Stationsgebiedontwikkeling in de Randstad zou veel efficiënter kunnen wanneer vervoer en ruimtelijke ontwikkelingen beter op elkaar worden afgestemd. Dat concludeert planoloog Paul Chorus in zijn onderzoek waar hij vorige week op promoveerde. Hij deed daarvoor twee jaar lang onderzoek in Tokio.
Wat kunnen ze in Tokio wel wat wij in Nederland niet kunnen?
‘In Tokio wordt al sinds de jaren twintig van de vorige eeuw op een consistente wijze gewerkt aan de ontwikkeling van stationsgebieden. Het grote verschil met Nederland is dat de ontwikkeling van het spoor en de ruimtelijke ordening daar meer geïntegreerd zijn. In Nederland is dat vaak nog niet zo, wat voor een groot deel verklaart waarom bepaalde bouwprojecten hier erg traag verlopen. Denk bijvoorbeeld aan de verbouwing van het Centraal Station in Amsterdam.
‘In Nederland zijn de bestemmingsplannen voor de ruimtelijke ordening erg gedetailleerd. Er heerst hier een "nee, tenzij"- mentaliteit. Het is typisch Nederlands om de touwtjes op die manier strak in handen te houden. In Tokio is de houding meer "ja, mits". Van regels kan onder bepaalde voorwaarden worden afgeweken. Daardoor is er veel meer mogelijk.’
Is die Japanse manier van werken – de 'Tokio-aanpak' zoals u het noemt - zomaar toepasbaar in Nederland?
‘Dat heb ik onderzocht door die aanpak voor te leggen aan focusgroepen, bestaande uit mensen die in hun beroep betrokken zijn bij vraagstukken rond ruimtelijke ordening en openbaar vervoer. Met name het aspect van het afstemmen van ruimtelijke programma’s tussen stations langs een spoortraject werd interessant gevonden. Nu komt het bijvoorbeeld vaak voor dat twee aangrenzende gemeenten langs het spoor beide een bioscoop willen bouwen. Daar is natuurlijk nooit genoeg draagvlak voor. Vaak zijn zij helemaal niet op de hoogte van elkaars plannen.’
Liep u tegen veel moeilijkheden aan tijdens uw onderzoek in Tokio?
‘Het was een hele uitdaging, vooral op het gebied van communiceren natuurlijk. Niemand beheerst het Engels echt goed, dus zonder een woordje Japans kom je er niet.’
Wat kunnen ze in Tokio wel wat wij in Nederland niet kunnen?
‘In Tokio wordt al sinds de jaren twintig van de vorige eeuw op een consistente wijze gewerkt aan de ontwikkeling van stationsgebieden. Het grote verschil met Nederland is dat de ontwikkeling van het spoor en de ruimtelijke ordening daar meer geïntegreerd zijn. In Nederland is dat vaak nog niet zo, wat voor een groot deel verklaart waarom bepaalde bouwprojecten hier erg traag verlopen. Denk bijvoorbeeld aan de verbouwing van het Centraal Station in Amsterdam.
‘In Nederland zijn de bestemmingsplannen voor de ruimtelijke ordening erg gedetailleerd. Er heerst hier een "nee, tenzij"- mentaliteit. Het is typisch Nederlands om de touwtjes op die manier strak in handen te houden. In Tokio is de houding meer "ja, mits". Van regels kan onder bepaalde voorwaarden worden afgeweken. Daardoor is er veel meer mogelijk.’
Is die Japanse manier van werken – de 'Tokio-aanpak' zoals u het noemt - zomaar toepasbaar in Nederland?
‘Dat heb ik onderzocht door die aanpak voor te leggen aan focusgroepen, bestaande uit mensen die in hun beroep betrokken zijn bij vraagstukken rond ruimtelijke ordening en openbaar vervoer. Met name het aspect van het afstemmen van ruimtelijke programma’s tussen stations langs een spoortraject werd interessant gevonden. Nu komt het bijvoorbeeld vaak voor dat twee aangrenzende gemeenten langs het spoor beide een bioscoop willen bouwen. Daar is natuurlijk nooit genoeg draagvlak voor. Vaak zijn zij helemaal niet op de hoogte van elkaars plannen.’
Liep u tegen veel moeilijkheden aan tijdens uw onderzoek in Tokio?
‘Het was een hele uitdaging, vooral op het gebied van communiceren natuurlijk. Niemand beheerst het Engels echt goed, dus zonder een woordje Japans kom je er niet.’
