De ov-jaarkaart wordt op 1 januari 2016 definitief vervangen door een kortingskaart. Extra reisgeld kunnen studenten tegen ‘sociale voorwaarden’ bijlenen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
Dat schrijft minister Jet Bussemaker van onderwijs in antwoord op vragen van SP-Kamerlid Jasper van Dijk over de gevolgen van het afschaffen van het vrij-reizen. In het regeerakkoord stond dat de ov-jaarkaart al in 2015 zou worden afschaft. In de brief laat Bussemaker weten dat studenten vanaf 1 januari 2016 het geld voor de reiskosten tot ‘een bepaald maximum’ kunnen bijlenen. Voor deze lening geldt ‘een lange terugbetaalperiode, een lage rente, terugbetaling naar draagkracht en mogelijkheden om een terugbetaalpauze in te lassen’.
In de brief geeft Bussemaker verder aan een onderzoek te starten naar de gevolgen van de afschaffing van het vrij-reizen voor studenten. Studentenorganisaties zijn verbolgen over het besluit omdat studenten in de toekomst honderden euro’s extra kwijt zijn als ze niet meer gratis mogen reizen. Het Interstedelijk Studentenoverleg noemde de student zelfs de melkkoe van alle bezuinigingen: afschaffing van de basisbeurs en afschaffing van de ov-jaarkaart worden afgewenteld op toekomstige studenten.
Het noopte een vijftienjarige scholier in oktober zelfs een petitie te starten om te voorkomen dat de ov-jaarkaart wordt afgeschaft. De bijna 54.000 handtekeningen overhandigde hij eerder deze week. Gevraagd naar haar reactie schrijft Bussemaker dat de ‘waardering van maatregelen’ in de loop der tijd kan veranderen. Daarbij wijst ze op de invoering van de ov-jaarkaart in 1991. Destijds waren studenten tegen de kaart omdat het ten koste ging van de hoogte van de basisbeurs.
Verder laat de minister weten dat het effect van afschaffing op de student afhankelijk is ‘van het reisgedrag en het uiteindelijke arrangement dat met de vervoersbedrijven overeen wordt gekomen’. Bovendien pakt de nieuwe kortingskaart gunstig uit voor studenten jonger dan 18 jaar. Daarmee zouden vooral mbo’ers voor het ‘eerst een landelijke reisvoorziening’ ontvangen.
Begin volgend jaar zal Bussemaker de Kamer een tweede brief sturen over het afschaffen van het vrij-reizen. Daarin zal ze onder meer ingaan op de ‘maatregelen die dit kabinet wil nemen in de studiefinanciering inclusief de ov-kaart voor studenten.’
Naschrift: Uiteindelijk is deze afschaffing niet doorgegaan, nadat er eind mei 2014 een akkoord kwam over de invoering van het leenstelsel.