Ambassadeur Pete Hoekstra: ‘Een muur bij de grens gaat niet al onze problemen oplossen’
Op donderdag bezocht de omstreden Amerikaanse ambassadeur Pete Hoekstra de UvA. In Room for Discussion werd hij geïnterviewd door twee studenten politicologie. ‘Ik vind Nederlanders lang niet zo progressief als jullie zelf denken te zijn.’
Het is druk in de centrale hal van REC-E op de Roeterseilandcampus, waar het interview gehouden wordt. De rijen met stoelen zijn gevuld en ook daarachter staan tientallen nieuwsgierige studenten. Een klein tiental aan beveiligers en politieagenten houdt de zaal nauwlettend in de gaten.
Enkele studenten houden kartonnen borden in de lucht. ‘White wine sipping Amsterdam elite’ staat er op de een, terwijl een actievoerder plastic glaasjes wijn uitdeelt. ‘No Pete Zone’ staat er op een ander. Dit laatste protest verwijst naar een omstreden toespraak van Hoekstra uit 2015, waarin de ambassadeur stelde dat er in Nederland no go-zones bestaan waar auto’s en zelfs politici in brand worden gestoken. Deze woorden nam hij later, min of meer, terug.
Migratieprobleem
Het gesprek verkent voornamelijk de buitenlandse politiek van de Verenigde Staten, maar de interviewers zijn ook benieuwd naar wat Hoekstra nu precies van Nederland vindt. Is het voor hem als conservatieve Republikein niet lastig om te aarden in een liberaal land? ‘Ik vind Nederland lang niet zo progressief als jullie zelf denken te zijn. Alle Nederlandse zakenlui zien er hetzelfde uit als ik: wit en man. Dat deden we in Amerika in de jaren tachtig al beter,’ zegt Hoekstra. ‘Let’s agree to disagree. Op sommige vlakken is Nederland progressiever dan de Verenigde Staten, op andere vlakken is dit andersom.’
Pete Hoekstra werd geboren in Groningen, maar verhuisde op 3-jarige leeftijd met zijn familie naar Holland, een Nederlandse enclave in Michigan. ‘Mijn ouders emigreerden omdat Nederland in 1956 een tough place was. Jullie vochten een oorlog uit in Indonesië en Nederland was nog niet hersteld van de Tweede Wereldoorlog. Mijn ouders gingen naar Amerika voor een betere toekomst, voor de kinderen.’ Interviewer Santiago Diaz Jaramillo vraagt of Hoekstra, die in 2016 campagne voerde voor president Trump, in dat geval geen sympathie heeft voor migranten die nu naar Amerika trekken. ‘Amerika is en blijft een land dat immigranten verwelkomt.’ Er volgt gelach uit de zaal. ‘Ja, zelfs met deze regering. Er komt geen Amerika met gesloten grenzen.’
Als Diaz Jaramillo hem wijst op de muur die Trump bij de grens met Mexico wil bouwen, verheft Hoekstra zijn stem. ‘Je moet beseffen dat Europa ook niet gastvrij is richting immigranten. Zowel Amerika als de Europese Unie worstelen met het migratieprobleem. Migranten komen hierheen omdat wij aantrekkelijke maatschappijen hebben. We moeten er samen over praten en niet met onze vinger naar de Verenigde Staten wijzen,’ zegt Hoekstra.
‘De muur zal voor veiligheid zorgen, maar als criminelen of drugskartels illegaal Amerika binnen willen komen, zijn er veel manieren om dat te doen. De overheid heeft de taak om een pakket aan veiligheidsmaatregelen te treffen, waaronder zichtbare grenzen en douanes bij vliegvelden. Maar de muur gaat niet al onze problemen oplossen.’
Rusland als slechte vriend
Hoekstra stelt dat de humanitaire crisis in Venezuela momenteel het grootste mondiale probleem is en noemt militair ingrijpen een mogelijkheid. ‘Alle opties liggen op tafel.’ Als interviewer Elmer Hoogland suggereert dat de Amerikanen uit zijn op de olie die het land te bieden heeft, reageert Hoekstra fel: ‘Noem één conflict in de afgelopen honderd jaar waar de VS zich militair heeft ingezet, in materialen heeft voorzien, en de levens van jonge mannen en vrouwen op het spel heeft gezet om er uiteindelijk zelf rijker van te geworden.’
Hij schuift de Russische invloed in Europa af als een slecht idee. Rusland is ‘geen goede vriend van Europa, als je kijkt naar bijvoorbeeld MH17 of het hackschandaal. Dit zijn niet de acties van een bondgenoot.’ Hoogland vraagt waarom Amerika dan wel handelt met een andere ‘slechte vriend’, door wapens te leveren aan Saoedi-Arabië. ‘Amerika doet zaken met landen die niet perfect zijn op het gebied van mensenrechten.’
Hoogland, die zelf opgroeide in de VS, stelt als conclusie dat hij na het interview niet meer zo goed weet wat het betekent om Amerikaan te zijn. ‘Ik schaam mij niet om te zeggen dat ik een exceptional land dien en nu onderdeel ben van een ander exceptional land,’ antwoordt Hoekstra. In zijn slotwoord verwijst hij naar het virale ‘America First, The Netherlands Seconds’-filmpje van komiek Arjen Lubach. ‘De Nederlanders zeggen dat ze het prima vinden om nummer twee te zijn als Amerika de nummer een is. Ik denk dat het een goed uitgangspunt is.’
