Onlangs maakte de UvA bekend dat het Cleantech-bedrijf Photanol, een spin-off van de UvA, gaat samenwerken met AkzoNobel. Eerder vorige maand werd bekend dat een andere spin-off van de UvA, Euvision Technologies BV, is overgenomen door Qualcomm, internationaal marktleider in next-generation mobiele chips. De UvA gaat bovendien de mogelijkheid verkennen tot intensieve samenwerking met de Technische Universiteit Eindhoven. Samenwerken en valoriseren moet, zegt Hans Amman.
Het zijn bewegingen die volgens CvB-vicevoorzitter Hans Amman passen in de huidige trend om verantwoording af te leggen aan de samenleving over wat er met belastinggeld gebeurt, en om kennis te produceren waar de samenleving concreet iets aan heeft. ‘Alleen samenwerken met je eigen vakbroeders in een universitair laboratorium is niet meer genoeg,’ stelt Amman. ‘Als wetenschapper moet je naar buiten trekken en omgekeerd moet je de samenleving de kans bieden naar binnen te trekken, de universiteit in. Men wil weten wat wij doen.’
Verdienmodel
Maar kennisvalorisatie heeft niet alleen te maken met rekenschap en verantwoording afleggen aan de samenleving. ‘het gaat ook gewoon om wat we “het verdienmodel” noemen,’ zegt Amman. ‘Den Haag trekt steeds minder voor ons uit, dus moet je het steeds meer hebben van samenwerking in grotere verbanden Om grote subsidieaanvragen te kunnen doen voor onderzoeksprojecten sta je eenmaal sterker als je samenwerkt. Dat kan een samenwerking met de VU zijn, maar ook bijvoorbeeld de KNAW of de Technische Universiteit Eindhoven.'
Amman vervolgt: 'Ik begrijp dat geesteswetenschappelijke kennis ingewikkelder te valoriseren is dan technische of bèta-kennis, maar dan moet je het dus hebben van bijvoorbeeld digitalisering. Het toegankelijk maken en ontsluiten van geesteswetenschappelijk collecties is ook een vorm van valorisatie. De geesteswetenschappen vormen een pareltje in de UvA-organisatie. Zij hebben een goede wending gemaakt, maar zullen meer naar het verdienvermogen moeten gaan kijken en dat is best moeilijk. Het lukt misschien niet op korte termijn, maar wel op langere termijn.’ Duidelijk is wat Amman betreft wel dat onderzoek altijd voor een deel gefinancierd moet blijven door de Rijksoverheid. ‘Hoeveel geld je ook binnenhaalt uit onderzoekssubsidies en contractonderzoek; er zal altijd geld bij moeten.’
Juist hbo valoriseert kennis
Overigens wil Amman benadrukken dat de sterke universitaire connotatie van de term kennisvalorisatie niet terecht is. 'Juist op het hbo wordt veel gedaan aan kennisvalorisatie.’ Het hbo is daar misschien zelfs in het voordeel, want het valoriseren en praktisch toepasbaar maken van kennis is als het ware ingebakken in het DNA van het hbo.
Amman: ‘Ik vind bijvoorbeeld dat de HvA op dat punt erg goed bezig is. Neem bijvoorbeeld het Domein Maatschappij en Recht. Daar worden sociaal werkers opgeleid die heel actief de stad intrekken om te helpen bij de oplossing van sociale problemen. Dat is ook kennisvalorisatie. De universiteiten hebben in dat opzicht nog een slag te maken.’
Het zijn bewegingen die volgens CvB-vicevoorzitter Hans Amman passen in de huidige trend om verantwoording af te leggen aan de samenleving over wat er met belastinggeld gebeurt, en om kennis te produceren waar de samenleving concreet iets aan heeft. ‘Alleen samenwerken met je eigen vakbroeders in een universitair laboratorium is niet meer genoeg,’ stelt Amman. ‘Als wetenschapper moet je naar buiten trekken en omgekeerd moet je de samenleving de kans bieden naar binnen te trekken, de universiteit in. Men wil weten wat wij doen.’
Verdienmodel
Maar kennisvalorisatie heeft niet alleen te maken met rekenschap en verantwoording afleggen aan de samenleving. ‘het gaat ook gewoon om wat we “het verdienmodel” noemen,’ zegt Amman. ‘Den Haag trekt steeds minder voor ons uit, dus moet je het steeds meer hebben van samenwerking in grotere verbanden Om grote subsidieaanvragen te kunnen doen voor onderzoeksprojecten sta je eenmaal sterker als je samenwerkt. Dat kan een samenwerking met de VU zijn, maar ook bijvoorbeeld de KNAW of de Technische Universiteit Eindhoven.'
Amman vervolgt: 'Ik begrijp dat geesteswetenschappelijke kennis ingewikkelder te valoriseren is dan technische of bèta-kennis, maar dan moet je het dus hebben van bijvoorbeeld digitalisering. Het toegankelijk maken en ontsluiten van geesteswetenschappelijk collecties is ook een vorm van valorisatie. De geesteswetenschappen vormen een pareltje in de UvA-organisatie. Zij hebben een goede wending gemaakt, maar zullen meer naar het verdienvermogen moeten gaan kijken en dat is best moeilijk. Het lukt misschien niet op korte termijn, maar wel op langere termijn.’ Duidelijk is wat Amman betreft wel dat onderzoek altijd voor een deel gefinancierd moet blijven door de Rijksoverheid. ‘Hoeveel geld je ook binnenhaalt uit onderzoekssubsidies en contractonderzoek; er zal altijd geld bij moeten.’
Juist hbo valoriseert kennis
Overigens wil Amman benadrukken dat de sterke universitaire connotatie van de term kennisvalorisatie niet terecht is. 'Juist op het hbo wordt veel gedaan aan kennisvalorisatie.’ Het hbo is daar misschien zelfs in het voordeel, want het valoriseren en praktisch toepasbaar maken van kennis is als het ware ingebakken in het DNA van het hbo.
Amman: ‘Ik vind bijvoorbeeld dat de HvA op dat punt erg goed bezig is. Neem bijvoorbeeld het Domein Maatschappij en Recht. Daar worden sociaal werkers opgeleid die heel actief de stad intrekken om te helpen bij de oplossing van sociale problemen. Dat is ook kennisvalorisatie. De universiteiten hebben in dat opzicht nog een slag te maken.’
