Is religie verzoenbaar met seksuele diversiteit? UvA Pride, het platform voor lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders (LGBT’s) die werkzaam zijn of studeren aan de UvA, organiseert een lezingenreeks die daarop ingaat en buigt zich vandaag in Crea over de kwestie islam en homoseksualiteit. Ze doet dat samen met Dino Suhonic, voorzitter van Maruf, de eerste moslim LGBT-organisatie in Nederland. Suhonic zal het hebben over hoe een herinterpretatie van de Koran kan leiden tot een genuanceerd beeld van de acceptatie van seksuele diversiteit in de moslimgemeenschap.
Dino Suhonic
Suhonic gelooft dat nieuwe interpretaties van oude teksten belangrijk zijn om homoseksualiteit bespreekbaar te maken onder moslims. Dat is tevens een belangrijk doel van Maruf, zegt Suhonic, die merkt dat het voor moslimhomo’s in Nederland misschien nog lastiger is om uit de kast te komen dan in sommige andere landen. ‘Een gemeenschap moet heel sterk zijn om over zoiets als emigratie heen te komen. Daarvoor moet iedereen gelijk zijn en op elkaar lijken. Dezelfde kleding dragen, zelfs. Een vrouw of man die homo is, valt snel buiten de gemeenschap. Er komt dan veel druk op het gezin te staan, dat homoseksualiteit vaak ziet als een ziekte. Dan komt de dokter erbij en de psycholoog en wordt er gehandeld naar rare theorieën uit de jaren zestig. Als het niet kan worden “verholpen” belanden de jongeren op straat, waar ze blootstaan aan prostitutie, alcohol- en drugsverslaving.’
Maar jongeren weten wat ze te wachten staat en kiezen er meestal voor in de kast te blijven. Ze trouwen en belanden later misschien op homo-ontmoetingsplekken. Suhonic: ‘Een Turkse jongen hier zei dat hij liever homo was geweest in Turkije dan in Nederland. Toen dacht ik ook aan mezelf.’
Zondig
Suhonic (29) werd geboren in Bosnië en kwam op zijn negentiende naar Nederland om te studeren. Pas na zijn studie kwam hij erachter dat op mannen viel – hij was toen vijfentwintig. ‘Daarvoor waren er natuurlijk wel hints, maar die had ik altijd onderdrukt. Dat had niet alleen te maken met de Bosnische cultuur, of het feit dat ik moslim ben, maar ook mijn persoonlijkheid. Aan de ene kant was er schaamte, aan de andere kant schuldgevoel. Ik zag mezelf vanuit een religieus idee dat Big Brother is watching you, ervan overtuigd dat liefde voor een andere man zondig was. Ik was zelf mijn ergste vijand.’
Dus toen hij uit de kast kwam, leek Suhonic dit niet verenigbaar met de islam en keerde hij zich van zijn geloof. Pas toen hij een lezing bijwoonde van de Zuid-Afrikaanse ‘roze imam’ Mushin Hendricks besefte hij zich dat zijn religie deel van hem uitmaakte. ‘Mijn levensfilosofie was erop gebouwd. Zonder voelde ik me een beetje uitgekleed, ik moest een nieuwe leidraad vinden. De roze imam heeft mij geleerd dat mijn geloof en homoseksualiteit wel samen gaan.’ Later volgde Suhonic een workshop bij Hendricks en werd hij door het COC uitgenodigd om Hendricks met vijf andere jonge moslimhomo’s in Zuid-Afrika op te zoeken. Terug in Nederland zette hij Maruf op.
Herinterpretatie
‘Mijn lezing wordt geen “jongens, het mag van de Koran”,’ zegt Suhonic. Maar hij wil wel laten zien wat er gaande is met de interpretatie van het schrift. ‘Terwijl op veel plekken de Koran steeds strenger wordt geïnterpreteerd, zijn er ook geleerden die teruggaan naar de historische context en zoeken naar een herinterpretatie. Het zijn vooral progressieve geleerden en moslima-feministen die dat doen, maar ik zie dat er ook in orthodoxe en mainstream gemeenschappen wordt nagedacht. Dat ze denken: als het is aangeboren, betekent dat dat God je zo heeft gemaakt? Zo zijn er steeds meer moslims met homoseksuele gevoelens die openstaan voor het onderwerp. Die beseffen: ik ben niet gek, ik mag er zijn. Er beweegt iets, het bestaan van Maruf geeft dat al aan.’
