Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
Maria Heijne - de moderne bibliothecaris
actueel

Maria Heijne - de moderne bibliothecaris

Dirk Wolthekker Dirk Wolthekker,
18 November 2014 - 16:17
Deze week in Folia maakt kennis: Maria Heijne, sinds een jaar directeur van de UB en van de Hogeschoolbibliotheek.

Wat Maria Heijne goed kan, is verbindingen maken. Verbindingen naar nieuwe doelgroepen bijvoorbeeld. Zo ging ze als bibliotheekbaas van de TU Delft doodleuk een samenwerkingsverband aan met de openbare bibliotheek ter plaatse. Eppo van Nispen tot Sevenaer was directeur van die openbare bibliotheek en toen hij Maria voor het eerst tegenkwam, was er gelijk een klik, vertelt hij. ‘Maria weet hoe je verschillende doelgroepen moet aanspreken en een verbinding kunt maken naar nieuwe groepen mensen en bibliotheekbezoekers. Bibliotheken hebben toch een wat serieus en saai imago, maar Maria wist van de UB in Delft een sexy ontmoetingsplek te maken. Ik herinner me dat ze met studenten game-avonden organiseerde, waar studenten en niet-studenten op afkwamen.’

Inmiddels is Maria Heijne (1955) verkast naar haar geboorteplaats Amsterdam, waar haar bibliotheekcarrière ook begon. Ze volgde aan de toenmalige Frederik Muller Akademie – inmiddels opgegaan in de HvA – zowel de opleiding tot assistent-bibliothecaris als die tot bibliothecaris-documentalist. Meer dan twintig jaar werkte ze daarna in het bibliotheek-, boek- en informatiewezen. Toen pakte ze weer een studie op: ze kwam naar de UvA waar ze de master boek- & informatiewetenschap volgde en in 2002 afstudeerde. Ze was toen verbonden aan de TU Delft, waar ze een jaar eerder was aangetreden als bibliothecaris-directeur van de TU Delft Library, waarmee ze de eerste vrouwelijke UB-baas van Nederland werd. Sinds oktober vorig jaar is ze bibliothecaris van UvA én HvA en dus baas van zowel de UB als de Hogeschoolbibliotheek. Zij zal de komende jaren een belangrijke functie hebben op het terrein van de veranderende rol van collectiemanagement in een digitale omgeving en de verhouding tussen de fysieke bibliotheek en de digitale bibliotheek.

Shantykoor
Wat voor type baas is Heijne? Zelf omschrijft ze haar managementstijl als coachend leider- schap. In Delft voerde ze de zogenoemde ‘zelforganisatie’ in en dat heeft ze volgens haar opvolgster Wilma van Wezenbeek ‘heel goed en inhoudelijk kundig’ gedaan. ‘Maria geeft leiding door de verantwoordelijkheid bij mensen zelf neer te leggen. In haar visie moeten mensen elkaar aanspreken op hun werkzaamheden en verantwoordelijkheden en dat niet doen via een leidinggevende. Omdat ze al zo lang in de bibliotheekwereld werkt, weet ze heel goed wat er speelt. Daarbij denkt ze niet in problemen, maar in uitdagingen.’ Maria werkt veel en hard, maar heeft toch ook nog wel interesses buiten het bibliotheekwezen. Van Wezenbeek: ‘Ze houdt van muziek en zang. Toen ze vertrok uit Delft hadden we bij haar afscheid een shantykoor uit Zandvoort ingehuurd. Op zo’n moment laat ze haar afstandelijkheid direct varen en zingt mee, heel aandoenlijk.’

Ook bij haar nieuwe werkkring in Amsterdam laten mensen zich heel positief uit over Maria. Marian Schilder van het Allard Pierson Museum: ‘Maria is van het mailen en delen, ze communiceert. Onder haar voorganger maakten we wel mee dat er opeens en onverwacht een plan lag, Maria communiceert daar tussentijds al over. Ze denkt niet in termen van “ik” en “jullie”, maar in termen van “wij”. Ze probeert iedereen te betrekken bij wat ze wil bereiken. Dat zag je al bij haar aantreden: toen organiseerde ze kennismakingslunches op verschillende locaties. Heel relaxed, gewoon met een pak melk op tafel. Ik bezocht toen zo’n lunch op het Roeterseiland en ontmoette daar collega’s die ik nog niet eerder had ontmoet in al die jaren dat ik bij de UvA werk. Dat vond ik heel ontspannend.’

Vriendinnen
We blijven even UvA-intern en bellen met Carolyn Wever, directeur Alumnirelaties & Universiteitsfonds. De twee kennen elkaar al bijna veertig jaar, want ze waren studiegenoten aan de Frederik Muller Akademie; tijdens een studiereis naar Antwerpen liepen ze elkaar tegen het lijf, werden vriendinnen en bleven dat. Wever omschrijft haar goede vriendin als ‘een warme vrouw die heel analytisch kan denken, maar ook verbanden wil scheppen’. Ze is bovendien geen gemakzuchtig iemand. ‘Maria kiest niet de makkelijke weg als het beoogde resultaat om de moeilijke weg vraagt.’

Wever noemt Maria ‘de moderne bibliothecaris’: niet één van het stoffige boekenhoekje, maar ‘één die de (digitale) bibliotheek tot het kloppend hart van universiteit en hogeschool wil maken’. Eppo van Nispen tot Sevenaer voegt eraan toe: ‘Maria kijkt misschien wat streng, sommigen zullen zeggen stuurs, maar dat staat niet voor haar handelen. Zij is iemand met een enorme positieve blik vooruit, ze neemt risico’s en weet van een bibliotheek gewoon een hele leuke plek te maken. Dat gaat haar bij UvA en HvA zeker ook lukken.’

Op 19 november zendt Folia Radio een interview uit met Maria Heijne. Aan de orde zullen komen de bibliotheekcollecties van UvA en HvA, personeelsmobiliteit binnen de beide bibliotheekafdelingen en de toekomst van de bibliotheek. Bijwonen kan: de uitzending vindt plaats om 16.00 uur vanuit OBA aan de Oosterdokskade. Te beluisteren via AmsterdamFM, in de ether op 106.8 en op de kabel op 103.3, tussen 16.00 en 17.00 uur. Vanaf de volgende dag terug te luisteren  via foliaweb.nl/radio. De uitzending is op zaterdagmid- dag 15.00 uur terug te zien op Salto TV. Daarna via salto.nl.
website loading