Duizenden studenten bij Compensatieprotest Museumplein: ‘Het lijkt wel een festival’
Zaterdag demonstreerden duizenden studenten in Amsterdam voor een eerlijker compensatie voor het leenstelsel: ‘Aangezien ik sowieso nog een jaar binnen het leenstelsel moet studeren, is het stoppen met mijn opleiding een serieuze overweging omdat ik anders eindig met enorme schulden.’
Om 11 uur ’s ochtends verzamelt een groep initiatiefnemers van het Compensatieprotest in het Vondelpark om samen borden en spandoeken te maken. Met koude handen schrijven de studenten creatieve leuzen op stukken karton. ‘We hebben echt geluk dat de zon tenminste schijnt’, zegt Anne Geertjes, student aan de UvA, klappertandend. Ondanks de kou heeft ze het er toch voor over om erbij te zijn. ‘Mijn studieschuld is heel hoog. Ik ben hier vandaag omdat ik een eerlijke compensatie voor mijn generatie studenten hard nodig vind. Met zo’n torenhoge schuld je volwassen leven ingaan is geen goed vooruitzicht.’
Joep van Dijk is druk bezig met de organisatie van het protest: ‘Studenten die gestudeerd hebben onder het leenstelsel starten hun leven met een studieschuld, en hierdoor wordt een huis kopen een onmogelijke opgave. Zelf doe ik nu een bestuursjaar. Studenten studeren in de regel tijdens zo’n jaar helemaal niet, of in deeltijd, maar ik ben voltijd blijven studeren uit angst om mijn almaar oplopende studieschuld onnodig groter te maken. Deze grote werkdruk zorgt dat ik op het randje van een burn-out zit.’ Joep gaat na het gesprek haastig verder met de voorbereidingen voor de demonstratie.
Museumplein
De zon schijnt op het Museumplein en de sfeer zit er goed in, zien ook Mel de Reus en Melle de Boer terwijl ze met biertjes in hun hand staan. ‘Wij zijn er vooral om de massa te vullen. Het is een mooie dag om te protesteren, en het heeft wel wat weg van een festival’, zegt Mel. ‘Nou, een festival is wel leuker, maar dit is ook leuk’, brengt Melle er tegenin.
De opkomst is een stuk hoger dan gedacht. De LSVb (Landelijke Studentenvakbond) had op zo’n 4.000 tot 5.000 studenten gerekend, maar er zijn minstens 8.000 mensen komen opdagen. En dan niet alleen studenten, ook ouders en grootouders die zich zorgen maken over hun kinderen. Ook de moeder van student Djoeke Reeskamp is er. ‘Mijn moeder maakt zich ook ontzettend zorgen over deze generatie studenten die afstuderen met torenhoge schulden.’
Er is een aantal sprekers op het Museumplein, zoals Tahrim Ramdjan. Hij is beginnend journalist die zich middels opiniestukken het afgelopen jaar vaak heeft ingezet voor studenten. Randjan raakt de groep protesteerders met de zin: ‘Ik zou zo graag evenveel waard willen zijn als de studenten voor en na ons.’ Student Bowie van der Loo zegt dat de sprekers het publiek nog gepassioneerder maken. ‘De spirit zit er goed in door de speeches.’ Niet alle sprekers worden evenveel gewaardeerd, merkt Bowie: ‘Sommige politici die hier spreken, en dan vooral degene die indertijd voorstanders waren van het leenstelsel, zijn nu heel ongemakkelijk. Het is grappig om dat te zien.’
Hoe nu verder?
Hoewel de zon schijnt en de sfeer over het algemeen positief is, zijn er ook demonstranten helemaal geen vertrouwen hebben in dat er een eerlijke compensatie komt. Puck Zwaan, oud-student: ‘Ik ben hier omdat mijn vrienden hele hoge schulden hebben. Deze generatie studenten is echt gepakt. Toch denk ik niet dat deze demonstratie zin heeft. Ik denk niet dat het kabinet echt meer dan 1 miljard gaat uittrekken om de pechgeneratie te compenseren, en dat is echt niet genoeg.’ 1 miljard zou betekenen dat de pechgeneratie studenten ongeveer 1.000 euro per student zou krijgen, terwijl de gemiddelde studieschuld veel hoger is. Robbert Dijkgraaf, minister van hoger onderwijs heeft vandaag in een bericht op Twitter gezegd dat er niet meer ruimte is om meer geld dan dat te besteden aan compensatie.
Benide Bolumba, actief bij Dwars (de jongerenorganisatie van Groenlinks) blijft ondanks dit negatieve voorteken positief. ‘Mijn oproep naar alle studenten is om je alsnog actief te blijven inzetten. Ga niet bij de pakken neerzitten als het tegenzit, maar probeer je in te zetten; ga bijvoorbeeld naar demonstraties!’ Overigens is hij niet zo positief over zijn eigen studieverloop: ‘Aangezien ik sowieso nog een jaar binnen het leenstelsel moet studeren, is het stoppen met mijn opleiding een serieuze overweging omdat ik anders toch eindig met enorme schulden.’
Terwijl ze op de metro staan te wachten blikken studenten Cas Becker en Konie Leeuwenberg terug op de demonstratie. Cas: ‘De saamhorigheid was echt mooi, het was heel fijn om lekker te schreeuwen en te protesteren.’ Angst om corona opgelopen te hebben door de grote drukte bij de demonstratie hebben Cas en Konie niet: ‘Deze zaak is belangrijker dan corona. Als ik hier corona heb opgelopen en een week of twee ziek ben heb ik dat er helemaal voor over’, zegt Konie.
