Tenminste 26 universiteiten in Japan hebben toegezegd hun faculteiten Geesteswetenschappen en Sociale Wetenschappen te zullen sluiten of inkrimpen. Ze geven daarmee gehoor aan een brief die de Minister van Onderwijs, Hakubun Shimomura, afgelopen juni stuurde aan alle zestig publieke universiteiten. Hij verzocht alle bestuurders met klem hun bachelor- en masterprogramma's op te doeken ten faveure van opleidingen 'die beter voldoen aan de behoeften van de maatschappij.'
Op het decreet van het ministerie heeft bijna de helft van de nationale universiteiten gereageerd, zo blijkt uit een peiling onder universiteitsbesturen door de Japanse krant Yomiuri Shimbun. Zij zullen hun alfa-faculteiten sluiten of inkrimpen. Daaronder vallen in Japan ook rechten- en economie-opleidingen.
Andere bestuurders, voornamelijk die van hogeraangeschreven universiteiten, zijn minder toegeeflijk: 'Dit is een schandelig voorstel' schreef Takamitsu Sawa, bestuursvoorzitter van de Shiga Universiteit in de Japan Times. 'Ik kan niet tolereren dat anti-intellectuelen overheidsbeleid op deze manier verdraaien.'
'Meer praktisch beroepsonderwijs'
De voorgestelde hervormingen lijken echter onderdeel te zijn van breder beleid van de Japanse regering. Minister-president Shinzo Abe riep al eerder op tot 'meer praktisch beroepsonderwijs, dat beter aansluit op de samenleving.' Het ministerie van Onderwijs had al voor de brief van de minister aangekondigd dat alle openbare unversiteiten, met uitzondering van de zeven voormalige Keizerlijke universiteiten en de grote Keio Universiteit, meer naar het model van hogescholen zouden moeten worden ingericht.
De Wetenschapsraad van Japan, een politiek onafhankelijk orgaan vergelijkbaar met de KNAWDe Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen is een forum van wetenschappelijk debat en adviseert de regering over wetenschapsbeleid., heeft al protest aangetekend tegen het decreet van de minister. In een officieële verklaring benadrukten zestien universiteitsbestuurders hun 'diepgaande zorg over de mogelijk enorme gevolgen van een dergelijk overheidsbevel voor de toekomst van de geestes- en sociale wetenschappen, zelfs voor het hele idee van wat een universiteit is.'