Met behulp van weerradar hebben onderzoekers van het Instituut voor biodiversiteit en ecosysteemdynamica (
Ibed) de reactie van vogels vastgelegd op de duizenden tonnen vuurwerk die jaarlijks in de Nieuwjaarsnacht worden afgestoken. Ze concluderen dat Oud en Nieuw voor vogels bepaald geen reden tot feest is. De resultaten zijn verschenen in de november/decembereditie van
Behavioral Ecology.
De meeste mensen zullen het er intuïtief mee eens zijn dat de lichtflitsen en harde knallen van vuurwerk een negatieve invloed hebben op dieren. Omdat vuurwerk doorgaans in het donker wordt afgestoken, is het echter lastig de invloed ervan op wilde dieren zoals vogels te onderzoeken. Dit heeft
Judy Shamoun-Baranes van het Ibed geïnspireerd de effecten van vuurwerk op vogels te bestuderen met een techniek waarvoor geen licht nodig is. Samen met haar collega’s
Adriaan Dokter,
Emiel van Loon en
Willem Bouten en partners van de Koninklijke Luchtmacht en het KNMI heeft ze een weerradar gebruikt om de reactie van vogels op vuurwerk in kaart te brengen.
Ze ontdekten dat duizenden vogels vlak na middernacht hoog de lucht in vliegen en daar minstens 45 minuten blijven. De grootste vogeldichtheid werd gemeten op 500 meter hoogte en boven grasland en
wetlands. Hiertussen bevonden zich ook natuurgebieden waar duizenden watervogels rusten en foerageren. De verstoring van de vogels door het vuurwerk vindt volgens de onderzoekers plaats op een dusdanige ruimte- en tijdsschaal dat negatieve effecten verwacht mogen worden op de vele soorten watervogels die Nederland als overwintergebied gebruiken.