Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
Dodo overleefde lange zeereis naar Japan
wetenschap

Dodo overleefde lange zeereis naar Japan

Dirk Wolthekker Dirk Wolthekker,
23 April 2014 - 06:22
Dat publiceren in een wetenschappelijk tijdschrift niet alleen is weggelegd voor mensen die met beide benen in de wetenschap staan, bewijst Ria Winter, bedrijfsvoerder bij de UB. Ze deed onderzoek naar dodo’s en publiceerde erover in het wetenschappelijk tijdschrift.

Enige jaren geleden stond UB-bedrijfsvoerder Ria Winters al eens in Folia Magazine met een artikel over haar uit de hand gelopen passie: het schilderen van uitgestorven papagaaien. ‘Het schilderen van uitgestorven papegaaien is een extra uitdaging, want er komt veel research aan te pas,’ zei Winters toen. ‘Ik schilder ze op basis van oude foto’s en tekeningen, oude documenten met tekeningen van botjes en snavels, literatuur, en soms zijn er nog opgezette exemplaren. Bij de UB kan ik gelukkig putten uit een enorme papegaaiendatabase. Op het moment worden verschillende door mij geschilderde uitgestorven papegaaien, zoals de grijze papegaai en de Rodriguespapegaai.'

Deshima
Twee jaar later staat Winters  opnieuw in een tijdschrift, nu niet als geïnterviewde over haar uit de hand gelopen hobby, maar als onderzoeker. In samenwerking met archivaris Gijs Boink toonde ze aan dat in 1647 een levende dodo werd verscheept naar Deshima, een eilandje voor de kust van Japan waar de VOC een vestiging had. Ze publiceerde erover in het wetenschappelijk tijdschrift Historical Biology (zie hier). De dodo is een uitgestorven vogel die leefde in de bossen op het eiland Mauritius. Het dier was ongeveer een meter hoog en had een hele grote snavel. Hij kon niet vliegen en is rond 1690 uitgestorven.

VOC
Een van de laatst levende dodo’s maakte in 1647 de overtocht van Mauritius naar Japan om als relatiegeschenk voor Japanse edelen te dienen. De dodo, een wit hert en een bezoarsteen werden geregistreerd als ‘ongetaxeerde’ lading van het schip ‘Jonge Prins’ en tevens als inventaris van het depot aan wal. Bijzondere dieren waren gewild bij vorsten over de hele wereld en de VOC exporteerde ze daarom als relatiegeschenken. De dodo werd in die tijd beschouwd als pronkvogel en was daarom bestemd als geschenk aan de Japanse shogun.

De dodo kon dus, in tegenstelling tot wat tot nog toe werd gedacht, lange zeereizen overleven. Winters c.s. komen tot die conclusie naar aanleiding van onderzoek dat zij verrichtten in de zeventiende-eeuwse archieven van de VOC in het Nationaal Archief. De ontdekking dat een dodo de reis naar Japan overleefde, weerlegt de veel gehoorde opvatting dat een levende dodo nooit per schip Europa bereikt zou kunnen hebben.

Zie hieronder de editie van Folia Magazine met het artikel over Ria Winters en haar papagaaienpassie.

website loading