Met een nieuw systeem voor peer review kunnen veel problemen met het huidige systeem van wetenschappelijk publiceren worden opgelost. Dit stellen UvA-psychologen in een artikel dat afgelopen week verscheen in het online tijdschrift Frontiers in Computational Neuroscience. Zij betogen dat het nieuwe systeem leidt tot betere reviews en onafhankelijke verificatie van wetenschappelijke claims verbetert.
Wetenschappelijke artikelen worden voor publicatie doorgaans beoordeeld door meerdere (anonieme) experts op het desbetreffende wetenschapsterrein. Dit controlesysteem van peer review vindt momenteel plaats achter gesloten deuren. Het beoordelen van andermans werk kost de beoordelaar vaak veel tijd, terwijl het relatief weinig oplevert.
‘Het reviewen van artikelen is liefdewerk oud papier,’ zegt Denny Borsboom, een van de onderzoekers. ‘Ook in termen van zichtbaarheid en appreciatie levert het de reviewers tot nu toe weinig op. Dat willen we met ons systeem verbeteren. In het open systeem van reviewing worden artikelen zichtbaar voor iedereen beoordeeld door collega-wetenschappers. Andere collega’s kunnen daar vervolgens weer op reageren. Peer review van peer review dus.
‘Dat heeft als grote voordeel dat het openbaar wordt waarom een artikel goed of slecht wordt bevonden en daar wordt zo’n beoordeling kwalitatief alleen maar beter van,’ zegt Borsboom. ‘Bovendien: als je een goed beargumenteerde review publiceert is dat voor jouw als reviewer ook goed en stijg je in de “review-hiërarchie”. Wat we eigenlijk nastreven is dat zowel de onderzoeksgegevens als de reviews openbaar worden, tenzij er dringende redenen zijn om dat niet te doen, bijvoorbeeld omdat de privacy in het geding is.’
Volgens Borsboom komt het geregeld voor dat er slecht gereviewde artikelen worden geplaatst in wetenschappelijke tijdschriften, waar de reviewer vervolgens mee wegkomt doordat niemand ziet op basis waarvan hij tot zijn beoordeling kwam. ‘Bij de klassieke wetenschappelijke tijdschriften als Nature en Science, maar ook bij veel vaktijdschriften werkt het nog steeds zo en dat is niet meer van deze tijd.’
Wetenschappelijke artikelen worden voor publicatie doorgaans beoordeeld door meerdere (anonieme) experts op het desbetreffende wetenschapsterrein. Dit controlesysteem van peer review vindt momenteel plaats achter gesloten deuren. Het beoordelen van andermans werk kost de beoordelaar vaak veel tijd, terwijl het relatief weinig oplevert.
‘Het reviewen van artikelen is liefdewerk oud papier,’ zegt Denny Borsboom, een van de onderzoekers. ‘Ook in termen van zichtbaarheid en appreciatie levert het de reviewers tot nu toe weinig op. Dat willen we met ons systeem verbeteren. In het open systeem van reviewing worden artikelen zichtbaar voor iedereen beoordeeld door collega-wetenschappers. Andere collega’s kunnen daar vervolgens weer op reageren. Peer review van peer review dus.
‘Dat heeft als grote voordeel dat het openbaar wordt waarom een artikel goed of slecht wordt bevonden en daar wordt zo’n beoordeling kwalitatief alleen maar beter van,’ zegt Borsboom. ‘Bovendien: als je een goed beargumenteerde review publiceert is dat voor jouw als reviewer ook goed en stijg je in de “review-hiërarchie”. Wat we eigenlijk nastreven is dat zowel de onderzoeksgegevens als de reviews openbaar worden, tenzij er dringende redenen zijn om dat niet te doen, bijvoorbeeld omdat de privacy in het geding is.’
Volgens Borsboom komt het geregeld voor dat er slecht gereviewde artikelen worden geplaatst in wetenschappelijke tijdschriften, waar de reviewer vervolgens mee wegkomt doordat niemand ziet op basis waarvan hij tot zijn beoordeling kwam. ‘Bij de klassieke wetenschappelijke tijdschriften als Nature en Science, maar ook bij veel vaktijdschriften werkt het nog steeds zo en dat is niet meer van deze tijd.’
