Onder psychologen heerst een opmerkelijk gesloten datacultuur. Waar geen mogelijkheden bestaan om data te controleren, kan manipulatie met onderzoeksgegevens gemakkelijk onopgemerkt blijven. 'Dat een onderzoeker zijn onderzoeksgegevens verzint is natuurlijk een exces. Maar dat zelfs zijn naaste collega's, met wie hij samen publiceerde, geen argwaan hadden, is een symptoom van de gesloten datacultuur onder psychologen,’ schrijft de KNAW op haar site.
Data Archiving and Networked Services (DANS), het instituut van KNAW en NWO voor duurzame toegang tot digitale onderzoeksgegevens, publiceerde vorig jaar de studie Data: voer voor psychologen, over de rol die data spelen in psychologisch onderzoek. Uit deze studie zou blijken dat psychologen nauwelijks een traditie hebben in het delen van data en dat begrippen als ‘open data’ en ‘open access’ met achterdocht worden bezien. In veel andere vakgebieden is het volgens de KNAW ‘al jaren gemeengoed om data te delen’.
De Maastrichtse psycholoog Nanne de Vries, die eerder aan de UvA werkte en Stapel toen onder zijn hoede had, laat zich in vergelijkbare bewoordingen uit als de KNAW. Tegen het Tilburgse online tijdschrift universonline zei De Vries: ‘Als ik een dataset aan collega’s laat zien, dan vragen die echt niet naar de namen en telefoonnummers van de respondenten. Laat staan dat collega’s die mensen gaan bellen om hun antwoorden te controleren. Het houdt een keer op natuurlijk.’
De affaire-Stapel is volgens de KNAW een wake-up call voor de Nederlandse psychologie. Een eerdere poging van DANS om samen met vertegenwoordigers van de academische psychologie een symposium te organiseren over het delen van data op dit vakgebied sneuvelde bij gebrek aan belangstelling onder de doelgroep. De KNAW suggereert het symposium alsnog te houden.
Data Archiving and Networked Services (DANS), het instituut van KNAW en NWO voor duurzame toegang tot digitale onderzoeksgegevens, publiceerde vorig jaar de studie Data: voer voor psychologen, over de rol die data spelen in psychologisch onderzoek. Uit deze studie zou blijken dat psychologen nauwelijks een traditie hebben in het delen van data en dat begrippen als ‘open data’ en ‘open access’ met achterdocht worden bezien. In veel andere vakgebieden is het volgens de KNAW ‘al jaren gemeengoed om data te delen’.
De Maastrichtse psycholoog Nanne de Vries, die eerder aan de UvA werkte en Stapel toen onder zijn hoede had, laat zich in vergelijkbare bewoordingen uit als de KNAW. Tegen het Tilburgse online tijdschrift universonline zei De Vries: ‘Als ik een dataset aan collega’s laat zien, dan vragen die echt niet naar de namen en telefoonnummers van de respondenten. Laat staan dat collega’s die mensen gaan bellen om hun antwoorden te controleren. Het houdt een keer op natuurlijk.’
De affaire-Stapel is volgens de KNAW een wake-up call voor de Nederlandse psychologie. Een eerdere poging van DANS om samen met vertegenwoordigers van de academische psychologie een symposium te organiseren over het delen van data op dit vakgebied sneuvelde bij gebrek aan belangstelling onder de doelgroep. De KNAW suggereert het symposium alsnog te houden.
