De afdeling keel-, neus- en oorheelkunde (kno) van het AMC ligt onder vuur. Eerst werd een ernstig incident bij de operatie van een enkele maanden oude baby, waardoor het kind een deel van zijn strotklepje kwijt raakte, niet gemeld bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg en nu blijkt volgens het programma Zembla dat het opleidingsklimaat van de afdeling niet deugt.
Het televisieprogramma baseert haar opvatting op een rapport (deel 1 en deel 2; pdf) van de Registratiecommissie Geneeskundige Specialisten (RGS) uit maart 2015. In dat rapport staat onder meer dat er ‘geen sprake meer is van een gunstig en veilig opleidingsklimaat’ bij de afdeling kno. In het rapport werd geschreven dat er ook zorgen zijn ‘over de borging van een goede balans tussen bedrijfsvoering en opleiding’. De afdeling kreeg daardoor maar voor twee jaar een vergunning als opleidingsinstituut, terwijl die normaal gesproken voor vijf jaar wordt verstrekt.
Zembla sprak met een aantal medisch specialisten die het AMC recentelijk hebben verlaten vanwege de beroerde sfeer. Een staflid zei zelfs tegen het programma dat er ‘een angst- en een pestcultuur heerst, waarbij mensen worden geïsoleerd en uitgescholden als ze kritiek hebben’. Het probleem speelt volgens Zembla al langer. ‘Kno-artsen in opleiding waarschuwden in 2008 al voor een permanente sfeer van bedreiging en manipulatie,’ zo blijkt uit brieven aan de registratiecommissie, die het programma heeft ingezien. ‘Veel artsen disfunctioneerden hierdoor en zijn ook vertrokken. Ook de huidige opleider, Astrid König, staat onder enorme druk. Ze is vaak erg gestrest en kan niet goed omgaan met spoedgevallen.’
Tegenover Zembla zegt AMC-woordvoerder Frank van den Bosch dat collega-artsen van König het ‘onzin’ vinden dat zij niet goed zou kunnen omgaan met spoedgevallen. Van den Bosch: ‘Sterker, zij is bij uitstek de specialist die wordt opgeroepen bij acute en levensbedreigende complicaties op haar vakgebied. Ofwel, alles uit je handen laten vallen om onmiddellijk met een topklus te beginnen. En ja, daar hoort een zeker stress-level bij.’ Over het kritische rapport van de RGS zegt Van den Bosch tegenover Zembla: ‘Naar aanleiding van het visitatierapport, is een flink aantal verbeteracties in gang gezet om het opleidingsklimaat te optimaliseren. Daarnaast is een organisatieadviesbureau in de arm genomen om de afdeling onder de loep te nemen.’
UMC Utrecht
Toevallig of niet: in het UMC Utrecht zijn ook problemen op de afdeling kno. Daar legde begin deze week het hoofd van de afdeling, Wilko Grolman, zijn leidinggevende taken definitief neer nadat de afdeling eind vorig jaar in opspraak was geraakt. Ook hier was sprake van onthullingsjournalistiek van het programma Zembla, dat beweerde dat op de afdeling een angstcultuur zou heersen en er medische missers waren gemaakt.