Bijna 3.400 studenten werden in 2012 en 2013 door de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) betrapt op het plegen van fraude met hun studiebeurs. De ruim drieduizend studenten zijn samen verantwoordelijk voor 4,5 miljoen euro aan fraude. Opvallend is de significante daling van het aantal op fraude gepakte studenten in Amsterdam in 2013 en de exorbitante stijging hiervan in Rotterdam.
De 4,5 miljoen euro in twee jaar zijn echter slechts een schamele fractie van het bedrag dat de overheid jaarlijks kwijt is aan studiefinanciering. Dat bedroeg in 2012 afgerond 3,7 miljard euro en liep in 2013 op tot ruim vier miljard euro. Ook het aantal frauderende studenten (3.400) steekt schril tegen het totaal aantal studenten dat studiefinanciering krijgt (541.500).
Veel boetes in Rotterdam
In vergelijking met de zes andere grootste studentensteden kregen Amsterdamse studenten in 2012 de meeste fraudeboetes opgelegd, namelijk 130. Dat aantal daalde in 2013 naar 42. In Rotterdam is juist het omgekeerde effect te zien: daar steeg het aantal boetes van 18 naar een stuitende 469.
Studenten plegen fraude wanneer ze aangeven recht te hebben op een uitwonende beurs, terwijl ze stiekem nog bij hun ouders wonen. Worden ze betrapt door DUO, dan moeten ze het onterecht verkregen geld terugbetalen én kunnen ze rekenen op een boete van vijftig procent van dat bedrag. Heb je je lesje nog niet geleerd en word je voor een tweede keer betrapt, dan wordt dit percentage verdubbeld.
Huisbezoek
Het verhogen van de hoeveelheid controles in beide jaren - bijna 3500 in 2012 en ruim 4000 een jaar later - ten opzichte van 2011 lijkt dus zijn vruchten te hebben afgeworpen. Uit een vrijgegeven document blijkt dat DUO studenten controleert op basis van hun 'risicoprofiel'. Een student wekt bijvoorbeeld de interesse van DUO wanneer deze opvallend dicht bij de ouders woont, of juist opvallend ver weg van de hogeschool of universiteit. De door DUO geselecteerde studenten krijgen vervolgens een huisbezoek.
De toegenomen controles mogen dan wel een goede zaak zijn voor DUO, de geconstateerde 4,5 miljoen euro aan fraude over 2012 en 2013 is slechts een klein deel van de werkelijke fraude. Deze wordt geschat op 12 tot 22 miljoen euro per jaar. Dit bedrag is echter wel flink gedaald ten opzichte van 2011, toen zouden Nederlandse studenten nog voor zo'n 40 à 50 miljoen euro per jaar aan fraude plegen.
