HvA ‘wil wereld een beetje beter maken’ met nieuwe Maakplaatsen
Een gezellige drukte, de geur van een houtbewerkingsatelier en een ietwat benauwende temperatuur. De opening van Maakplaats op het Waterlandplein in Amsterdam Noord trekt veel enthousiaste ouders en kinderen. Dit ambitieuze initiatief, waaronder ook de HvA haar schouders zette, moet kinderen en jongeren tussen 8 en 16 jaar spelenderwijs in contact met technologie brengen. ‘Mensen associëren techniek vaak met vuile handen, maar wij willen met Maakplaats laten zien dat techniek veel breder is dan dat.’
In samenwerking met de Openbare Bibliotheek Amsterdam, Waag Society en Pakhuis de Zwijger lanceert de Hogeschool van Amsterdam een nieuw project: de Maakplaats. Aan het einde van de eerste knutselmiddag verzamelt iedereen zich vrijdagmiddag voor het officiële openingsmoment. De aanwezige kinderen, ouders en organisatoren geven elkaar de hand. Zo bootsen zij samen een ‘stroomkring’ na. Met trommelgeroffel op de achtergrond tellen ze samen af naar het ogenblik waarop de laatste handen tussen de kinderdirecteur en de wethouder in elkaar worden geslagen. Daarmee wordt Maakplaats 021 officieel geopend.
Dit originele lanceringsmoment is het startschot voor de opening van de eerste van een tiental Maakplaatsen dat de komende jaren in heel Amsterdam moeten verschijnen. Achter deze lancering zit een duidelijke symbolische betekenis: de organisatoren willen de buurt letterlijk met elkaar verbinden.
Na het lanceringsmoment gaan de kinderen – die hun ongeduld niet langer kunnen verbergen – opnieuw aan de slag met hun knutselwerkjes. Hassan, een jongetje van hooguit acht, is druk bezig. Hij werkt aan een robot ‘die zelf kan tekenen’, vertelt hij trots. Een kartonnen bekertje, een kurk, vier stiften, plakband en een batterij. Meer is voor dit experimentele knutselwerk niet nodig. ‘Het ging echt heel gemakkelijk,’ voegt hij eraan toe. Verderop staat een andere knutseltafel waaraan kinderen tekeningen maken. Die worden vervolgens overgezet op een computer die een signaal doorgeeft aan een speciale printer. Het moment suprême volgt wanneer die printer de contouren van de tekening uitsnijdt op gekleurd vinyl. Een raamsticker is het resultaat.
Maar het hoogtepunt van deze Maakplaats is volgens veel kinderen toch de lasersnijder. Om te beginnen wordt een foto genomen van de kinderen, waarna de informatie via een computer bij de lasersnijder terecht komt . Het resultaat is een houten plaatje met daaruit de contouren van het gezicht.
Alle HvA’ers welkom
Harko van den Hende, coördinator van Fieldlab Oost in de masteropleiding Urban Management, noemt zichzelf de ‘ambassadeur van de HvA op Maakplaats’. Als projectmanager stond hij aan de oorsprong van Maakplaats dat kinderen via buitenschoolse activiteiten op een alternatieve manier in aanraking wil brengen met de wereld. ‘De 21e eeuw vraagt meer van kinderen dan wat ze op school leren.’ Daarom is het volgens Van den Hende belangrijk hen ook na schooltijd zo veel mogelijk uit te dagen. ‘In dit geval doet techniek dienst als aanknopingspunt om verschillende vaardigheden op te doen, zoals initiatief nemen en samenwerken. Vaardigheden die kinderen in hun volwassen leven nog goed kunnen gebruiken.’
De HvA wil zoveel mogelijk studenten uit verschillende richtingen warm maken voor Maakplaats. ‘De meest logische weg’, vertelt Van den Hende, ‘is om studenten uit de faculteiten Onderwijs & Opvoeding of Maatschappij & Recht bij het project te betrekken.’ Maakplaats is namelijk sterk verweven met sociaal werk in de buurt en heeft dus een duidelijke maatschappelijke inslag. Toch zijn ook studenten uit andere richtingen welkom. In de beginfase waren bijvoorbeeld studenten van de minor Young Professionals Program Amsterdam betrokken.
Onderzoekslab
De HvA doet onderzoek naar wat kinderen hier nu precies van leren van Maakplaats. ‘Het doel is om drie effecten te belichten,’ vertelt Monique Pijls, lector Didactiek aan de HvA. Om te beginnen hebben de onderzoekers van de faculteit Onderwijs & Opvoeding aandacht voor de technische vaardigheden die kinderen bij Maakplaats aangeleerd krijgen. Daarnaast worden ook de sociale en maatschappelijke ontwikkeling van de kinderen onder de loep genomen, net als hun ontwikkeling van creativiteit en talenten.
Maakplaats moet een stimulans geven aan de integratie van wetenschap en techniek in het onderwijs. De onderzoekers willen daarom ook studenten van de lerarenopleiding bij het onderzoek betrekken. ‘Vanuit de lerarenopleiding is er veel en goed contact met scholen’, vertelt Pijls. Pabo-studenten zijn daarom de ideale schakel tussen Maakplaats en het basisonderwijs. ‘Maakplaats is dan eigenlijk een soort lab voor studenten,’ zo maakt Pijls de vergelijking.
Terwijl de volwassenen de opening van Maakplaats vieren met borrelhapjes en cava, knutselen de kinderen vrolijk verder. Aan de ‘Maak je buurt’-stand zitten twee zusjes op een bankje. Het kleinste meisje kijkt verloren om zich heen terwijl een medewerker hen probeert te enthousiasmeren voor het project waarin de kinderen kunnen nadenken over manieren om hun buurt mooier te maken. Na de uitleg neemt de oudste haar kleine zus bij de hand. ‘Kom, we gaan tekenen!’ Pijls vat het doel van Maakplaats samen: ‘De wereld een beetje beter maken.’ De zusjes zijn er alvast aan begonnen.
