De Sociaal-Economische Raad speelt nog steeds een sleutelrol in Nederland. Daarover waren voormalig SER-voorzitter Alexander Rinnooy Kan en huidig SER-kroonlid Barbara Baarsma het gisteren eens tijdens Room for Discussion. Volgens Rinnooy Kan is het daarom onzin om te zeggen dat de Nederlandse overlegeconomie aan de afgrond staat. ‘Net als alles van waarde is die kwetsbaar en moeten we er daarom voorzichtig mee omgaan. Maar het kernidee deugt en dat moeten we constant blijven vernieuwen.’
Overleg
Zowel Rinnooy Kan als Baarsma benadrukten hoeveel aanzien de Nederlandse overlegcultuur ook in het buitenland nog steeds heeft. Volgens Rinnooy Kan blijkt dat uit de ranglijstjes van welvarende landen waarin Nederland nog altijd bovenaan prijkt. ‘De enige landen die boven ons staan kennen een soortgelijk systeem voor het bereiken van consensus als wij. Onze overlegeconomie blijft een kans voor Nederland om op een positieve manier voorop te lopen.’
Dat benadrukte ook Baarsma. ‘Als je zoals in Nederland een coalitiesysteem in de politiek hebt, is het van groot belang dat je voorafgaand al draagvlak voor bepaalde beslissingen kunt creëren. De kracht van de SER zit in het beperken van de transactiekosten.’ Haar eigen rol van Kroonlid noemde ze een grote eer, waarbij ze binnen het overleg vooral faciliterend optreedt.
Vakbond
Over de tanende invloed van de vakbeweging liet Rinnooy Kan zich genuanceerd uit. Volgens hem heeft de vakbeweging in de twintigste eeuw een niet te overschatten stempel gedrukt op de besluitvorming. Op dit moment is zij bezig haar rol opnieuw uit te vinden. Daarbij is ze eigenlijk aan haar eigen succes ten onder gegaan, merkte Baarsma op. ‘Het is tegenwoordig niet meer nodig lid te zijn om te profiteren van de voordelen. Daarom moet er een nieuwe manier worden gevonden om de achterban te vertegenwoordigen.’
Wel benadrukte Rinnooy Kan de voordelen die Nederland nog steeds heeft van het constante overleg tussen de vakbeweging en de werkgevers. ‘We profiteren ontzettend van het feit dat er weinig verlies wordt gedraaid door staking. Stakingen hier zijn vaak niet meer dan een gezellig schoolreisje. Dat is onvergelijkbaar met de situatie in sommige Europese landen.’ Hij suggereerde dat de EU ook baat zou kunnen hebben bij een met de SER vergelijkbaar orgaan. Om draagvlak te krijgen voor bepaalde Europese maatregelen zou er volgens hem veel meer overleg op Europees niveau moeten plaatsvinden. Een platform daarvoor ontbreekt volgens hem vooralsnog. ‘Het is duidelijk dat dat op dit moment nog niet gebeurt volgens de omgangsvormen die we in Nederland daarvoor gebruiken.’
Bekijk het gesprek van gisteren hier.
Overleg
Zowel Rinnooy Kan als Baarsma benadrukten hoeveel aanzien de Nederlandse overlegcultuur ook in het buitenland nog steeds heeft. Volgens Rinnooy Kan blijkt dat uit de ranglijstjes van welvarende landen waarin Nederland nog altijd bovenaan prijkt. ‘De enige landen die boven ons staan kennen een soortgelijk systeem voor het bereiken van consensus als wij. Onze overlegeconomie blijft een kans voor Nederland om op een positieve manier voorop te lopen.’
Dat benadrukte ook Baarsma. ‘Als je zoals in Nederland een coalitiesysteem in de politiek hebt, is het van groot belang dat je voorafgaand al draagvlak voor bepaalde beslissingen kunt creëren. De kracht van de SER zit in het beperken van de transactiekosten.’ Haar eigen rol van Kroonlid noemde ze een grote eer, waarbij ze binnen het overleg vooral faciliterend optreedt.
Vakbond
Over de tanende invloed van de vakbeweging liet Rinnooy Kan zich genuanceerd uit. Volgens hem heeft de vakbeweging in de twintigste eeuw een niet te overschatten stempel gedrukt op de besluitvorming. Op dit moment is zij bezig haar rol opnieuw uit te vinden. Daarbij is ze eigenlijk aan haar eigen succes ten onder gegaan, merkte Baarsma op. ‘Het is tegenwoordig niet meer nodig lid te zijn om te profiteren van de voordelen. Daarom moet er een nieuwe manier worden gevonden om de achterban te vertegenwoordigen.’
Wel benadrukte Rinnooy Kan de voordelen die Nederland nog steeds heeft van het constante overleg tussen de vakbeweging en de werkgevers. ‘We profiteren ontzettend van het feit dat er weinig verlies wordt gedraaid door staking. Stakingen hier zijn vaak niet meer dan een gezellig schoolreisje. Dat is onvergelijkbaar met de situatie in sommige Europese landen.’ Hij suggereerde dat de EU ook baat zou kunnen hebben bij een met de SER vergelijkbaar orgaan. Om draagvlak te krijgen voor bepaalde Europese maatregelen zou er volgens hem veel meer overleg op Europees niveau moeten plaatsvinden. Een platform daarvoor ontbreekt volgens hem vooralsnog. ‘Het is duidelijk dat dat op dit moment nog niet gebeurt volgens de omgangsvormen die we in Nederland daarvoor gebruiken.’
Bekijk het gesprek van gisteren hier.
