Het kabinet-Rutte-IV, dat waarschijnlijk binnenkort aantreedt, zou het leenstelsel voor studenten willen afschaffen. Dat meldt het Algemeen Dagblad op basis van anonieme bronnen rond de onderhandelingen.
Volgens de krant zou er vanaf 2024/25 een nieuwe studiebeurs ingevoerd worden. Hoe die er precies uit zal zien is niet duidelijk. Ook is niet duidelijk hoe de compensatieregeling er uit zal zien voor de studenten die de afgelopen en de komende jaren niet (hebben) kunnen profiteren van een studiebeurs. ‘Als je die voor iedereen en alle jaren moet compenseren wordt het erg prijzig,’ schrijft de krant op basis van een ‘goed ingevoerde bron’.
Ruim zes jaar lenen
Bijna zeven jaar geleden nam de Eerste Kamer nog een wetsvoorstel van toenmalig minister van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap Jet Bussemaker aan dat een einde zou maken aan de toenmalige basisbeurs. Volgens de minister zouden studenten zelf meer geld mogen investeren in hun studie en was de toenmalige regeling denivelerend: studenten die later veel geld zouden verdienen konden studeren op kosten van de hele samenleving. In september 2015 werd het leenstelsel ingevoerd.
De laatste jaren hebben echter steeds meer partijen zich tegen het leenstelsel gekeerd, vooral omdat veel studenten met een enorme schuld de moeilijke arbeidsmarkt en woningmarkt op moesten. Bij de recente verkiezingen wilde van de grotere partijen alleen de VVD het leenstelsel nog in de huidige vorm behouden.
Zonder schulden
De studentenbonden laten in een persbericht weten blij te zijn dat het leenstelsel waarschijnlijk niet lang meer zal bestaan. ‘Ook nu is nog niks zeker, maar we zijn weer een stukje zekerder van het feit dat er een einde gaat komen aan het vervelende leenstelsel,’ schrijft Lisanne de Roos (voorzitter Interstedelijk Studentenoverleg).
Ama Boahene van de Landelijke Studentenbakbond laat weten dat studenten de mogelijkheid moeten krijgen ‘om zonder schulden af te studeren.’
Extra geld voor universiteiten
Het is op dit moment nog onduidelijk wat er gebeurt met de opbrengsten van het leenstelsel, waarmee universiteiten en hogescholen extra investeringen konden doen. Universiteiten en hogescholen hebben plannen gemaakt voor de periode 2018-2024. Veel van die plannen zijn inmiddels goedgekeurd door de minister. Via die zogenoemde kwaliteitsafspraken worden honderden miljoenen per jaar verdeeld.
Uit recent onderzoek blijkt dat universiteiten op dit moment al ondergefinancierd zijn. Wanneer deze kwaliteitsafspraken ook wegvallen dreigen de onderzoeks- en onderwijskwaliteit achteruit te gaan, waarschuwden universiteiten eerder.