Twee jaar geleden kwam er een einde aan vijftien jaar getouwtrek over het al dan niet slopen van de monumentale panden op het Binnengasthuis-terrein. Nu dreigt er opnieuw heibel en wel over de toegang tot de te bouwen fietsenkelder. Die is voorzien op het grote BG-plein, maar omwonenden voelen daar niets voor.
Twee jaar terug leek de strijdbijl begraven tussen de UvA en het Stadsdeel Centrum enerzijds en monumentenorganisaties en omwonenden anderzijds: de UvA
trok het plan in dat voorzag in sloop van verschillende monumentale panden - waarin onder meer Crea en het Studentencentrum waren gevestigd - om daar vervolgens nieuwbouw te plegen ten behoeve van een bibliotheek geesteswetenschappen en een studiecentrum.
Gelijktijdig met het intrekken van het sloop- en nieuwbouwplan werd er een alternatief plan gelanceerd: restauratie van de bestaande momenten om daarin de bibliotheek annex het studiecentrum te vestigen. De historische binnentuin zou bovendien gehandhaafd blijven en worden overkapt.
Het leek te mooi om waar te zijn, maar het
was waar, tot vreugde van alle betrokkenen. Architectencombinatie MVSA en Bureau Van Stigt won vervolgens de
aanbesteding voor het ontwerp van wat de UvA haar ‘binnenstadcampus’ noemt.
De omwonenden, deels verenigd in de vereniging
VOLBG, waren zeer gelukkig dat de sloop van de monumenten was afgewend en de panden zouden worden gerestaureerd, maar formuleerden ook aanvullende eisen die de vereniging naar eigen zeggen kenbaar maakte aan de gemeente en aan de UvA. Die eisen gingen kort gezegd over ‘groen, gazons en perkjes’.
Peter Veer van VOLBG zei
vorig jaar tegen
Folia: ‘Waar het ons om gaat is dat het groen van de binnentuin, die waarschijnlijk wordt overkapt om te worden gebruikt voor studieplekken en/of bibliotheek, wordt gecompenseerd.’ Veer, naast omwonende ook promovendus aan de UvA, zei ook te vrezen ‘voor enorm veel fiets- en lawaaioverlast als de plannen voor de ingang van een fietsenkelder op het plein worden gerealiseerd.’
Woonbuurt
Precies over dat laatste punt dreigt nu heisa te ontstaan, vertelt Veer nu telefonisch. ‘Tot onze teleurstelling hebben de architecten de toegang tot de fietsenkelder, die ook als avond in- en uitgang van het studiecentrum dienst zal doen, nu toch op het grote BG-plein ingetekend. Wij wonen precies op en rond het plein, waardoor we vrezen voor lawaai en verstoring van de (nacht)rust als daar ook de toegang tot de fietsenkelder komt. Wij zouden – zoals wij al eerder aangaven - graag zien dat de toegang tot de fietsenkelder wordt verplaatst naar een braakliggend stukje grond op de hoek van de Nieuwe Doelenstraat. Tot onze verbazing hebben we moeten vernemen dat de architecten van deze eis kennelijk niet op de hoogte waren. Op deze manier voelen wij ons niet serieus genomen. De UvA beschouwt dit gebied als haar binnenstadscampus, maar wij beschouwen dit gebied niet als campus. Dit is gewoon een woonbuurt, waarvan de UvA niet enig eigenaar is.’ Waar het VOLBG vooral om gaat is dat er in de avonduren geen in- uitgang aan de BG-pleinzijde wordt gebruikt, maar dat er een in- en uitgang komt in de Nieuwe Doelenstraat. Een hoofdingang aan de BG-pleinzijde vinden de bewoners an sich geen bezwaar, maar voor de avonduren - gesuggereerd wordt bijvoorbeeld na tien uur 's avonds - zouden alle bezoekers gebruik moeten maken van een avondentree aan de Nieuwe Doelenstraat.
Volgens Ronald Schepers van Wit Communicatieadviseurs, het bureau dat namens de UvA de woordvoering doet op dit dossier, zitten er ‘veel haken en ogen’ aan het voorstel van VOLBG om toegang tot de fietsenkelder te situeren op de hoek van de Nieuwe Doelenstraat. ‘Die hebben bijvoorbeeld te maken met kosten, afspraken met het Stadsdeel Centrum, monumentenaspecten en de verkeerssituatie ter plekke. Maar er wordt momenteel gewerkt aan een totale afweging, waarin alle voors en tegens worden gepresenteerd. Er komt bovendien een projectgroep dat een programma van eisen gaat opstellen voor het gebied. Daar zullen ook de bewoners bij betrokken worden.'
Raad van State
Om de hele restauratie, renovatie en bouw rond te krijgen zal er in de loop van dit jaar een vergunning worden aangevraagd via een zogenoemde ‘versnelde procedure’, waarbij in een keer twee vergunningen zullen worden aangevraagd: een omgevingsvergunning en een bestemmingsplanwijziging. Lastige kwestie daarbij is dat het Stadsdeel Centrum – net als alle andere stadsdelen – na de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart niet meer zal bestaan. De stadsdelen zullen worden vervangen door bestuurscommissies die veel minder bevoegdheden hebben dan de stadsdelen nu nog hebben. Schepers: ‘De bestuurscommissie Centrum mag het verstrekken van de vergunningen voorbereiden en er advies over geven, maar de gemeenteraad van Amsterdam zal er uiteindelijk een besluit over moeten nemen.’
Bedoeling is dat er eind 2015 met de renovatie en restauratie van de BG-panden kan worden begonnen, al kan er ook nog van alles misgaan waardoor er vertraging ontstaat. Peter Veer van VOLBG zegt dat hij ‘desnoods tot aan de Raad van State’ zal proberen te voorkomen dat de avondtoegang tot de fietsenkelder midden op het plein komt.