De Nederlandse universiteiten en academische ziekenhuizen hebben de afgelopen jaren in totaal 102 zaken van wetenschapsfraude behandeld. Daarvan zijn ten minste 27 zaken gegrond verklaard en zijn zeker 16 wetenschappers bestraft. Ze werden ontslagen, overgeplaatst of berispt. Dat blijkt uit
onderzoek dat
NRC Handelsblad afgelopen weekend heeft gepubliceerd.
De krant schrijft dat het ‘meestal’ om plagiaat ging. Ook zou het verzinnen of bijwerken van gegevens voor zijn gekomen evenals het onterecht weglaten van auteursnamen bij publicaties. De krant komt tot deze conclusies naar aanleiding van een enquête onder alle universiteiten en medische centra over wetenschappelijke fraudezaken sinds 2005. In dat jaar committeerden de instituten zich aan een code die voorschrijft hoe onderzoekers zich horen te gedragen. Niet eerder was bekend hoe vaak en in welke hoedanigheid wetenschapsfraude zich voordoet.
De verschillen tussen universiteiten zijn groot. De Universiteit Utrecht behandelde zo’n dertig zaken, in Tilburg zijn tot aan
de zaak-Stapel geen gevallen geweest waarvoor een onderzoekscommissie moest worden samengesteld. De voorzitter van de vereniging van universiteiten VSNU,
Sijbolt Noorda, zegt dat universiteiten zich beter moeten gaan wapenen tegen fraude. Hij pleit voor een ombudsman of vertrouwenspersoon op elke universiteit. Ook moeten alle integriteitszaken openbaar worden, meent hij.
De rectores magnifici van alle universiteiten komen begin april met besluiten over een betere controle op fraude.