Onderzoekers van de afdeling pedagogiek starten deze kerstvakantie een onderzoek naar de invloed van genen en omgevingsfactoren op leessnelheid. Daartoe hebben ze in Science Center Nemo een experiment georganiseerd in het kader van Science Live, waarbij bezoekers kunnen deelnemen aan een wetenschappelijk experiment. Het UvA-onderzoek krijgt een vervolg in de voorjaarsvakantie.
De onderzoekers zullen bezoekers van Nemo - kinderen, hun ouders, broertjes en zusjes - vragen in een onderzoekskamer mee te doen aan leestesten om erachter te komen welke genen en welke omgevingsfactoren beïnvloeden hoe vlot iemand kan lezen. Daarnaast gaan ze op zoek naar het antwoord op de vraag of de leesvaardigheid van ouders voorspellend is voor die van hun kinderen. Daarvoor wordt de deelnemers gevraagd speeksel af te staan.
Genetische verschillen
Er zijn volgens onderzoekers Titia van Zuijen, Elsje van Bergen en Peter de Jong grote verschillen tussen mensen in de snelheid waarmee zij kunnen lezen. Uit onderzoek met tweelingen zou gebleken zijn dat dit verschil tussen mensen voor een groot deel bepaald wordt door genetische verschillen en in mindere mate door omgevingsverschillen. Maar om welke genen en om welke omgevingsfactoren het gaat, daarover is (nog) niet veel bekend. Van Zuijen en Van Bergen gaan proberen daar achter te komen. Daarnaast gaan ze kijken of het mogelijk is de leesvaardigheid van kinderen te voorspellen aan de hand van de lees- en leesgerelateerde vaardigheden van hun ouders. Als leesvaardigheid bij kinderen voorspelbaar blijkt, kunnen kinderen met een verhoogd risico op bijvoorbeeld dyslexie al in de kleuterklas opgespoord worden en extra hulp krijgen bij het leren lezen.
Deelnemers aan het experiment moeten een lijst gewone woorden en een lijst onzinwoorden lezen, waarmee de onderzoekers de leessnelheid vaststellen. Daarna volgen twee korte testjes waarin de onderzoekers vaardigheden testen die ten grondslag liggen aan lezen. Zo moeten de deelnemers zo snel mogelijk een lijst met cijfers benoemen, waarmee gemeten wordt hoe snel iemand visuele informatie kan koppelen aan spraakklanken. Uit het speeksel dat de deelnemers moeten afstaan gaan de onderzoekers DNA isoleren om zo op zoek te kunnen gaan naar de genen die betrokken zijn bij leesvaardigheid.
De onderzoekers zullen bezoekers van Nemo - kinderen, hun ouders, broertjes en zusjes - vragen in een onderzoekskamer mee te doen aan leestesten om erachter te komen welke genen en welke omgevingsfactoren beïnvloeden hoe vlot iemand kan lezen. Daarnaast gaan ze op zoek naar het antwoord op de vraag of de leesvaardigheid van ouders voorspellend is voor die van hun kinderen. Daarvoor wordt de deelnemers gevraagd speeksel af te staan.
Genetische verschillen
Er zijn volgens onderzoekers Titia van Zuijen, Elsje van Bergen en Peter de Jong grote verschillen tussen mensen in de snelheid waarmee zij kunnen lezen. Uit onderzoek met tweelingen zou gebleken zijn dat dit verschil tussen mensen voor een groot deel bepaald wordt door genetische verschillen en in mindere mate door omgevingsverschillen. Maar om welke genen en om welke omgevingsfactoren het gaat, daarover is (nog) niet veel bekend. Van Zuijen en Van Bergen gaan proberen daar achter te komen. Daarnaast gaan ze kijken of het mogelijk is de leesvaardigheid van kinderen te voorspellen aan de hand van de lees- en leesgerelateerde vaardigheden van hun ouders. Als leesvaardigheid bij kinderen voorspelbaar blijkt, kunnen kinderen met een verhoogd risico op bijvoorbeeld dyslexie al in de kleuterklas opgespoord worden en extra hulp krijgen bij het leren lezen.
Deelnemers aan het experiment moeten een lijst gewone woorden en een lijst onzinwoorden lezen, waarmee de onderzoekers de leessnelheid vaststellen. Daarna volgen twee korte testjes waarin de onderzoekers vaardigheden testen die ten grondslag liggen aan lezen. Zo moeten de deelnemers zo snel mogelijk een lijst met cijfers benoemen, waarmee gemeten wordt hoe snel iemand visuele informatie kan koppelen aan spraakklanken. Uit het speeksel dat de deelnemers moeten afstaan gaan de onderzoekers DNA isoleren om zo op zoek te kunnen gaan naar de genen die betrokken zijn bij leesvaardigheid.