De lezing vindt plaats om 16.00 uur in Crea. Aansluitend is er een borrel in het Crea Café. Zie de site van UvA Pride voor meer informatie.
Dino Suhonic
Suhonic gelooft dat nieuwe interpretaties van oude teksten belangrijk zijn om homoseksualiteit bespreekbaar te maken onder moslims. Dat is tevens een belangrijk doel van Maruf, zegt Suhonic, die merkt dat het voor moslimhomo’s in Nederland misschien nog lastiger is om uit de kast te komen dan in sommige andere landen. ‘Een gemeenschap moet heel sterk zijn om over zoiets als emigratie heen te komen. Daarvoor moet iedereen gelijk zijn en op elkaar lijken. Dezelfde kleding dragen, zelfs. Een vrouw of man die homo is, valt snel buiten de gemeenschap. Er komt dan veel druk op het gezin te staan, dat homoseksualiteit vaak ziet als een ziekte. Dan komt de dokter erbij en de psycholoog en wordt er gehandeld naar rare theorieën uit de jaren zestig. Als het niet kan worden “verholpen” belanden de jongeren op straat, waar ze blootstaan aan prostitutie, alcohol- en drugsverslaving.’
Maar jongeren weten wat ze te wachten staat en kiezen er meestal voor in de kast te blijven. Ze trouwen en belanden later misschien op homo-ontmoetingsplekken. Suhonic: ‘Een Turkse jongen hier zei dat hij liever homo was geweest in Turkije dan in Nederland. Toen dacht ik ook aan mezelf.’
Zondig
Suhonic (29) werd geboren in Bosnië en kwam op zijn negentiende naar Nederland om te studeren. Pas na zijn studie kwam hij erachter dat op mannen viel – hij was toen vijfentwintig. ‘Daarvoor waren er natuurlijk wel hints, maar die had ik altijd onderdrukt. Dat had niet alleen te maken met de Bosnische cultuur, of het feit dat ik moslim ben, maar ook mijn persoonlijkheid. Aan de ene kant was er schaamte, aan de andere kant schuldgevoel. Ik zag mezelf vanuit een religieus idee dat Big Brother is watching you, ervan overtuigd dat liefde voor een andere man zondig was. Ik was zelf mijn ergste vijand.’
Dus toen hij uit de kast kwam, leek Suhonic dit niet verenigbaar met de islam en keerde hij zich van zijn geloof. Pas toen hij een lezing bijwoonde van de Zuid-Afrikaanse ‘roze imam’ Mushin Hendricks besefte hij zich dat zijn religie deel van hem uitmaakte. ‘Mijn levensfilosofie was erop gebouwd. Zonder voelde ik me een beetje uitgekleed, ik moest een nieuwe leidraad vinden. De roze imam heeft mij geleerd dat mijn geloof en homoseksualiteit wel samen gaan.’ Later volgde Suhonic een workshop bij Hendricks en werd hij door het COC uitgenodigd om Hendricks met vijf andere jonge moslimhomo’s in Zuid-Afrika op te zoeken. Terug in Nederland zette hij Maruf op.
Herinterpretatie
‘Mijn lezing wordt geen “jongens, het mag van de Koran”,’ zegt Suhonic. Maar hij wil wel laten zien wat er gaande is met de interpretatie van het schrift. ‘Terwijl op veel plekken de Koran steeds strenger wordt geïnterpreteerd, zijn er ook geleerden die teruggaan naar de historische context en zoeken naar een herinterpretatie. Het zijn vooral progressieve geleerden en moslima-feministen die dat doen, maar ik zie dat er ook in orthodoxe en mainstream gemeenschappen wordt nagedacht. Dat ze denken: als het is aangeboren, betekent dat dat God je zo heeft gemaakt? Zo zijn er steeds meer moslims met homoseksuele gevoelens die openstaan voor het onderwerp. Die beseffen: ik ben niet gek, ik mag er zijn. Er beweegt iets, het bestaan van Maruf geeft dat al aan.’
De lezing vindt plaats om 16.00 uur in Crea. Aansluitend is er een borrel in het Crea Café. Zie de site van UvA Pride voor meer informatie.
