‘Het is onzin dat men nu constant roept om straffen voor Griekenland. Een land kun je niet straffen. Wat we moeten doen is proberen invloed te krijgen op de bestedingspatronen van dat land, bijvoorbeeld door een soort nieuw Marshallplan. Je moet Griekenland juist weer mee krijgen in de vaart der volkeren!’ Hoogleraar ondernemingsfinanciering en financiële markten van de UvA Arnoud Boot uitte gistermiddag tijdens Room for Discussion scherpe kritiek op de manier waarop pers en politici doemscenario’s schetsen met betrekking tot de huidige eurocrisis.
Dat minister Jan Kees de Jager zinspeelde op een mogelijk Grieks faillissement noemde hij dan ook ‘minister onwaardig’. Universitair hoofddocent politicologie Philip van Praag deelt deze mening. Ook hij moedigt politici juist aan het perspectief te bieden dat er een uitweg is, om het publiek te blijven motiveren steun te geven.
Volgens Boot is het Nederlandse volk genuanceerder dan de politici in Den Haag vaak denken. ‘Het gros van de mensen begrijpt heus wel dat kwijtschelding van schulden onvermijdelijk en noodzakelijk is.’ Ook Van Praag nuanceerde de politieke onrust. ‘Als je kijkt naar de peilingen zie je dat de verhouding links-rechts eigenlijk vrijwel gelijk blijft. De SP wint wat, en de PVV wellicht ook, maar het is geenszins zo dat de PVV de hele VVD op gaat eten. Ook het kabinet is momenteel heel stabiel. De enige kwestie die speelt is of de soevereiniteit nationaal of in Europa ligt, maar dat gaat dit kabinet echt niet op vallen!’
Een dieper probleem zien beide heren echter in het draagvlak voor politici in het algemeen. Nederland mist volgens Boot leiders die het volk kunnen meetrekken. ‘Zonder een maatschappelijk kader, zoals er voorheen was tijdens de verzuiling, ontpoppen leiders zich niet meer vanzelfsprekend. Leiders worden nu makkelijk gewantrouwd, durven niet tegen de stroom op te zwemmen en dat werkt populisme in de hand.’ Boot: ‘Ik hoor van mensen: als de juiste mensen in de politiek zouden zitten komt het wel goed. Maar daar ligt het probleem niet! Met de Kamerleden is niks mis, het probleem ligt bij ons: dat wij ons er niet meer in herkennen!’
Het belangrijkste vraagstuk voor komende Prinsjesdag is volgens Boot of we überhaupt nog moeten bezuinigen. ‘Op dit moment is de rente historisch laag. We kunnen dus gunstig lenen en dat roept terecht de vraag op of we niet juist nu moeten gaan investeren.’ Zowel Boot als Van Praag zien hiervoor politieke mogelijkheden. Van Praag: ‘Met dit minderheidskabinet zijn er altijd kansen. De VVD is wat dit betreft zelfs dogmatischer over het bezuinigen dan de PVV. Maar ook de PvdA komt weer in zicht bij het verkrijgen van steun voor dergelijke investeringen.’
Boot waarschuwde wel direct voor de ‘gevaarlijke boodschap’ die de mogelijkheid tot investeren kan zijn. ‘Zulke financiële impulsen moeten we niet verspillen door bestaande belangen te steunen, zoals de PVV zal willen. Dergelijke impulsen moeten juist worden ingezet om de structuur van de economie blijvend te veranderen en te versterken, bijvoorbeeld door een flinke injectie in het onderwijs.’
Dat minister Jan Kees de Jager zinspeelde op een mogelijk Grieks faillissement noemde hij dan ook ‘minister onwaardig’. Universitair hoofddocent politicologie Philip van Praag deelt deze mening. Ook hij moedigt politici juist aan het perspectief te bieden dat er een uitweg is, om het publiek te blijven motiveren steun te geven.
Volgens Boot is het Nederlandse volk genuanceerder dan de politici in Den Haag vaak denken. ‘Het gros van de mensen begrijpt heus wel dat kwijtschelding van schulden onvermijdelijk en noodzakelijk is.’ Ook Van Praag nuanceerde de politieke onrust. ‘Als je kijkt naar de peilingen zie je dat de verhouding links-rechts eigenlijk vrijwel gelijk blijft. De SP wint wat, en de PVV wellicht ook, maar het is geenszins zo dat de PVV de hele VVD op gaat eten. Ook het kabinet is momenteel heel stabiel. De enige kwestie die speelt is of de soevereiniteit nationaal of in Europa ligt, maar dat gaat dit kabinet echt niet op vallen!’
Een dieper probleem zien beide heren echter in het draagvlak voor politici in het algemeen. Nederland mist volgens Boot leiders die het volk kunnen meetrekken. ‘Zonder een maatschappelijk kader, zoals er voorheen was tijdens de verzuiling, ontpoppen leiders zich niet meer vanzelfsprekend. Leiders worden nu makkelijk gewantrouwd, durven niet tegen de stroom op te zwemmen en dat werkt populisme in de hand.’ Boot: ‘Ik hoor van mensen: als de juiste mensen in de politiek zouden zitten komt het wel goed. Maar daar ligt het probleem niet! Met de Kamerleden is niks mis, het probleem ligt bij ons: dat wij ons er niet meer in herkennen!’
Het belangrijkste vraagstuk voor komende Prinsjesdag is volgens Boot of we überhaupt nog moeten bezuinigen. ‘Op dit moment is de rente historisch laag. We kunnen dus gunstig lenen en dat roept terecht de vraag op of we niet juist nu moeten gaan investeren.’ Zowel Boot als Van Praag zien hiervoor politieke mogelijkheden. Van Praag: ‘Met dit minderheidskabinet zijn er altijd kansen. De VVD is wat dit betreft zelfs dogmatischer over het bezuinigen dan de PVV. Maar ook de PvdA komt weer in zicht bij het verkrijgen van steun voor dergelijke investeringen.’
Boot waarschuwde wel direct voor de ‘gevaarlijke boodschap’ die de mogelijkheid tot investeren kan zijn. ‘Zulke financiële impulsen moeten we niet verspillen door bestaande belangen te steunen, zoals de PVV zal willen. Dergelijke impulsen moeten juist worden ingezet om de structuur van de economie blijvend te veranderen en te versterken, bijvoorbeeld door een flinke injectie in het onderwijs.’
