Historicus Herman Beliën is vorige week op 67-jarige leeftijd overleden. Hij was meer dan veertig jaar als docent en onderzoeker werkzaam aan de UvA en was ook daarbuiten zeer actief in historische kringen.
Herman Beliën kwam in 1964 als student geschiedenis naar de UvA en is er nooit meer vertrokken. Hij begon zijn studie toen er welgeteld achttien eerstejaars waren, maar toen hij vijf jaar later afstudeerde was het aantal eerstejaars gegroeid naar tachtig. ‘Toen moest er natuurlijk personeel komen,’ vertelde hij in een afscheidsinterview bij zijn pensionering in 2011 aan het (kunst)historisch tijdschrift
Eindeloos. ‘En aangezien ik toch al leraar wilde worden heb ik het maar gedaan, toen ze me in dat jaar vroegen docent bij Oude Geschiedenis te worden.’
De volgens
Eindeloos ‘geliefde en gevreesde, gevierde en verguisde docent’ had ‘een vreselijke tijd’ bij Oude Geschiedenis.
‘Na drie jaar ben ik zelfs weggegaan om leiding te gaan geven aan de docentopleiding geschiedenis, waar ik overigens een geweldige tijd heb gehad met mensen als Peter van der Eerden en Fik Meijer. Na drie jaar werd ik echter weer opgebeld door de UvA of ik een hoorcollegereeks met Maarten Brands wilde verzorgen en zodoende ben ik bij de toenmalige vakgroep Nieuwste Geschiedenis terechtgekomen. En daar ben ik nooit meer weggegaan.’
Dat hij geliefd, gevreesd, gevierd en verguisd was bij studenten vond hij prima. ‘Daar ben ik nog altijd heel tevreden over,’ zei hij. ‘Ik zit tegenwoordig wel eens achter in de zaal bij een collega en als ik zie wat er allemaal op de beeldschermen van die studenten gebeurt denk ik: ja, maak ’m nou effe! Ik vind echt dat er wat moet gebeuren tijdens die colleges. Dat je niet zomaar elk jaar dezelfde samenvatting zou kunnen downloaden, maar dat je mensen dwingt om na te denken en ter plekke iets te bedenken of te zeggen. Mensen schrikken tijdens het eerste college altijd en gaan dan de volgende keer helemaal achterin zitten. Dan loop ik naar achter en pak ik ze weer. Dat is mijn manier van lesgeven.’
In kleine kring is inmiddels afscheid genomen van Herman Beliën.
Zie hier voor de speciale Herman Beliën-Eindeloos
die studenten en oud-studenten voor hem maakten ter gelegenheid van zijn pensionering in 2011, inclusief het interview waaruit hierboven geciteerd wordt.