‘Je kunt zeggen, Stapel is gewoon een megalomane gek die, gedreven door zijn wetenschappelijke grootheidswaan, data uit zijn dikke duim zoog om zijn positie als eminent sociaalpsycholoog te onderschragen. Dat is ook niet bezijden de waarheid, maar het legt te veel de nadruk op Stapels gedrag en niet op de voorwaarden en de context die dit gedrag mogelijk maakten.
In een gezonde wetenschappelijke omgeving zou Stapels gedrag namelijk helemaal niet nodig zijn geweest en tot niets hebben geleid.’ Dit schrijft UvA-promovendus Eric Jacobs vandaag in een opiniebijdrage op de website van de Volkskrant. Jacobs promoveert op de relatie tussen pers en politiek in de eerste Nederlandse democratie (1795-1801).
Volgens Jacobs zijn de publicatiedruk en de toepassing van statistiek op gedrags-, mens- en geesteswetenschappen noodzakelijke voorwaarden voor de fraude. ‘Dat wil niet zeggen dat elke wetenschapper wordt als Stapel, maar de waarde die in de wetenschap wordt toegekend aan databestanden die statistisch kunnen worden geanalyseerd, data die bovendien nauwelijks zijn te vergaren, maakt de ruimte voor fraude onvoorstelbaar groot. Dan krijg je dus idiote onderzoeken waaruit blijkt dat vleeseters asociaal zijn. Het is haast ironisch dat in de zaak-Stapel juist falsificatie en verificatie, onderdelen van het proces dat in de wetenschap van eminent belang is, hebben gefaald.’
‘Te doen alsof Stapels fraude een alleenstaand geval zou zijn, is onvoorstelbaar naïef. Hoe gemakkelijk is het niet om net dat ene vakje aan te passen zodat de uitkomst net ietsje mooier is voor die publicatie in Science of Nature? Bovendien is data vervalsen niet de enige vorm van wetenschappelijke fraude. Peer reviewers die een werk afkeuren om vervolgens een jaar later zelf hoge ogen te gooien met precies die resultaten die zij eerder afwezen, het stelen van andermans gegevens of conclusies zonder te citeren, het afschieten van artikelen van concurrenten omdat het concurrenten zijn, of omdat ze ondergeschikt zijn, of uit persoonlijke rancune.
Al die zaken spelen zich af achter de schermen van de wetenschap. Wetenschappers zijn mensen, gevangen in een wereld die van buitenaf wordt bepaald, waarop zij geen invloed hebben en waarbinnen niets zeker is en je toekomst meer afhangt van je elleboogwerk dan van je wetenschappelijke merites. Met de affaire-Stapel als triest gevolg.’
In een gezonde wetenschappelijke omgeving zou Stapels gedrag namelijk helemaal niet nodig zijn geweest en tot niets hebben geleid.’ Dit schrijft UvA-promovendus Eric Jacobs vandaag in een opiniebijdrage op de website van de Volkskrant. Jacobs promoveert op de relatie tussen pers en politiek in de eerste Nederlandse democratie (1795-1801).
Volgens Jacobs zijn de publicatiedruk en de toepassing van statistiek op gedrags-, mens- en geesteswetenschappen noodzakelijke voorwaarden voor de fraude. ‘Dat wil niet zeggen dat elke wetenschapper wordt als Stapel, maar de waarde die in de wetenschap wordt toegekend aan databestanden die statistisch kunnen worden geanalyseerd, data die bovendien nauwelijks zijn te vergaren, maakt de ruimte voor fraude onvoorstelbaar groot. Dan krijg je dus idiote onderzoeken waaruit blijkt dat vleeseters asociaal zijn. Het is haast ironisch dat in de zaak-Stapel juist falsificatie en verificatie, onderdelen van het proces dat in de wetenschap van eminent belang is, hebben gefaald.’
‘Te doen alsof Stapels fraude een alleenstaand geval zou zijn, is onvoorstelbaar naïef. Hoe gemakkelijk is het niet om net dat ene vakje aan te passen zodat de uitkomst net ietsje mooier is voor die publicatie in Science of Nature? Bovendien is data vervalsen niet de enige vorm van wetenschappelijke fraude. Peer reviewers die een werk afkeuren om vervolgens een jaar later zelf hoge ogen te gooien met precies die resultaten die zij eerder afwezen, het stelen van andermans gegevens of conclusies zonder te citeren, het afschieten van artikelen van concurrenten omdat het concurrenten zijn, of omdat ze ondergeschikt zijn, of uit persoonlijke rancune.
Al die zaken spelen zich af achter de schermen van de wetenschap. Wetenschappers zijn mensen, gevangen in een wereld die van buitenaf wordt bepaald, waarop zij geen invloed hebben en waarbinnen niets zeker is en je toekomst meer afhangt van je elleboogwerk dan van je wetenschappelijke merites. Met de affaire-Stapel als triest gevolg.’
