Een nieuw behandelingsplan voor mensen met hiv kan leiden tot een aanzienlijke vermindering in medicijngebruik. De patiënt gebruikt bij deze behandeling na elke twee weken één week geen medicijnen. Het effect blijkt even goed als bij continu medicijngebruik.
Dat ontdekte een Italiaans-Nederlands onderzoeksteam van artsen en virologen op basis van een nieuw computermodel, ontwikkeld door hoogleraar computational science Peter Sloot. Hun bevindingen zijn inmiddels gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift
PLoS ONE .
Sloot ontwikkelde het model in het Virolab, een virtueel laboratorium op Science Park dat kennis verzamelt over hiv en hiv-medicijnen. 'Daarmee kunnen we virtueel de effecten van de medicijnen voor individuele patiënten berekenen,' zegt hij.
De behandeling van hiv met gecombineerde antiretrovirale therapie is momenteel heel succesvol. Voorwaarde daarbij is echter dat de patiënt zo snel mogelijk na infectie met de behandeling begint. De toegenomen levensverwachting van hiv-positieve patiënten heeft er echter toe geleid dat de medicijnen langdurig moeten worden gebruikt, met een grotere kans op bijeffecten en hogere gezondheidskosten tot gevolg. Daarom is er veel belangstelling voor het structureel onderbreken van de therapie, de zogenoemde
structured treatment interruptions (STI). STI blijkt tot nu toe echter vaak de sterftekans te vergroten en verhogen bovendien de kans op verdere verspreiding van het virus.
Sloot c.s. ontwikkelden een geavanceerd computermodel waarmee in detail bestudeerd kan worden waarom STI tot nu toe niet succesvol zijn. Van 250 virtuele patiënten rekenden zij het voorkomen van het hiv-virus en de respons van het immuunsysteem daarop door voor een groot scala aan therapieonderbrekingen. Op verschillende momenten werd het immuunsysteem van de patiënten extra belast met een gesimuleerde bacteriële infectie. De resultaten werden waar mogelijk vergeleken met
in-vitro en
in-vivo studies in de muis en de mens.
De nieuwe computersimulatie liet zien dat een optimale behandeling bestaat uit een schema van twee weken medicatie gevolgd door één week onderbreking van medicatie. Bij deze behandeling kan het immuunsysteem zich herstellen, zijn de bijwerkingen kleiner en is het effect van behandeling even goed als bij continue medicatie zonder onderbrekingen. Volgens de onderzoekers kan dit leiden tot een vermindering in medicijngebruik van dertig tot veertig procent per patiënt.