Collegevoorzitter Louise Gunning heeft vanmiddag in aanwezigheid van onder meer burgemeester Van der Laan het nieuwe academisch jaar geopend met een toespraak over het belang van Europa voor de wetenschap.
‘Het debat over Europa is zodanig versimpeld dat argumenten nauwelijks nog gewogen worden en halve waarheden de beeldvorming bepalen. Het gevoel bepaalt de richting, niet de feiten. En dat is jammer.’ Dit zei collegevoorzitter Gunning vanmiddag tijdens een toespraak in de Aula ter gelegenheid van de opening van het academisch jaar, dat in het teken stond van het belang van Europa en de wereld voor de universiteit en voor de stad.
Het geweeklaag over de kosten voor Nederland van het lidmaatschap van de EU is volgens Gunning onzin. ‘Europa heeft aantoonbaar bijgedragen aan de welvaart van Nederland. Volgens het CPB levert de interne markt Nederlanders gemiddeld een maandsalaris per jaar op en met de export verdienen we volgens VNO-NCW 120 miljard per jaar. We zijn misschien nettobetaler aan de EU, maar binnen de EU zijn we netto-verdiener.’
Volgens de collegevoorzitter is Europa binnen de wetenschap ‘geen discussie’ meer. ‘Met onze rug naar Brussel gaan staan zou verkeerd zijn omdat we belangrijk onderzoeksgeld en aansluiting bij de beste Europese onderzoekers zouden mislopen en omdat we niet meer mee zouden praten over beleid en prioriteit en talent zouden verliezen.’ Om dat talent binnen te halen en te houden kondigde Gunning aan de summerschools die de UvA jaarlijks organiseert vanaf komend jaar ‘steviger in de etalage te zetten, liefst in samenwerking met het bedrijfsleven’. Er komen derhalve meer summerschools.
Om de wetenschappelijke samenwerking in Europa te onderstrepen hield hoogleraar fysica Stan Bentvelsen, eveneens werkzaam bij Nikhef en betrokken bij experimenten bij de deeltjesversneller op het Europees onderzoeksinstituut CERN, een gloedvol betoog over de ontdekking van de zogenoemde ‘Higgs-deeltjes’ afgelopen voorjaar. ‘Een bewijs waar Europese samenwerking toe kan leiden.’
Het muzikaal intermezzo werd dit jaar verzorgd door de rockband The Specific Gravity of Rock met FMG-decaan Edward de Haan op slaggitaar. ‘The Beatles hadden John Lennon, wij Edward de Haan,’ zei zanger Jan Bloemers over hem. De band speelde veel langer dan gepland om de tijd te overbruggen die ontstond doordat burgemeester Van der Laan, die de slotrede zou houden, verlaat was. Hij stak na aankomst, zoals te verwachten, de loftrompet over de stad die met maar liefst twee universiteiten (Van der Laan is zelf VU-alumnus), het bedrijfsleven en ‘een goed functionerende' overheid ‘fantastische papieren’ in handen heeft om de crisis te overwinnen als we maar vertrouwen in onszelf hebben. ‘Onze grootste crisis is het gebrek aan zelfvertrouwen,' zei Van der Laan.’
Na afloop van de officiële toespraken beklom Gunning weer het spreekgestoelte en kondigde ‘een internationale verrassing’ aan, waarna zij het woord gaf aan de Franse ambassadeur Pierre Ménat die out of the blue aankondigde namens de Franse president Hollande de Ordre national du Mérite uit te mogen reiken aan oud-collegevoorzitter Karel van der Toorn. Van der Toorn kreeg de onderscheiding omdat hij volgens de ambassadeur ‘een internationaal beroemd wetenschapper is op het gebied van de godsdiensten van de Oudheid’.