Helpt studeren in Concertgebouw voor concentratie?
De majestueuze deuren van het Concertgebouw worden maandag 13 november exclusief geopend voor studenten en werknemers. Onder begeleiding van klassieke muziek kan je er komen werken of studeren. Klassieke muziek zou namelijk je concentratievermogen verhogen. Maar klopt dat wel? En geldt dat ook voor andere muziekgenres?
De klanken van Johann Sebastian Bach en Ludovico Einaudi zullen komende maandag de oren van toehoorders in het Concertgebouw strelen. Entrée, de jongerenclub van het Concertgebouw, organiseert namelijk opnieuw de Entrée Study Sessions voor studenten en werknemers tot en met 35 jaar. Onder begeleiding van klassieke en neoklassieke muziek afgewisseld met jazz kunnen zij komen studeren of werken in het Concertgebouw. De gedachte hierachter is dat deze muziek je productiviteit en concentratie een boost zou moeten geven. Maar is dat ook echt zo? Folia vroeg het muziekwetenschapper Makiko Sadakata.
Wat is het effect van klassieke muziek op concentratie en productiviteit?
‘Veel mensen denken dat klassieke muziek je slimmer maakt. Maar dat is een misvatting. In de jaren 90 verspreide de pers veelvuldig dat muziek van Mozart je intelligenter zou maken onder het zogeheten ‘Mozart-effect’. Het originele onderzoek, waarop de pers zich baseerde, toonde echter enkel aan dat de muziek een positieve werking had op taken als papier vouwen en het oplossen van puzzels. Dus niet dat het leidt tot een verhoogde intelligentie, die claim is nooit gemaakt.’
‘Het effect van klassieke muziek op concentratie en productiviteit is niet eenduidig en varieert per persoon. Voor de helft van de mensen werkt muziek namelijk helemaal niet bevorderlijk. Uit onderzoek blijkt in ieder geval dat luisteren naar muziek die je leuk vindt, ongeacht het genre, een positieve invloed kan hebben op je stemming en zo je concentratie kan verbeteren.’
Wat bepaalt dan het verhoogde concentratievermogen precies?
‘Muziek, inclusief klassieke muziek, leidt tot de afgifte van het hormoon dopamine. Dit hormoon zorgt voor de mate van positieve opwinding. Sommige muziekgenres, zoals klassieke muziek, zouden een optimaal niveau van opwinding opwekken in het lichaam en daarmee de uitvoer van sommige taken bevorderen. Per persoon verschilt daarin wat als “optimaal” kan worden beschouwd. Daarentegen kan te veel opwinding een negatief effect hebben op je concentratie.’
- Alfa-golven, of het alfa-ritme, zijn hersengolven in het frequentiebereik van 8-12 Hz. Hersengolven zijn de ritmische activiteiten van cellen in het centraal zenuwstelsel. Alfa-golven in muziek zouden een gevoel van kalmte, verhoogde creativiteit en beter concentratievermogen veroorzaken. Dit is niet wetenschappelijk bewezen.
- Lofi, of low fidelity, is een subgenre van elektronische muziek dat elementen van house, jazz, easy listening en hiphop mixt. Het benadrukt opzettelijke imperfecties, zoals verkeerd gespeelde noten en omgevingsgeluiden.
Klik op de linkjes om te luisteren naar een voorbeeld.
‘Naast de lichamelijke werking van muziek zijn er andere elementen die bepalen of muziek je helpt bij het concentreren. Zodra muziek enige luistercapaciteit vereist, kan het namelijk contraproductief zijn. Denk bijvoorbeeld aan te veel tekst, of te veel verassende variaties in de melodie. Deze elementen leiden af van de taak die je op dat moment aan het uitvoeren bent.’
Wanneer je ‘study music’ op YouTube invoert, lijkt het erop dat naast klassieke muziek ook veel geluisterd wordt naar ‘Alpha-waves’ en ‘Lofi’ muziek. Wat zou volgens jou de reden kunnen zijn dat deze genres als eerste in de zoekresultaten verschijnen?
‘Onder jongere generaties lijken lofi, en alpha-waves inderdaad bijzonder populair. Niet lang geleden heb ik onderzoek gedaan naar Spotify-afspeellijsten voor studeren en slapen. Ook daaruit bleek dat naast klassieke muziek, lofi als genre veelvuldig in de afspeellijsten wordt vertegenwoordigd. De reden hiervoor is niet bekend, maar het zou kunnen worden toegeschreven aan een bepaalde frequentie en ritme in de muziek die als rustgevend wordt ervaren. Echter is dit meer een observatie dan dat het berust op wetenschappelijk bewezen feiten. Van ‘ruis’ of achtergrondgeluiden, zoals pratende mensen, regen of zeegeluiden, is wel bekend dat dit het concentratievermogen bevorderd. Lofi maakt daar gebruik van.’
Klik op deze link om een van Entrée’s Study Sessions bij te wonen.
