Het kabinet is nog steeds bereid met de oppositie te praten. 'Wat mij betreft zijn we nog in gesprek met D66 en GroenLinks,' aldus minister Jeroen Dijsselbloem (PvdA) van Financiën. 'Wel vinden we dat de eisen van de oppositie ver uiteenlopen met de financiële mogelijkheden die er zijn,' zei Dijsselbloem maandagavond op een door zijn partij georganiseerde bijeenkomst met Amsterdammers in een zaal van studentenclub Crea.
Fractieleider Alexander Pechtold (D66) zei dat het kabinet afspraken met hem afzegde. Volgens Dijsselbloem was er nog geen afspraak, maar is Pechtold 'in afwachting van heel veel geld voor onderwijs'.
Intussen probeert het kabinet voor zes miljard euro aan bezuinigingen te vinden voor volgend jaar. Dijsselbloem: 'En natuurlijk zijn er mogelijkheden. Maar het kabinet streeft geen groot begrotingsakkoord na. Dat komt doordat de oppositie verschillende prioriteiten heeft. Ik heb de wensenlijstjes met blokkades opgeteld. Als we ermee instemmen, is mijn probleem twaalf miljard groter.'
Verder probeerde Dijsselbloem de Amsterdammers ervan te overtuigen dat bezuinigingen nodig zijn. Over het advies van veel economen om de economie niet kapot te bezuinigen': 'Dat doen wij niet. Kapotbezuinigen suggereert dat de overheid geld aan de economie onttrekt, en dat dát de oorzaak is van de krimp. Dat is niet zo. Na de crisis in 2008 zijn de uitgaven nog verhoogd. Toen was de gedachte dat de crisis kort zou duren en dat een overheidsimpuls ons door de crisis zou leiden. De crisis duurde langer en het stimuleren heeft niet gewerkt. Maar het uitgavenniveau is constant gebleven. Dit kabinet bezuinigt alleen om de door de crisis oplopende WW-uitgaven en de extra uitgaven aan de zorg te compenseren. We dringen de uitgaven niet terug, maar zorgen ervoor dat we niet steeds meer uitgeven.' En de staatsschuld, die in een paar jaar tijd is opgelopen van 43 naar 74 procent van het bruto binnenlands product, moet dalen.
Stijgende rente
Maar liefst drie keer wees Dijsselbloem op de stijgende rente op staatsleningen. De rente op staatsleningen met een looptijd van tien jaar steeg van 1,53 procent in mei dit jaar tot 2,7 procent nu. Daardoor is lenen voor de overheid duurder geworden.
Een van de oorzaken is dat ratingbureaus als Standard & Poor's stelden dat de betrouwbaarheidsstatus van Nederland mogelijk moet worden bijgesteld, van AAA naar AA+, zoals in Frankrijk is gebeurd. Als de ratingbureaus een land in het vizier nemen, stijgt de rente al. Daarbij komt dat de rente in de VS ook stijgt, en dat de hypotheekrente er snel oploopt.
Dijsselbloem raakte het onderwerp toen hij sprak over de huizenmarkt. 'De rente is laag, maar vertoont een stijgende trend,' zei hij. 'Je zou zeggen dat de rente een dieptepunt heeft bereikt. De prijzen van woningen zijn ook laag, nog betaalbaar. Je weet niet of ze nog lager worden.' Een koopadvies wilde hij echter niet geven.
Tekst: Ton Damen
Fractieleider Alexander Pechtold (D66) zei dat het kabinet afspraken met hem afzegde. Volgens Dijsselbloem was er nog geen afspraak, maar is Pechtold 'in afwachting van heel veel geld voor onderwijs'.
Intussen probeert het kabinet voor zes miljard euro aan bezuinigingen te vinden voor volgend jaar. Dijsselbloem: 'En natuurlijk zijn er mogelijkheden. Maar het kabinet streeft geen groot begrotingsakkoord na. Dat komt doordat de oppositie verschillende prioriteiten heeft. Ik heb de wensenlijstjes met blokkades opgeteld. Als we ermee instemmen, is mijn probleem twaalf miljard groter.'
Verder probeerde Dijsselbloem de Amsterdammers ervan te overtuigen dat bezuinigingen nodig zijn. Over het advies van veel economen om de economie niet kapot te bezuinigen': 'Dat doen wij niet. Kapotbezuinigen suggereert dat de overheid geld aan de economie onttrekt, en dat dát de oorzaak is van de krimp. Dat is niet zo. Na de crisis in 2008 zijn de uitgaven nog verhoogd. Toen was de gedachte dat de crisis kort zou duren en dat een overheidsimpuls ons door de crisis zou leiden. De crisis duurde langer en het stimuleren heeft niet gewerkt. Maar het uitgavenniveau is constant gebleven. Dit kabinet bezuinigt alleen om de door de crisis oplopende WW-uitgaven en de extra uitgaven aan de zorg te compenseren. We dringen de uitgaven niet terug, maar zorgen ervoor dat we niet steeds meer uitgeven.' En de staatsschuld, die in een paar jaar tijd is opgelopen van 43 naar 74 procent van het bruto binnenlands product, moet dalen.
Stijgende rente
Maar liefst drie keer wees Dijsselbloem op de stijgende rente op staatsleningen. De rente op staatsleningen met een looptijd van tien jaar steeg van 1,53 procent in mei dit jaar tot 2,7 procent nu. Daardoor is lenen voor de overheid duurder geworden.
Een van de oorzaken is dat ratingbureaus als Standard & Poor's stelden dat de betrouwbaarheidsstatus van Nederland mogelijk moet worden bijgesteld, van AAA naar AA+, zoals in Frankrijk is gebeurd. Als de ratingbureaus een land in het vizier nemen, stijgt de rente al. Daarbij komt dat de rente in de VS ook stijgt, en dat de hypotheekrente er snel oploopt.
Dijsselbloem raakte het onderwerp toen hij sprak over de huizenmarkt. 'De rente is laag, maar vertoont een stijgende trend,' zei hij. 'Je zou zeggen dat de rente een dieptepunt heeft bereikt. De prijzen van woningen zijn ook laag, nog betaalbaar. Je weet niet of ze nog lager worden.' Een koopadvies wilde hij echter niet geven.
Tekst: Ton Damen
