De wekelijkse doorgeefvraag: een wetenschapper stelt een vraag aan een collega uit een ander vakgebied. Ellen Rutten (hoogleraar Slavische literatuur en cultuur, UvA) vraagt Erik Rietveld (senior researcher brain & cognition, AMC): wat kan een beter begrip van bekwaam alledaags handelen ons leren?
'Waarom ben ik als filosoof geïnteresseerd in zoiets alledaags als het drinken van een kopje koffie? In de meeste situaties die we gedurende een dag meemaken, handelen we adequaat. Zonder expliciet na te denken fietsen we, winkelen we in de supermarkt of drinken we een kop koffie.'
'Bekwaam alledaags handelen komt heel vaak voor, maar is een slecht begrepen en uitermate complex fenomeen. Het ontrafelen ervan levert een beter begrip op van menselijk gedrag. Een filosofisch onderzoek als het mijne kan daarbij helpen. Bijvoorbeeld door de rol van de context beter onder woorden te brengen.'
'Een handig begrip daarbij is de notie affordances; een wetenschappelijke term die verwijst naar de handelingsmogelijkheden die een specifieke omgeving ons biedt. Op een stoel kun je zitten, maar ook staan. Je kunt hem verplaatsen. Je kunt er een ruit mee inslaan. Kortom, ons handelen geschiedt in een omgeving die talloze affordances aanreikt. Analyseren hoe en waarom we op die affordances reageren vertelt veel over wat ons als mens kenmerkt.'
Denken in affordances helpt een architectenbureau zoals Raaaf ook omgevingen te ontwerpen die meer aanleiding bieden tot bewegen of sociale interactie. Het kan onzichtbare lagen van de omgeving blootleggen. Zo heb ik in 2010 met mijn broer, architect Ronald Rietveld, op de architectuurbiënnale in Venetië de potentie van tienduizend leegstaande publieke en overheidsgebouwen laten zien door de affordances ervan in kaart te brengen in de Dutch Atlas of Vacancy.'
Erik Rietveld vraagt kunsthistorica Marjolijn Bol (UvA, Max-Planck-Institut für Wissenschaftsgeschichte, Berlijn): wat is de relatie tussen materiaalschaarste (bijvoorbeeld als gevolg van oorlog of economische crisis) en creativiteit?
De rubriek 'doorgeefvraag' verschijnt ook wekelijks in de wetenschapsbijlage van Het Parool.
'Waarom ben ik als filosoof geïnteresseerd in zoiets alledaags als het drinken van een kopje koffie? In de meeste situaties die we gedurende een dag meemaken, handelen we adequaat. Zonder expliciet na te denken fietsen we, winkelen we in de supermarkt of drinken we een kop koffie.'
'Bekwaam alledaags handelen komt heel vaak voor, maar is een slecht begrepen en uitermate complex fenomeen. Het ontrafelen ervan levert een beter begrip op van menselijk gedrag. Een filosofisch onderzoek als het mijne kan daarbij helpen. Bijvoorbeeld door de rol van de context beter onder woorden te brengen.'
'Een handig begrip daarbij is de notie affordances; een wetenschappelijke term die verwijst naar de handelingsmogelijkheden die een specifieke omgeving ons biedt. Op een stoel kun je zitten, maar ook staan. Je kunt hem verplaatsen. Je kunt er een ruit mee inslaan. Kortom, ons handelen geschiedt in een omgeving die talloze affordances aanreikt. Analyseren hoe en waarom we op die affordances reageren vertelt veel over wat ons als mens kenmerkt.'
Denken in affordances helpt een architectenbureau zoals Raaaf ook omgevingen te ontwerpen die meer aanleiding bieden tot bewegen of sociale interactie. Het kan onzichtbare lagen van de omgeving blootleggen. Zo heb ik in 2010 met mijn broer, architect Ronald Rietveld, op de architectuurbiënnale in Venetië de potentie van tienduizend leegstaande publieke en overheidsgebouwen laten zien door de affordances ervan in kaart te brengen in de Dutch Atlas of Vacancy.'
Erik Rietveld vraagt kunsthistorica Marjolijn Bol (UvA, Max-Planck-Institut für Wissenschaftsgeschichte, Berlijn): wat is de relatie tussen materiaalschaarste (bijvoorbeeld als gevolg van oorlog of economische crisis) en creativiteit?
De rubriek 'doorgeefvraag' verschijnt ook wekelijks in de wetenschapsbijlage van Het Parool.
