Vanaf deze week zijn op een aantal UvA-locaties gratis menstruatieproducten te vinden. De Centrale Studentenraad (CSR) is hiervoor verantwoordelijk en financiert het project. ‘Ongesteldheid is geen keuze. Wij vinden wij dat de producten basisbehoeften zijn die gratis beschikbaar moeten zijn, net als wc-papier en handzeep.’
De CSR heeft een aankoop gedaan van 6.320 losse menstruatieproducten (tampons en maandverband) voor studenten die menstrueren. De producten zijn op verschillende UvA-locaties te vinden. Voor dit project heeft de raad 943 euro neergelegd. ‘Dat was een noodfinanciering,’ aldus CSR-lid Anjali George (21). ‘Deze service is op de UvA noodzakelijk. Als je geen producten bij je hebt en je tijdens je college wordt verrast door je menstruatie is dat geen keuze,’ zegt George. ‘Menstruatieproducten moeten dan aanwezig zijn. Het zijn basisbehoeften die gratis beschikbaar moeten zijn op de universiteit, vergelijkbaar met wc-papier en handzeep.’ De gratis producten zijn verkrijgbaar bij het kantoor van de CSR op de Roeterseilandcampus.
Gendergelijkheid
Inmiddels zijn de tampons en het maandverband ook te verkrijgen bij de studentenraden van de Faculteit Maatschappij & Gedrag, Rechtsgeleerdheid en Economie & Bedrijfskunde. Daarnaast in het pand van PPLE. Deze week worden de producten ook verspreid in het PC. Hoofthuis en het Amsterdam UMC. George: ‘Als onderwijsinstelling is het belangrijk om gendergelijkheid te faciliteren, en daarbij hoort ook het aanbieden van sanitaire producten die van belang zijn voor studenten die menstrueren. We zien dat andere universiteiten hier al een stap in hebben gezet, onder meer in Twente, Maastricht en Rotterdam. Daarom financieren wij de tampons en het maandverband vanuit onze eigen pot.’
Van 1 euro naar 15 cent per pak
De UvA heeft ook stappen gezet, door de producten sinds deze week voor één cent per stuk (15 cent per pak) in de verkoopautomaten van School Supply beschikbaar te stellen. ‘De CSR is in 2021 naar ons toe gekomen om menstruatieproducten beschikbaar te stellen voor studenten die dat niet kunnen betalen,’ zegt een woordvoerder. ‘Daar gaven we gehoor aan. Met de pilot zijn we afgelopen september begonnen, waar studenten voor een klein bedrag de artikelen kunnen kopen. In eerste instantie konden studenten vanaf september een pak maandverband of tampons voor 1 euro kopen, maar op verzoek van de CSR hebben we dat bedrag verlaagd naar 15 cent.’
‘De CSR gaf verder ook aan dat ze liever zag dat de artikelen in ieder toilet beschikbaar komen,’ gaat de woordvoerder verder. ‘We kijken nu naar wat de kosten precies zijn als we de producten in alle of in een deel van de toiletten gaan faciliteren. Naar verwachting weten we dat ergens begin 2023. Tot nu toe worden ongeveer 60 verpakkingen per maand afgenomen. De kosten worden gedragen door Facility Services.’
Extra stap
Als de producten op vraag van de CSR al heel goedkoop in de automaten liggen, waarom wil de CSR dan alsnog gratis producten in toiletten? ‘Sommige studenten die we spreken vinden het een drempel om naar een automaat te gaan. Om dat te onderbouwen zijn we ook een survey gestart waarin studenten kunnen aangeven of ze menstruatieproducten in de toiletten fijn vinden. Met ons project lopen we nu een stap vooruit. Zo hopen we een signaal te geven dat gratis menstruatieproducten echt nodig zijn,’ aldus George.
Tweede Kamer
Inmiddels is het onderwerp ‘gratis menstruatieproducten’ ook doorgedrongen in Den Haag. Eerder deze week nam de Tweede Kamer een voorstel van D66, PvdA en Volt aan om menstruatieproducten gratis ter beschikking te stellen aan mensen met een minimum inkomen. De Kamer vindt dat nodig omdat gebruikers die in armoede leven soms geen tampons of maandverband kunnen betalen. Zij kunnen ‘soms niet naar school, werk of andere activiteiten,’ staat in het voorstel. Een gebrek aan menstruatieproducten zou ook tot gezondheidsproblemen leiden. Het gebruik van ongeschikte alternatieven als wc-papier, oude doeken of kranten vergroot de kans op infecties. Minister Schouten (CU) voor Armoedebeleid is voorstander van het voorstel, bleek al eerder in een Kamerdebat. Volgens de minister kan de verdeling van menstruatieproducten georganiseerd worden via de Voedselbank.