Bewoners uit de Indische buurt lopen nu een kleine vier maanden alle uitgaven van hun stadsdeel na. Het uit Brazilië afkomstige plan werpt zijn vruchten af, mede dankzij docenten en studenten van de opleiding culturele & maatschappelijke vorming.
Het idee is even eenvoudig als briljant. Geef bewoners inzicht in en de kas en de betrokkenheid bij de buurt groeit vanzelf. Want is het wel nodig vijfduizend euro uit te geven aan het opknappen van dat kinderspeelplaatsje? En waarom geeft het stadsdeel bijna even veel geld uit aan het bestuur en ondersteuning als aan zorg en welzijn?
‘In de Indische buurt zijn we begonnen met de scholing van vijftien inwoners in het lezen van jaarrekeningen en begrotingen,’ zegt Marjan Delzenne, van het Centrum voor Budgetmonitoring en Burgerparticipatie. ‘We zijn inmiddels zover dat stadsdeel oost ingewikkelde jaarrekeningen omzet in documenten waarin met eenvoudige bewoordingen en figuren duidelijk wordt gemaakt waar het geld precies aan wordt besteed. En er zijn nu al zelfs enkele bewoners die zelf een visie hebben ingediend over hun wijk. Het financieel hoofdstuk volgt in het najaar.’
Brazilië
Het idee burgers inzage te geven in de uitgaven van de overheid is afkomstig uit Brazilië. Een landelijke ontwikkelingsorganisatie begon daar vijftien jaar geleden met de scholing van burgers in begrotingen om de politieke betrokkenheid te vergroten. ‘De betrokkenheid is enorm toegenomen,’ zegt Delzenne, die een voorbeeld geeft: ‘Zo ontdekten twee jonge meisjes in een begroting voor hun wijk dat er geld was vrijgemaakt voor een nooit gebouwde school. Zij hebben dat geld met succes opgeëist.’
Onder de vlag van ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib is hetzelfde programma anderhalf jaar geleden gestart in de Indische buurt door de stichting van Delzenne. Omgekeerde ontwikkelingshulp, noemt zij het. ‘Je koopt de kennis en expertise uit dat land. Maar die Braziliaanse methodieken – hoe maak je als overheid je uitgaven transparant en hoe zorg je ervoor dat burgers toegang krijgen tot de gegevens – moeten dan nog wel vertaald naar de Nederlandse situatie. Daar hebben medewerkers van de opleiding cmv bij geholpen.’
Studenten
‘Komend studiejaar gaan de eerste studenten helpen bij het project. Zij zullen gaan helpen bij de evaluatie van het programma en het schrijven van brochures.’ In Brazilië zijn burgers zich inmiddels erg bewust van dat het belastinggeld hún geld is en dat inzage in de uitgaven een goed middel is om de politieke betrokkenheid te vergroten. ‘Dat is ook de doelstelling voor Nederland. Volgend jaar willen we het model budgetmonitoring in nog zes andere plaatsen invoeren.’
Het idee is even eenvoudig als briljant. Geef bewoners inzicht in en de kas en de betrokkenheid bij de buurt groeit vanzelf. Want is het wel nodig vijfduizend euro uit te geven aan het opknappen van dat kinderspeelplaatsje? En waarom geeft het stadsdeel bijna even veel geld uit aan het bestuur en ondersteuning als aan zorg en welzijn?
‘In de Indische buurt zijn we begonnen met de scholing van vijftien inwoners in het lezen van jaarrekeningen en begrotingen,’ zegt Marjan Delzenne, van het Centrum voor Budgetmonitoring en Burgerparticipatie. ‘We zijn inmiddels zover dat stadsdeel oost ingewikkelde jaarrekeningen omzet in documenten waarin met eenvoudige bewoordingen en figuren duidelijk wordt gemaakt waar het geld precies aan wordt besteed. En er zijn nu al zelfs enkele bewoners die zelf een visie hebben ingediend over hun wijk. Het financieel hoofdstuk volgt in het najaar.’
Brazilië
Het idee burgers inzage te geven in de uitgaven van de overheid is afkomstig uit Brazilië. Een landelijke ontwikkelingsorganisatie begon daar vijftien jaar geleden met de scholing van burgers in begrotingen om de politieke betrokkenheid te vergroten. ‘De betrokkenheid is enorm toegenomen,’ zegt Delzenne, die een voorbeeld geeft: ‘Zo ontdekten twee jonge meisjes in een begroting voor hun wijk dat er geld was vrijgemaakt voor een nooit gebouwde school. Zij hebben dat geld met succes opgeëist.’
Onder de vlag van ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib is hetzelfde programma anderhalf jaar geleden gestart in de Indische buurt door de stichting van Delzenne. Omgekeerde ontwikkelingshulp, noemt zij het. ‘Je koopt de kennis en expertise uit dat land. Maar die Braziliaanse methodieken – hoe maak je als overheid je uitgaven transparant en hoe zorg je ervoor dat burgers toegang krijgen tot de gegevens – moeten dan nog wel vertaald naar de Nederlandse situatie. Daar hebben medewerkers van de opleiding cmv bij geholpen.’
Studenten
‘Komend studiejaar gaan de eerste studenten helpen bij het project. Zij zullen gaan helpen bij de evaluatie van het programma en het schrijven van brochures.’ In Brazilië zijn burgers zich inmiddels erg bewust van dat het belastinggeld hún geld is en dat inzage in de uitgaven een goed middel is om de politieke betrokkenheid te vergroten. ‘Dat is ook de doelstelling voor Nederland. Volgend jaar willen we het model budgetmonitoring in nog zes andere plaatsen invoeren.’
