UvA-student Tom maakte de afgelopen weken dikke winst op aandelen GameStop en dreef met zijn medebeleggers hedgefonds Citadel bijna een faillisement in. Wat is er aan de hand? We spreken erover met Tom en finance-docent Spyros Terovitis: ‘Veel millennials, die nu kunnen beleggen, zijn tegen de gevestigde orde van Wall Street gekeerd. Ik verwacht dat we dit veel vaker gaan zien.’
Naast geld verdienen door in prijs gestegen aandelen te verkopen, kan een belegger ook geld verdienen door te speculeren op een daling in waarde van geleende aandelen, short selling, of ‘short gaan’ genoemd. Hierbij wordt een geleend aandeel, bijvoorbeeld van een bedrijf, verkocht op de beurs. De handelaar verwacht dat de koers daalt en als dat gebeurt koopt hij het terug en het verschil tussen de verkoop- en koopprijs stopt hij in zijn eigen zak.
Maar wat gebeurt er als de prijs niet daalt? Dat zagen we afgelopen week toen hedgefondsen short gingen op het videogame bedrijf Gamestop. Het bedrijf verkeert in zwaar weer door onder meer de coronacrisis en meerdere grote hedgefondsen speculeerden op een verdere daling in de koers. Dat werd op opgepikt door verschillende gebruikers op sociaal medium Reddit. Zij meldden zich aan op beleggersplatforms als Robinhood, waar laagdrempelig en ‘democratisch’ beleggen mogelijk wordt gemaakt. De amateurbeleggers op deze platforms kochten massaal de goedkope Gamestop-aandelen en dreven zo de prijs op van twintig dollar per aandeel tot wel 470 dollar per aandeel.
Ook Tom van der Roest (27), masterstudent lerarenopleiding algemene economie, kocht aandelen van Gamestop. ‘Ik wilde al een tijdje gaan beleggen en keek uit interesse op de subreddit-pagina waar over een mogelijke short squeeze werd gesproken. Daar werd het een en ander uitgelegd.’ Tom en een vriend van hem stapte op tijd in.
Las Vegas
Hij wil liever niet zeggen hoeveel winst hij al gemaakt heeft, maar wil wel kwijt wat hij met het geld gaat doen. ‘We hebben samen afgesproken ermee te stoppen als we genoeg geld hadden om naar Las Vegas te gaan en daar onze hele inzet in het casino op rood te kunnen zetten. Later hebben we dat iets bijgesteld: we hebben gewacht tot we genoeg geld hadden om naar sterrenrestaurant De Bokkedoorns te gaan. Toen dat was gelukt ben ik weer ingestapt om geld te verdienen voor een Playstation 5, en inmiddels heb ik al een wat groter doel bereikt.’
In alle opwinding van het snelle geld ging Tom bijna all-in. 'Ik heb even getwijfeld of ik al het spaargeld van mijn DUO-studentenlening zou inzetten, maar mijn gezonde verstand heeft het gewonnen. Het is wel heel verslavend, ik moet me inhouden om te zorgen dat ik niet de hele dag naar de koersen ga kijken.’
Dat jonge mensen als Tom instappen in de beleggingswereld, verwacht Finance-docent Spyros Terovitis vaker te zien in de toekomst om verschillende redenen. ‘Allereerst, omdat de toegankelijkheid van die wereld enorm is toegenomen door platforms als Robinhood. De app downloaden en je registreren is in drie minuten gebeurd, en dat is heel nieuw. Je hoeft niet meer een middle man in te schakelen die toegang heeft tot de beurs die dan voor jou gaat beleggen. Verder wordt er geen instaptarief gevraagd op deze platforms, waardoor beleggers met kleinere budgetten ook mee kunnen doen. Daarnaast zijn veel millennials, die nu dus kunnen beleggen, tegen de gevestigde orde van Wall Street gekeerd. Dit soort acties zal dus ook vaker voorkomen.’
Gecoördineerd instappen
De belangrijkste ontwikkeling die leidde tot de grootste short squeeze ooit, volgens Terovitis, is dat individuele beleggers nu de mogelijkheid hebben om zich te massaal te verenigen via sociale media. ‘Misschien werd niet iedereen gedreven door het geld, maar wat we afgelopen week zagen bij de Gamestop-zaak berust op hetzelfde principe als wat we in de financiële wereld pump and dump noemen. Hierbij leidt het in een korte tijd heel veel aandelen kopen tot het opdrijven van de prijs. Vervolgens kunnen de aandelen met winst worden verkocht. Om succesvol te zijn in deze strategie, moeten kopers hun acties goed coördineren.’
Dit is waar sociale media belangrijk zijn. Terovitis hoorde voor het eerst van die trend toen een van zijn studenten vertelde dat hij via WhatsApp met medebeleggers afsprak om allemaal tegelijk een bepaalde kleine cryptomunt te kopen. ‘De leiding van de groep bepaalde dan een tijdslot van tien minuten op een afgesproken dag waarin de groep zou pumpen om zo de prijs te bepalen. Dit is een niveau van coördinatie dat voorheen alleen grote hedgefondsen hadden.’
Verveling in coronatijd
Het toegankelijk maken van beleggen gaat echter niet zonder risico’s waarschuwt Terovitis. ‘Met de komst van deze nieuwe spelers neemt de onzekerheid van de markt toe, en dat is over het algemeen geen goede ontwikkeling. Al is het nog te vroeg om de invloed precies te duiden.’ Waar Terovitis zekerder over is, zijn de verslavende effecten van dit nieuwe beleggen op vooral jonge beleggers, zoals Tom. ‘In tijden van corona vervelen veel jongeren zich en beleggen is spannend. De apps van de platforms maken het beleggen zo makkelijk dat het lijkt alsof je op een voetbalwedstrijd zit te wedden. Als je onervaren bent in de wereld van financiën dan wordt het ook echt gokken.’
Dat kan Tom beamen, hij verloor al snel het besef van geld. 'Eerst schrok ik nog als ik na een dag honderd euro meer of minder zag staan, maar als snel keek ik er niet meer van op. Het voelt nu meer als een spelletje met groene en rode cijfers.'