'We willen het publiek laten zien dat het helemaal niet erg is om te lachen om de ongemakken die gepaard gaan met een handicap,' zegt Luiza Nijman, derdejaarsstudent media, informatie en communicatie aan de HvA, over de theatervoorstelling Te Laat. Te Laat, waarin Nijman een van de rollen vervult, heeft een plek op theaterfestival de Parade weten te veroveren en is deze zomer nog te bewonderen in Utrecht en Amsterdam. Vorige maand beleefde de voorstelling haar debuut in Rotterdam.
Circusdirecteur
Samen met Jos van Wees, Thomas Schellens en Vincent de Rooij neemt Nijman, die wegens een zuurstoftekort tijdens de geboorte in een rolstoel zit, de rollen in Te Laat op zich. Ze merkt op dat voorstellingen met daarin gehandicapte personages voornamelijk willen benadrukken dat er, ondanks de beperkingen, nog veel mogelijk is. 'En dat terwijl het juist heel grappig is om die ongemakken onder ogen te zien en de humoristische kant ervan te belichten,' zegt Nijman. 'In een scène word ik bijvoorbeeld door een circusdirecteur de tent doorgejaagd met een zweep. De normale reactie vanuit het publiek is om dit zielig te vinden, terwijl we juist duidelijk willen maken dat het niet erg om is hierom te lachen.'
Ondanks de humoristische ondertoon, probeert Te Laat een balans te vinden tussen luchtige en serieuze elementen. Nijman: 'We stellen ook confronterende kwesties aan de kaak, maar humor voert de boventoon.' Als voorbeeld haalt Nijman een anekdote uit de voorstelling aan waarin ze zich voorstelt hoe het zou zijn als haar oma bij een datingbureau werkt en ze door haar wordt gekoppeld aan een jongen. 'Ze zou me waarschijnlijk koppelen aan een jongen van twee meter lang. Maar hoe moet ik daar in godsnaam mee zoenen? Ik kan dan wel lekker makkelijk bij z'n broek, maar verder is het niet echt een handige combinatie.'
Breder publiek
De voorstelling kwam tot stand in samenwerking met Stichting 5D. 5D organiseerde een aantal jaren terug een eigen festival dat een podium bood aan producties die te vergelijken zijn met Te Laat. Een nadeel hiervan was volgens Nijman dat er een te selectief publiek afkwam op het festival, terwijl het juist goed zou zijn het grote publiek met de soms schurende voorstellingen kennis te laten maken. Van Wees en Schellens hadden het idee voor Te Laat al liggen en wilden ermee naar de Parade. Nijman: 'Via een door hen georganiseerde workshop ben ik uitgekozen om mee te spelen en te helpen de scènes vanaf nul te ontwikkelen.'
Volgens Nijman kwam in Rotterdam, waar Te Laat voor de eerste maal werd gespeeld, de boodschap van de voorstelling aan. 'We hebben alles in twee maanden opgezet, dus Rotterdam diende vooral als try-out. De basis is er, nu is het vooral een kwestie van bijschaven.'
Te Laat is van 12 t/m 16 augustus te zien op de Parade in Amsterdam.