Congo 100 jaar: niet alleen gezelligheid, maar ook politiek actief
Afgelopen woensdag kreeg Congo – de oudste studievereniging biologie van Nederland – de Jubilieumpenning van de Stad Amsterdam, ter ere van haar honderdste verjaardag. Secretaris Noah van de Bunt, vicevoorzitter van de lustrumcommissie Jamie Hoefakker en oud-lid Midas Dekkers vertellen over Congo, dat veel meer blijkt te zijn dan alleen een gezelligheidsvereniging. ‘Door ons kritisch rapport kwam er geen zwavelkoolstoffabriek in het Westelijk Havengebied.’
Honderd jaar geleden richtten 29 biologen studievereniging Congo op, omdat ze het Amsterdamsch Studenten Corps en de Amsterdamsche Vrouwelijke Studenten Vereeniging (A.S.C./A.V.S.V.) te heftig vonden. De biologen vonden dat ze er vooral zopen en te weinig aan studiegerelateerde dingen deden, en splitsen zich af. De naam Congo is dan ook een grapje over deze studentenvereniging, vertelt Noah van de Bunt, secretaris van het huidige Congo-bestuur en derdejaarsstudent psychobiologie (20). ‘Het staat voor: “Comt onoos’len naerstighlyck gheleertheydt ontvanghen”, oftewel: kom geleerdheid ontvangen, onnozelen.’
Bierbrouwcommissie
In die tijd was Congo alleen nog een dispuut voor biologiestudenten. Tegenwoordig is het een vereniging voor de studies biologie, biomedische wetenschappen en psychobiologie. De vereniging is flink uitgebreid. Van de Bunt: ‘Nu hebben we op papier zo’n 2.000 leden per jaar, waarvan er 250 echt actieve leden zijn. Ook hebben we nu bijna dertig commissies.’
Die commissies gaan over studiegerelateerde dingen zoals boeken, maar ook over totaal andere zaken, zoals zelf bier brouwen. ‘De BrouwCie heeft nu een blond lustrumbiertje gebrouwen,’ zegt Jamie Hoefakker, vicevoorzitter LustrumCie en zesdejaarsstudent klinische neuropsychologie (24).
Naakt protesteren
Borrelen is een belangrijk onderdeel van de vereniging; sinds de jaren negentig is er elke dinsdag een borrel in de stamkroeg en elk jaar verschillende feesten waar veel mensen op af komen, waaronder gala’s en feesten in thema’s met een studentikoze knipoog, zoals ‘hoeren en pooiers’. ‘Die feesten zijn berucht,’ laat Hoefakker weten. Daarnaast zijn er nog zat andere activiteiten, zoals excursies, liftwedstrijden, ouderdagen en snijpractica waarbij haaien worden ontleed of, hersenen in plakjes bestudeerd worden.
‘In de jaren zestig had Congo nog geen vaste borrel, maar gingen de Congolezen wel vaak samen eten en borrelen,’ zegt Van de Bunt. ‘Verder was Congo toen vooral politiek actief. Ze heeft een eigen partij gehad, lijst Congo, en de leden deden aan veel demonstraties mee.’ Hoefakker: ‘Ze gingen bijvoorbeeld naakt protesteren tegen Shell.’
Tijd van democratisering
Oud-lid en vermaard bioloog Midas Dekkers (72) was in die jaren behoorlijk actief bij Congo. Zelf noemt hij zich geen oud-voorzitter, want hij studeerde van 1963 tot 1974 aan de UvA: de tijd van de democratisering. ‘Congo had toen geen voorzitter of bestuur.’
In de jaren zestig werd het actiewezen uitgevonden, vertelt Dekkers. ‘We wilden de wereld ten goede veranderen. Maar tijdens colleges kregen we niets kritisch te horen. We probeerden ons daarom steeds in vergaderingen op de universiteit te mengen. Professoren hadden alleen een fantastische truc bedacht. Ze planden heel vroeg vergaderingen, als alle studenten nog in bed lagen.’
Zwavelkoolstoffabriek
De studenten van Congo hadden dus niet altijd succes. In 1969 kregen ze wel invloed in een plan van de Gemeente Amsterdam. Dekkers: ‘De stad wilde een beetje Rotterdam gaan spelen door een zwavelkoolstoffabriek, genaamd Progil, in het Westelijk Havengebied te vestigen. Congo schreef een kritisch rapport. Dit was geheel tegen het advies van de professoren in, maar wegens dat rapport is de fabriek er toch niet gekomen. Het Westelijk Havengebied kon daardoor lange tijd niet meer uitbreiden, waardoor biologiestudenten van de braakliggende grond konden gebruikmaken om onderzoek te doen.’
College op de Plantage Middenlaan
Dekkers schreef zelf niet mee, maar was wel belangrijk. ‘Ik had alleen het ontwerp voor de omslag van het rapport gemaakt. Wel was ik toen de enige met een telefoon, dus werd mijn telefoonnummer in het rapport genoemd. Ik werd echt platgebeld.’
Hij heeft veel geleerd van de andere leden van Congo. ‘Ik had het geluk dat ik mee mocht lopen met mensen die veel meer verstand hadden van actie en echte milieugenen hadden.’
‘Het was toen een volslagen andere tijd dan nu. We hadden zeeën van tijd om kritische rapporten op te stellen, maar we waren ook ontzettend druk met studeren, drinken en neuken. Anders hadden we misschien nog iets aan de Plantage Middenlaan kunnen doen. Ik had daar namelijk college, midden in Amsterdam. Voor plantkunde zaten we in de Hortus en voor dierfysiologie in Artis. Nu zitten biologen in die verschrikkelijk betonnen toren in Watergraafsmeer. Ik begrijp niet hoe je daar natuur kunt bestuderen. Ik kan er eeuwig om treuren. Het is echt een gemiste kans dat de biologen daar niet meer zitten.’
Deze week is het lustrum van Congo begonnen. Het programma met alle lustrumactiviteiten is hier te vinden.
