs op internet?
‘Dat zou je denken, maar in de praktijk is dat niet zo. Ik geef veel workshops aan studenten van universiteiten en hbo’s. En ook aan veel jonge journalisten trouwens. Ze zijn allemaal met internet opgegroeid, maar dat betekent niet dat je spelenderwijs hebt geleerd hoe je bijvoorbeeld een Powerpoint-presentatie of Excel-sheet op internet vindt. En ook niet dat het altijd handig is om te controleren of je via een zoekmachine meer op een bepaalde site kunt vinden dan rechtstreeks. Terwijl dat soms echt van essentieel belang is. Uit allerlei onderzoeken blijkt dat studenten veel minder goed zijn in slim zoeken dan ze zelf denken. En dan veel docenten menen. Pas de afgelopen tijd begint dit echt in brede kring door te dringen. Vandaar dit zoekgidsje.’
Waarin verschilt deze versie van het origineel?
'In alle bescheidenheid: deze versie is beter dan het gidsje dat ik eind vorig jaar heb gemaakt voor diverse universiteiten. In feite heb ik het boekje compleet herschreven. De eerste versie was meer een pamflet, bedoeld om te overtuigen, deze versie is meer een handleiding. Korter en zakelijker en completer. Zo besteed ik nu meer aandacht aan hoe je informatie toetst en hoe je je onderzoek herhaalbaar en dus controleerbaar maakt.'
De presentatie van Eerste hulp bij e-onderzoek vindt plaats op 8 februari van 16.00 tot 17.30 uur in leercentrum Floor, gevestigd in het Kohnstammhuis, Wibautstraat 2-4, 1091 GM Amsterdam.
Sanders, onder meer werkzaam voor NRC Handelsblad en Onze Taal, geeft geregeld lezingen over taal en massadigitalisering en workshops over digitaal documenteren en over slim zoeken op internet. Hij schreef de nieuwe versie van het boek in samenwerking met lectoren, docenten en informatiespecialisten van de HvA. Eerste hulp bij e-onderzoek wordt uitgereikt aan alle 15.000 tweedejaars studenten.
Welke valkuilen bij internetonderzoek ziet u steeds terug komen?
‘Volgens mij is de grootste valkuil zelfoverschatting. "Ik hoef daar heus niks over te leren, ik vind altijd alles al." Test: vind een recente (2008-2012) betrouwbare publicatie, full text, over een onderwerp waar je meer over wilt of moet weten. Nederlandstalig, maar niet uit Vlaanderen. En dan niet na een half uur of langer googelen, maar binnen twee of drie zoekopdrachten, tussen je eerste tien resultaten. Als je dit fluitend doet, zul je in dit gidsje waarschijnlijk weinig nieuws aantreffen.’
Is deze generatie HvA'ers niet van zichzelf al beter dan wie dan ook wegwijs op internet?
‘Dat zou je denken, maar in de praktijk is dat niet zo. Ik geef veel workshops aan studenten van universiteiten en hbo’s. En ook aan veel jonge journalisten trouwens. Ze zijn allemaal met internet opgegroeid, maar dat betekent niet dat je spelenderwijs hebt geleerd hoe je bijvoorbeeld een Powerpoint-presentatie of Excel-sheet op internet vindt. En ook niet dat het altijd handig is om te controleren of je via een zoekmachine meer op een bepaalde site kunt vinden dan rechtstreeks. Terwijl dat soms echt van essentieel belang is. Uit allerlei onderzoeken blijkt dat studenten veel minder goed zijn in slim zoeken dan ze zelf denken. En dan veel docenten menen. Pas de afgelopen tijd begint dit echt in brede kring door te dringen. Vandaar dit zoekgidsje.’
Waarin verschilt deze versie van het origineel?
'In alle bescheidenheid: deze versie is beter dan het gidsje dat ik eind vorig jaar heb gemaakt voor diverse universiteiten. In feite heb ik het boekje compleet herschreven. De eerste versie was meer een pamflet, bedoeld om te overtuigen, deze versie is meer een handleiding. Korter en zakelijker en completer. Zo besteed ik nu meer aandacht aan hoe je informatie toetst en hoe je je onderzoek herhaalbaar en dus controleerbaar maakt.'
De presentatie van Eerste hulp bij e-onderzoek vindt plaats op 8 februari van 16.00 tot 17.30 uur in leercentrum Floor, gevestigd in het Kohnstammhuis, Wibautstraat 2-4, 1091 GM Amsterdam.
