Spui25 over de toekomst van protest: ‘Een petitie op Facebook maakt minder indruk’
Spui25 In Spe, de jongerenredactie van het academisch-cultureel centrum Spui25, houdt vanavond een lezingenavond over ‘protest’. Protesteren jongeren nog? En welke invloed hebben sociale media? We spraken een van de gasten: activist Menno Grootveld (60). ‘Als we niet protesteren, gaat de wereld naar de klote.’
Tijdens de discussieavond gaan UvA-socioloog Justus Uitermark, activist en student Nina Boelsums en uitgever en activist Menno Grootveld met elkaar in gesprek over protest. Want waar jongeren in de jaren zestig, zeventig en tachtig nog deelnamen aan grootschalige demonstraties, gaan zij anno 2018 minder snel de straat op, stellen onderzoekers in de New Media & Culture-discipline. De oorzaak, onder andere: sociale media en individualisering.
En dat terwijl jongeren genoeg reden hebben om hun stem te laten horen, vindt vertaler en uitgever Menno Grootveld (60). Als activist is hij betrokken bij DiEm25, een pan-Europese beweging die gelooft in de kracht van samenwerking tussen Europese naties, en Europa wil democratiseren.
Wij spraken hem over de status van het huidige jongerenprotest.
Wat heb jij met het thema ‘protest’?
‘Dat hangt af van je definitie. Ik ben mijn hele leven bezig met kleine vormen van protest. In de jaren tachtig was ik tv-piraat: met vrienden begon in een tv-kanaal waarop we spraken over popmuziek en kunst, maar ook over politiek. Daarna bleef activisme een rol spelen in mijn leven. In 2015 zag ik bijvoorbeeld hoe Yanis Varoufakis uit het veld werd geruimd: als minister van Financiën zocht hij naar democratische oplossingen voor de Griekse crisis. Zijn aftreden heeft grote indruk op mij gemaakt. Ik dacht: eindelijk iemand die de waarheid zegt, en die moet weg. Toen DiEM25 in 2016 tot stand kwam, sloot ik me aan.’
Waarom is protest belangrijk?
‘Die vraag moet je omdraaien. Waarom is protest niet belangrijk? In mijn opinie is er geen ontkomen aan. Als we niet in protest gaan, gaat de wereld naar de klote. De huidige klimaatcrisis maakt dit duidelijk. Als burgers hebben wij de taak om alles op alles te zetten, ervoor te zorgen dat de situatie niet verergert. De vraag is natuurlijk: hoe dan?’
Ja, hoe dan?
‘Ik denk dat de oplossing ligt in samenwerking. Dat we, anders dan vroeger, een vuist moeten vormen. Bijvoorbeeld lokaal, bij lokale burgerinitiatieven, dat kan echt een verschil maken. Als je dan in het gemeentebestuur kan komen, kun je de ladder opklimmen. En denk hierbij aan transnationale initiatieven: in steden in Spanje, Frankrijk of Duitsland, dan kun je zo een sterk netwerk opbouwen.’
Hoe staat het ervoor met protest onder jongeren?
‘Het Nederlandse jongerenprotest staat in de kinderschoenen. Daar zijn bepaalde oorzaken voor, bijvoorbeeld de invloed van media. Het internet heeft – volgens mij – voor meer versplintering en individualisering in de samenleving gezorgd. Daardoor zijn jongeren minder geneigd de straat op te gaan om te protesteren. In 1983 stond ik, samen met bijna een half miljoen anderen, bij de demonstraties tegen de kruisraketten. Vanaf de Overtoom tot aan het Museumplein stonden mensen. Zoiets zie je tegenwoordig niet meer. Het maakt minder indruk om vanuit je luie stoel een petitie op Facebook te tekenen. Een grote stoet, daarentegen – ik denk dat politici dan sneller denken: shit, we moeten nú iets veranderen.’
De lezing, Het protest van de toekomst, vindt plaats om 20.00 uur in Spui25.
