Vandaag is het precies 20 jaar geleden de Bosnische stad Srebrenica viel, en zoveel aandacht als dat krijgt, zo weinig horen we over de tienduizenden Bosniërs die destijds naar Nederland zijn gevlucht. Dat zegt Laura Boerhout, die promotieonderzoek doet aan de UvA. Daarom organiseert de 28-jarige komende week de fototentoonstelling ‘Sjećam se – Ik herinner me - Oorlogsherinneringen en toekomstdromen van Bosnisch-Nederlandse jongeren’ in filmtheater Kriterion.
Boerhout doet onderzoek naar de verwerking van het oorlogsverleden in Bosnië-Herzegovina. Haar focus ligt op Bosnisch-Nederlandse jongeren die als kind de oorlog meemaakten of net daarna werden geboren. Daarvoor interviewt ze onder andere de oud-vluchtelingen over hun herinneringen aan de oorlog en de vlucht, over hun visie op herdenken en over hun huidige band met Bosnië. ‘Mijn onderzoek duurt nog minstens drie jaar, dus het materiaal wordt nog lang niet gepubliceerd, maar ik vond het jammer om niets met deze verhalen te doen, nu er aandacht voor is,’ zegt Boerhout.
Onderzoekster Laura Boerhout
Naoorlogse realiteit
Dat de nostalgische verhalen van de oudere generatie soms niet stroken met de realiteit, ontdekte Una Kreso, een van de geportretteerden, toen ze een film over Sarajevo wilde maken. De filmmaakster is op tweejarige leeftijd gevlucht en groeide op met levendige verhalen over Bosnië en haar bruisende hoofdstad.
Maar toen ze er als kunstacademiestudent zelf naartoe ging, kwam ze in een andere realiteit terecht. ‘Ik merkte dat alles waar ik zo enthousiast over was, tegenwoordig een diepere, negatieve laag blijkt te hebben’, vertelt Kreso. ‘Iedereen die ik sprak, stelde vragen waar ik nog niet over na had gedacht, bijvoorbeeld over de etnische achtergrond van mijn hoofdpersonage in de film.’
Haar uiteindelijke film, A wound that is hidden geeft Kreso’s nieuwe perspectief weer. ‘Hoe kijk ik, als vreemdeling, naar de verhalen die zich daar hebben afgespeeld?’ Het is één van de manieren waarop deze generatie gevluchte Bosniërs haar eigen verhaal construeert, zegt Boerhout. ‘En daar gaat deze tentoonstelling uiteindelijk over.’
De film A Wound That Is Hidden van Una Kreso is één van de films die te zien zijn op 16 juli tijdens het openingsprogramma van Sjećam se.
