Online behandelingen van veel voorkomende klachten als posttraumatische stress, burn-out, depressie, paniek en eetstoornissen zijn minstens zo effectief als face-to-face therapie. Dat blijkt nu voor het eerst ook uit grootschalig onderzoek naar online behandelingen in de dagelijkse praktijk. Programmeur en onderzoeker Jeroen Ruwaard promoveert 8 februari bij psychologie op de resultaten van dat onderzoek.
Wat moet ik me voorstellen bij online psychotherapiebehandeling?
'Online psychotherapie bestaat in veel varianten, maar bij de vorm die ik onderzocht doorlopen psycholoog en cliënt een gestandaardiseerd programma op een beveiligde website. De cliënt krijgt therapeutische opdrachten, voert die thuis uit en ontvangt daarop binnen één werkdag persoonlijke feedback.
Hoe kan het dat dat beter werkt dan live therapie?
‘Dat is inherent aan het digitale aspect. In de wetenschap hebben we bepaalde kwaliteitseisen opgesteld voor psychotherapie. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat behandelaars voor, tijdens en na de behandeling een vragenlijst afnemen om te meten hoe het met de patiënt gaat. Maar in de praktijk lukt dat in de geestelijke gezondheidszorg bij slechts tien procent van de cliënten. Bij de online behandeling lukte dat bij wel tachtig procent, omdat het programma dan helpt die kwaliteitscontroles consistent uit te voeren. Verder wordt beter resultaat geboekt omdat het programma behandelaars helpt een behandelplan consequent te volgen.’
Veel voordelen van digitale therapie waren al wel bekend. Wat is nieuw aan uw onderzoek?
‘Uit mijn onderzoek blijkt voor het eerst dat de behandelmethode ook goed te implementeren is in de praktijk. Uit labstudies bleek inderdaad al dat online behandelmethodes veelbelovend zijn, maar uit mijn onderzoek blijkt dat die positieve resultaten ook op grote schaal – ik heb de gegevens van 1500 cliënten geanalyseerd – in een natuurlijke omgeving zijn te behalen.’
Veel studenten kiezen voor psychologie omdat ze contact met mensen willen. Denkt u dat ze dat missen als online behandelaar?
‘Het is een hardnekkige misvatting dat je online geen contact met mensen hebt. De behandeling is heel persoonlijk en gaat zelfs sneller de diepte in dan live behandelingen, omdat mensen zich in via internet makkelijker bloot geven. Bijkomend voordeel, juist voor net afgestudeerde psychologen, is dat ze niet onmiddellijk hoeven te reageren op de cliënt, maar even de tijd kunnen nemen voordat ze feedback terugsturen. Je zou kunnen zeggen dat ze daardoor beter contact hebben.’
Wat moet ik me voorstellen bij online psychotherapiebehandeling?
'Online psychotherapie bestaat in veel varianten, maar bij de vorm die ik onderzocht doorlopen psycholoog en cliënt een gestandaardiseerd programma op een beveiligde website. De cliënt krijgt therapeutische opdrachten, voert die thuis uit en ontvangt daarop binnen één werkdag persoonlijke feedback.
Hoe kan het dat dat beter werkt dan live therapie?
‘Dat is inherent aan het digitale aspect. In de wetenschap hebben we bepaalde kwaliteitseisen opgesteld voor psychotherapie. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat behandelaars voor, tijdens en na de behandeling een vragenlijst afnemen om te meten hoe het met de patiënt gaat. Maar in de praktijk lukt dat in de geestelijke gezondheidszorg bij slechts tien procent van de cliënten. Bij de online behandeling lukte dat bij wel tachtig procent, omdat het programma dan helpt die kwaliteitscontroles consistent uit te voeren. Verder wordt beter resultaat geboekt omdat het programma behandelaars helpt een behandelplan consequent te volgen.’
Veel voordelen van digitale therapie waren al wel bekend. Wat is nieuw aan uw onderzoek?
‘Uit mijn onderzoek blijkt voor het eerst dat de behandelmethode ook goed te implementeren is in de praktijk. Uit labstudies bleek inderdaad al dat online behandelmethodes veelbelovend zijn, maar uit mijn onderzoek blijkt dat die positieve resultaten ook op grote schaal – ik heb de gegevens van 1500 cliënten geanalyseerd – in een natuurlijke omgeving zijn te behalen.’
Veel studenten kiezen voor psychologie omdat ze contact met mensen willen. Denkt u dat ze dat missen als online behandelaar?
‘Het is een hardnekkige misvatting dat je online geen contact met mensen hebt. De behandeling is heel persoonlijk en gaat zelfs sneller de diepte in dan live behandelingen, omdat mensen zich in via internet makkelijker bloot geven. Bijkomend voordeel, juist voor net afgestudeerde psychologen, is dat ze niet onmiddellijk hoeven te reageren op de cliënt, maar even de tijd kunnen nemen voordat ze feedback terugsturen. Je zou kunnen zeggen dat ze daardoor beter contact hebben.’
