Angst en depressies bij pubers voorkomen door een training. Dat is het doel van het onderzoek van UvA-psycholoog Elske Salemink en promovenda Leone de Voogd. Om het onderzoek uit te voeren hebben ze een ZonMw-subsidie gekregen van vijf ton.
Volgens cijfers van het Nederlands Jeugdinstituut is 33 procent van de jongeren vaak bang om te falen, en is 50 procent wel eens depressief. Dat gegeven leidde ertoe dat Salemink en De Voogd een onderzoeksvoorstel indienden dat nu is gehonoreerd. ‘Als we pubers kunnen helpen om hun emoties wat meer onder controle te krijgen, hebben ze daar baat bij als ze volwassen zijn,’ zegt Salemink.
Het is dus zaak om tijdig in te grijpen, het liefst nog voordat zich problemen voordoen, zegt de psycholoog. ‘Het onderzoek verloopt niet volgens de traditionele cognitieve gedragstherapie. Bij een traditionele therapie moet je praten: kloppen jouw negatieve gedachten wel? Kun je echt helemaal niets, zoals je zelf denkt, of zijn er wel dingen waarin je goed bent? Die methode kost veel tijd en geld, en het effect ervan als preventiemiddel is matig.’
Salemink slaat in haar onderzoek een andere weg in: ze wil de uitkomst van dit soort gesprekken van te voren beïnvloeden. Ze gaat daarbij uit van drie begrippen: aandacht, interpretatie en controle. ‘Bij het begrip “aandacht” hoort bijvoorbeeld een taak op de computer waarbij de opdracht simpelweg luidt: “Zoek de glimlach”. De deelnemer aan het onderzoek ziet een reeks boze gezichten en één lachend gezicht – dat moet hij zo snel mogelijk zien te vinden en aanklikken. Bij “interpretatie” gaat het om de manier waarop jongeren gedrag van anderen op zichzelf betrekken. Door middel van invuloefeningen in scenario’s worden ze richting een positieve interpretatie “geduwd”.’
Volgens cijfers van het Nederlands Jeugdinstituut is 33 procent van de jongeren vaak bang om te falen, en is 50 procent wel eens depressief. Dat gegeven leidde ertoe dat Salemink en De Voogd een onderzoeksvoorstel indienden dat nu is gehonoreerd. ‘Als we pubers kunnen helpen om hun emoties wat meer onder controle te krijgen, hebben ze daar baat bij als ze volwassen zijn,’ zegt Salemink.
Het is dus zaak om tijdig in te grijpen, het liefst nog voordat zich problemen voordoen, zegt de psycholoog. ‘Het onderzoek verloopt niet volgens de traditionele cognitieve gedragstherapie. Bij een traditionele therapie moet je praten: kloppen jouw negatieve gedachten wel? Kun je echt helemaal niets, zoals je zelf denkt, of zijn er wel dingen waarin je goed bent? Die methode kost veel tijd en geld, en het effect ervan als preventiemiddel is matig.’
Salemink slaat in haar onderzoek een andere weg in: ze wil de uitkomst van dit soort gesprekken van te voren beïnvloeden. Ze gaat daarbij uit van drie begrippen: aandacht, interpretatie en controle. ‘Bij het begrip “aandacht” hoort bijvoorbeeld een taak op de computer waarbij de opdracht simpelweg luidt: “Zoek de glimlach”. De deelnemer aan het onderzoek ziet een reeks boze gezichten en één lachend gezicht – dat moet hij zo snel mogelijk zien te vinden en aanklikken. Bij “interpretatie” gaat het om de manier waarop jongeren gedrag van anderen op zichzelf betrekken. Door middel van invuloefeningen in scenario’s worden ze richting een positieve interpretatie “geduwd”.’
Het onderzoek gaat plaatsvinden op zes middelbare scholen. Per school nemen honderd leerlingen in de leeftijdscategorie 12 tot en met 17 jaar deel. Het onderzoek duurt vier jaar.
