Deze week in 'Folia maakt kennis' een portret van en gesprek met Paul Helbing, directeur communicatie van de HvA.
Ontzettend eigenwijs, zelfverzekerd en een grote mate van engagement.’ Zo typeert NCRV-journalist Jeroen Illy zijn goede vriend Paul Helbing. En Illy kan het weten, want de mannen kennen elkaar al veertig jaar: ze zaten bij elkaar op het Spinoza Lyceum in Amsterdam en zien elkaar nog steeds. Ze gaan geregeld uit eten om het leven door te nemen en gaan jaarlijks gezamenlijk met hun families op vakantie naar een van de Waddeneilanden.
‘Paul weet waar hij mee bezig is en dat straalt van hem af,’ zegt Illy. ‘Hij is heel precies en heel goed op de hoogte van de zaken waar hij over gaat en dat verwacht hij ook van gesprekspartners. In zijn functie staat hij journalisten te woord, maar dat leidt vaak tot een clash. Als hij merkt dat journalisten zich slecht hebben voorbereid of weinig kennis van zaken hebben, ergert hem dat mateloos. Zoiets levert in zijn ogen slechte artikelen of reportages op. Paul koos voor de voorlichting- en communicatiekant van de media, maar gezien zijn oprechtheid en eerlijkheid denk ik dat hij ook een goede journalist zou kunnen zijn.’
De directeur communicatie van de HvA Paul Helbing (Voorschoten, 1963) heeft al een lange carrière in het communicatievak achter de rug, met name in het hoger onderwijs. Zijn loopbaan kwam op gang na een studie politicologie aan de UvA, waarvoor hij overigens ook enige tijd aan de Palestijnse Bir Zeit Universiteit studeerde. Daarna trok hij naar Jeruzalem om ter plekke twee jaar als zelfstandig onderzoeker te werken voor ontwikkelingsorganisatie Novib.
Bij terugkeer leek zijn carrière een andere wending te nemen: bij de Rijksluchtvaartdienst was hij een jaartje luchtverkeersleider in opleiding. Laten we zeggen: die opleiding had geen vervolgtraject, hoewel hij als zzp’er wel werkte als communicatieadviseur bij Luchtverkeersbeveiliging Nederland. Helbing – getrouwd, twee dochters – koos voor een carrière in de communicatie, voorlichting, woordvoering en marketing. In het bedrijfsleven (KPN, Rabobank en Houthoff Buruma) en in het hoger onderwijs: Hogeschool Utrecht en HBO-Raad.
Toen Paul bij de HBO-Raad – inmiddels Vereniging Hogescholen – werkte, was CDA-prominent en scheidend collegevoorzitter van Inholland Doekle Terpstra daar voorzitter. ‘Doekle is een van mijn helden,’ zegt Helbing, maar dat geldt andersom ook, getuige de lovende woorden van Terpstra. ‘In 2007 schreef ik in Trouw een spraakmakend artikel waarin ik ageerde tegen de denkbeelden van Geert Wilders. Toen heb ik ervaren hoeveel morele support Paul kan geven, hoe hij om mij heen ging staan, mij door dik en dun steunde. Hij wist mij bovendien steeds strak in de teugels te houden en confronteerde mij met de goede en minder goede aspecten van mijn optreden. Hij is een hele goede sparringpartner: direct, helder en niet omfloerst.’
Marketingmanager Godfried Jansen van de Hogeschool Utrecht werkte eerder bij de UvA, waar hij met Paul samenwerkte. Hij zegt over Paul: ‘Paul is een politiek dier. Niet alleen heeft hij een feilloos gevoel voor de echte politiek, maar ook voor de politieke gevoeligheid van organisaties. Die eigenschap is heel belangrijk als je in het Maagdenhuis werkt. Paul kent zijn rol, weet zijn plek, weet wanneer hij het woord moet voeren en wanneer juist niet. Hij is recht door zee, maar ook strategisch: hij denkt wel eerst na voordat hij iets zegt en hoe hij dat dan zegt. Dat is natuurlijk eigen aan zijn functie, maar hij is daar goed in. Een echte spindoctor zou ik hem niet noemen, want die vind je alleen in de politiek. Maar Paul is wel iemand die met een strategie in zijn achterhoofd een bepaald beeld naar buiten kan brengen.’
In september 2008 werd Helbing woordvoerder van het CvB, tijdens het voorzitterschap van Karel van der Toorn. Van der Toorn, die geen ervaring had met het hbo, haalde hem bij de HBO-Raad – inmiddels Vereniging Hogescholen – vandaan. Het leek een goede keus. In ieder geval was Helbing zichtbaar, benaderbaar en down-to-earth, wat lang niet van al zijn voorgangers gezegd kon worden.
Onder zijn auspiciën ontstond ook de roemruchte mediacode voor UvA-medewerkers. Die schreef voor hoe men zich te gedragen had in en jegens de media: positief kritisch. De code werd door veel medewerkers met hoongelach ontvangen; ze zagen er een aantasting in van hun academische vrijheid. De vraag is of Helbing zich erg thuis voelde aan de universiteit of dat hij aan de HvA misschien beter op zijn plek is. Doekle Terpstra denkt dat laatste. ‘Paul kent het hbo door en door. Het hbo kent een hele concrete agenda en een cultuur die hem denk ik iets meer aanspreekt dan de academische cultuur. Er heerst in het hbo een doe-mentaliteit: mouwen opstropen, resultaten boeken. Daar voelt Paul zich zeer senang bij.’
Op 14 mei zendt Folia Radio een interview uit met Paul Helbing. Aan de orde zullen komen: communicatie en marketing van HvA en UvA, spindoctors en mediacodes in en buiten de politiek en het hbo. Te beluisteren via AmsterdamFM, in de ether op 106.8 en op de kabel op 103.3, tussen 16.00 en 17.00 uur. Vanaf de volgende dag terug te luisteren via foliaweb.nl/radio. De uitzending is op zaterdagmiddag 15.00 uur ook terug te zien op Salto TV. Daarna via salto.nl