Onder luid gejuich van NASA-medewerkers in het Amerikaanse Baltimore vloog ruimtesonde New Horizons dinsdag langs dwergplaneet Pluto. Volgens UvA-sterrenkundige Carsten Dominik geeft de informatie die New Horizons verzamelt een unieke kijk op het ontstaan van het zonnestelsel.
De New Horizons bereikte Pluto na een reis die meer dan negen jaar heeft geduurd. Meer dan een bliksembezoek was het niet, gezien de enorme snelheid waarmee de sonde langs de dwergplaneet schoot. Gelukkig hebben we de foto’s nog. De sonde zendt die foto’s, samen met een grote hoeveelheid andere gegevens, de komende zestien maanden met de snelheid van het licht richting aarde. ‘Dit gaat ons enorm veel vertellen over de geschiedenis van het zonnestelsel,’ zegt UvA sterrenkundige Carsten Dominik.
Dinsdag bleek dat Pluto er zo in werkelijk uitziet Foto: NASA
Pannekoek
Dominik is verbonden aan het Anton Pannekoek Instituut voor Sterrenkunde. Hij onderzoekt planeten die niet om de zon, maar om andere sterren draaien. Hoewel Pluto hier niet onder valt, volgt hij de ontwikkelingen op de voet. De resultaten van de missie zijn namelijk ook voor zijn onderzoek van groot belang. ‘We komen meer te weten over hoe sterrenstelsels als de onze ontstaan en daardoor ook hoe dat elders in het heelal gebeurt,’ zegt Dominik.
Onderzoekers zullen onder meer de kraters op Pluto en zijn maan Charon onder de loep nemen. ‘De hoeveelheid kraters geeft inzicht in de hoeveelheid brokstukken die rondvliegt in de omgeving van Pluto en hoeveel daarvan op elkaar botsen’, zegt Dominik. Pluto bevindt zich in de zogeheten Kuipergordel, een band van enorme aantallen komeetachtige objecten die het met planeten bevolkte gedeelte van het zonnestelsel omringt.
Neptunus
Onderzoek aan de Kuipergordel kan onder meer ophelderen waarom de planeet Neptunus zo veel verder van de zon af ligt dan je op basis van zijn grootte zou verwachten. ‘We vermoeden dat Neptunus dichter bij de zon is ontstaan en in de loop van de tijd een heel stuk naar buiten is bewogen – een afstand van zeven maal die tussen de aarde en de zon,’ zegt Dominik.
Ook een andere prangende vraag wordt wellicht beantwoord. Is er leven op Pluto? Zanger en cultfiguur Henk Westbroek stelde deze vraag 33 jaar geleden al in een van de hits uit de gloriedagen van Het Goede Doel. Als Pluto een ondergrondse oceaan heeft, dan bestaat die mogelijkheid. Maar Dominik denkt niet dat we die gaan vinden. ‘Pluto is te klein om de warmte vast te houden die nodig is voor vloeibaar water. Ook draait Pluto niet zoals andere met water gezegende objecten in het zonnestelsel om een planeet die door getijdenkrachten warmte levert.’
Bekijk hieronder een documentaire van de NASA, over de missie van de New Horizons.
De New Horizons bereikte Pluto na een reis die meer dan negen jaar heeft geduurd. Meer dan een bliksembezoek was het niet, gezien de enorme snelheid waarmee de sonde langs de dwergplaneet schoot. Gelukkig hebben we de foto’s nog. De sonde zendt die foto’s, samen met een grote hoeveelheid andere gegevens, de komende zestien maanden met de snelheid van het licht richting aarde. ‘Dit gaat ons enorm veel vertellen over de geschiedenis van het zonnestelsel,’ zegt UvA sterrenkundige Carsten Dominik.
Dinsdag bleek dat Pluto er zo in werkelijk uitziet Foto: NASA
Pannekoek
Dominik is verbonden aan het Anton Pannekoek Instituut voor Sterrenkunde. Hij onderzoekt planeten die niet om de zon, maar om andere sterren draaien. Hoewel Pluto hier niet onder valt, volgt hij de ontwikkelingen op de voet. De resultaten van de missie zijn namelijk ook voor zijn onderzoek van groot belang. ‘We komen meer te weten over hoe sterrenstelsels als de onze ontstaan en daardoor ook hoe dat elders in het heelal gebeurt,’ zegt Dominik.
Onderzoekers zullen onder meer de kraters op Pluto en zijn maan Charon onder de loep nemen. ‘De hoeveelheid kraters geeft inzicht in de hoeveelheid brokstukken die rondvliegt in de omgeving van Pluto en hoeveel daarvan op elkaar botsen’, zegt Dominik. Pluto bevindt zich in de zogeheten Kuipergordel, een band van enorme aantallen komeetachtige objecten die het met planeten bevolkte gedeelte van het zonnestelsel omringt.
Neptunus
Onderzoek aan de Kuipergordel kan onder meer ophelderen waarom de planeet Neptunus zo veel verder van de zon af ligt dan je op basis van zijn grootte zou verwachten. ‘We vermoeden dat Neptunus dichter bij de zon is ontstaan en in de loop van de tijd een heel stuk naar buiten is bewogen – een afstand van zeven maal die tussen de aarde en de zon,’ zegt Dominik.
Ook een andere prangende vraag wordt wellicht beantwoord. Is er leven op Pluto? Zanger en cultfiguur Henk Westbroek stelde deze vraag 33 jaar geleden al in een van de hits uit de gloriedagen van Het Goede Doel. Als Pluto een ondergrondse oceaan heeft, dan bestaat die mogelijkheid. Maar Dominik denkt niet dat we die gaan vinden. ‘Pluto is te klein om de warmte vast te houden die nodig is voor vloeibaar water. Ook draait Pluto niet zoals andere met water gezegende objecten in het zonnestelsel om een planeet die door getijdenkrachten warmte levert.’
Bekijk hieronder een documentaire van de NASA, over de missie van de New Horizons.
