In 2009 gaf ik eerstejaars hoorcollege bij communicatiewetenschap. Het jaar erop was het te duur om de aula te boeken. We kregen een zaal in de Oudemanshuispoort waar de helft van de 660 studenten inpaste. De rest kon naar een livestream kijken. Het vak werd dat jaar aanzienlijk slechter gemaakt. Logisch, want er is natuurlijk no way, om in het onnodig Engels te blijven, dat een statische opname overeenkomt met het college bijwonen. Alsof het kijken van een concertregistratie op YouTube gelijkstaat aan erbij zijn in Paradiso.

Toch is dat wat Arie den Boon, ‘ambassadeur moocs’ bij de UvA, zondag beweerde in Tegenlicht. In een hoorcollege zit je ver van de docent af, beweerde hij. In een MOOC is dat omgekeerd. Zo’n massive open online course is zelfs ‘veel meer engaging, veel leuker’. Hij vergat te vertellen dat de afhaakratio bij moocs zo hoog is dat iedere universiteit die zulke cijfers presenteert direct gesloten wordt. Een mooc is vooral marketing voor een opleiding, waar externe bedrijven flink geld aan verdienen.

De aflevering van Tegenlicht was getiteld ‘De Slimme Universiteit’. ‘Slim’ verwijst hier niet naar intelligent, maar naar economisch handig. Blended learning wordt momenteel verkocht als tovermiddel om de werkdruk te bestrijden. De consensus onder onderwijskundigen is echter dat meer ICT de kwaliteit van onderwijs niet per se verbetert. Het is nu de vraag hoe lang het duurt tot hun kennis doordringt tot bestuurders en hoe groot de schade in de tussentijd gaat zijn. De samenstelling van de Universitaire Commissie Onderwijs stemt vast somber: daarin zitten onderwijsdirecteuren en hoogleraren – mensen die nauwelijks les geven. Welgeteld zijn het nul onderwijskundigen.  De universiteit is de laatste jaren alleen maar dommer geworden.