Toch was er wel discussie, bijvoorbeeld over het leenstelsel. Als het aan ChristenUnie-voorman Segers ligt, komt namelijk de basisbeurs weer terug. Volgens hem is de kloof tussen arm en rijk door de invoering van het leenstelsel alleen maar groter geworden. ‘We zagen het aankomen en het is pijnlijk om te zien dat het is uitgekomen,’ aldus Segers. Lodewijk Asscher heeft geen spijt van het leenstelsel, dat werd ingevoerd toen de PvdA in het kabinet zat. ‘We moeten rechtvaardige keuzes durven te maken,’ zei Asscher, die benadrukte dat de instroom van mbo naar hbo na een dip dit jaar weer is gestegen. ‘Dat is goed nieuws, jongeren pakken hun kansen.’ De toegankelijkheid van het onderwijs is volgens hem niet in het geding.
Zwakke punten
Ook Klaver bleef achter de invoering van het leenstelsel staan, al heeft het volgens hem zwakke punten. Zo blijkt het volgens hem een drempel voor eerstegeneratiestudenten en studenten met een functiebeperking. ‘We moeten niet blind zijn voor de effecten van de stelselwijziging,’ meent hij. ‘Maar dan moet je die negatieve effecten aanpakken en niet het geheel weer terugdraaien.’
Pechtolds stokpaardje was de ov-jaarkaart, die volgens hem weer zeven dagen per week geldig moet zijn. Nu moeten studenten kiezen tussen een week-ov of een kaart die in het weekend geldig is. Dat is volgens Pechtold niet meer van deze tijd. ‘Het leven gaat in het weekend gewoon door,’ aldus de lijsttrekker die als student kunstgeschiedenis in het weekend graag met het ov naar musea ging. ‘Jullie gaan misschien eerder naar een hackathon,’ zei hij tegen het publiek in het auditorium van de Technische Universiteit Delft.
De andere lijsttrekkers waren het daar niet mee eens. Klaver vond andere dingen belangrijker voor de toegankelijkheid van het onderwijs: hij pleit voor een halvering van het collegegeld. Asscher vergeleek de 24/7-ov-kaart met gratis bier en Segers had het over een ‘doekje voor het bloeden’.
1 miljard extra
De laatste stelling: ‘Als mijn partij in de regering komt, investeren wij 1 miljard structureel per jaar voor onderzoek en innovatie’ werd onderschreven door ChristenUnie en D66. Ook PvdA en GroenLinks willen investeren, aldus de lijsttrekkers, maar minder dan één miljard. Volgens Asscher moet er ook geld gaan naar de mensen, die bijvoorbeeld door de automatisering hun baan kwijtraken. Pechtold benadrukte de waarde van fundamenteel onderzoek. ‘Moeten we naar Mars? Ja. Niet om er te komen, maar omdat alleen al de weg daarnaartoe ons heel veel oplevert,’ zei Pechtold die benadrukte dat ook peniciline per ongeluk werd ontdekt, zonder dat iemand ernaar op zoek was.
Waar alle lijsttrekkers het over eens waren, is het belang van de komende verkiezingen. Ga vooral stemmen, zo riepen ze de jongeren, verwijzend naar de wegblijvende jongeren bij het Brexit-referendum, op. ’Zorg ervoor dat je de 16e niet wakker wordt met het idee: “Was ik maar gaan stemmen”,’ aldus Pechtold.