Een keurige nepfabriek in Bangladesh, waar gezonde, goedbetaalde, volwassen werknemers kleding in elkaar naaien, terwijl achter de coulissen mensen onder abominabele omstandigheden worden uitgebuit. Het is één van de manieren om kledingmerken als Nike, C&A en H&M - die zeggen betere werkomstandigheden voor hun fabrieksarbeiders te willen - om de tuin te leiden. Psycholoog
Bruno Verschuere ontwikkelt een online leugendetector die kan achterhalen of sweatshop-eigenaren eerlijk zijn over de werkomstandigheden in hun fabrieken. Het initiatief is genomineerd voor de
HiLL Innovating Justice Award, en maakt kans op de bijbehorende twintig-, dertig- of vijftigduizend euro.
Het leugendetectiesysteem dat de UvA-psychologen ontwikkelen, is gebaseerd op een bekende test uit de psychologie, de
Impliciete Associatietest. Bij de leugendetectievariant krijgen mensen de opdracht uitspraken als 'juist'of 'onjuist' te classificeren. Dat gaat sneller wanneer de labels voor de persoon in kwestie congruent zijn. De zin 'Ik betaal mijn werknemers het minimumloon' is door een eerlijke sweatshop-eigenaar bijvoorbeeld sneller te categoriseren als 'juist' dan door een sweatshop-eigenaar die zijn werknemers stiekem minder betaalt.
Door dit principe op verschillende statements toe te passen, krijg je in zo'n tachtig procent van de gevallen een correct oordeel over de integriteit van de fabriekseigenaar. Verschuere geeft aan dat het testoordeel betrouwbaarder wordt wanneer meerdere leidinggevenden van dezelfde fabriek de test doen. Bedrijven waarover naar aanleiding van de test twijfel ontstaat, kunnen ter plekke nader worden onderzocht.
Verschuere hoopt te winnen, omdat het budget hem in staat stelt de leugendetector online te zetten zodat kledingketens hem kunnen gebruiken. 'Ik hoop dat dit initiatief helpt om sweatshops eindelijk te bannen,' aldus Verschuere. Stemmen kan
hier, tot 17 september.