Waarom ben je LSVb-voorzitter geworden?
‘Na de studentenprotesten zag ik het als mogelijkheid om het onderste uit de kan te halen. Ik wilde gewoon alles doen om te voorkomen dat de veranderingen die we in gang hebben gezet weer zouden versloffen.’
Het is dus eigenlijk actievoeren next level?
‘Ja. Het is niet dat ik dit voor mijn carrière doe.’
Niet? Het is wel een mooi opstapje. Je kent straks iedereen in Den Haag en je hebt politieke ambities.
‘Die heb ik absoluut niet.’
Die heb je wel gehad. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 was je lijsttrekker van de jongerenpartij Nieuwe Amsterdamse Toekomst.
‘Gehád, ja. En NAT was ook anders, dat was lokaal en veel onschuldiger dan de landelijke politiek. Op gemeenteniveau kun je je bovendien inzetten voor heel concrete dingen, dat sprak me aan.’
Hoe bevielen je eerste drie maanden als LSVb-voorzitter?
‘Het was erg druk en intens, maar het is ook mooi werk. Wij werken als landelijke vertegenwoordiger van lokale studentenvakbonden en zijn ruim dertig jaar geleden opgericht om landelijk actie te kunnen voeren voor studenten. In de visie van de LSVb - toegankelijk onderwijs voor iedereen - zie je sterk de idealen terug van de studentenbeweging uit de jaren tachtig.’
Het was bedoeld als actieplatform, maar inmiddels is het toch meer een lobbyorganisatie?
‘Klopt, de organisatie is behoorlijk veranderd. Dat komt doordat de LSVb heeft bereikt wat hij wilde bereiken, namelijk dat studenten meer betrokken worden bij de besluitvorming in het hoger onderwijs. Dat is gebeurd, de LSVb is de gesprekspartner namens de studenten bij het ministerie en bij Kamerleden, maar daar schuilt wel een risico in.’
Namelijk?
‘Hoe dichter je op de macht zit, hoe moeilijker het wordt om je principes niet uit het oog te verliezen. Als je mag meedenken over een geheel nieuwe vorm van bekostiging van het onderwijs, om maar wat te noemen, dan kun je jezelf makkelijk belangrijk gaan voelen. Terwijl het juist je taak is om afstand te bewaren en je kritisch op te stellen.
Een ander probleem is dat je zelf minder transparant wordt. De LSVb staat als lobbyorganisatie op het afvinklijstje van beleidsmakers. Dus voordat een minister een voorstel lanceert, probeert hij ons achter zich te krijgen. We zijn voor een groot deel bezig in een vroeg stadium plannen tegen te houden waarvan we verwachten dat ze nadelig uitpakken voor studenten. Als het goed is, hoor je vervolgens nooit meer iets over die plannen. Dat is natuurlijk goed, alleen ziet niemand het dan en wordt het moeilijker om aan studenten uit te leggen wat je precies aan het doen bent.’
Waar wil je je het komende jaar voor gaan inzetten?
‘Het speerpunt is toegankelijk onderwijs. Ik wil enerzijds voorkomen dat dingen nog slechter worden dan ze zijn, dus zo veel mogelijk plannen tegenhouden die negatief zijn voor studenten. Anderzijds wil ik het politieke debat op zo’n manier beïnvloeden dat er meer ruimte komt voor toegankelijk onderwijs. Dat kan bijvoorbeeld door actievoeren.’
Heb je eigenlijk al onderzocht hoe je het ministerie van Onderwijs kunt bezetten?
Lachend: ‘Nou... ja! Het wordt knap lastig, want het gebouw is erg goed beveiligd. De ramen kunnen niet open en je moet eerst over heel hoge toegangspoorten zien te komen. Je zou kunnen klimmen, maar dat doe je niet zomaar.’
Betekent dit dat je het ook niet gaat doen of dat het gewoon een uitdaging is?
‘Dat laatste.’
Lees het hele interview met Berkhout in Folia 8 die vanaf vandaag in de bakken ligt.