Nederland moet het begrotingstekort snel terugbrengen naar 3 procent, ondanks de economische groei die dat wellicht kan kosten. Dat stelde Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank, vanmiddag tijdens Room for Discussion, het wekelijkse debat in de hal van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde. Knot ging in het gesprek uitgebreid in op de maatregelen die volgens hem noodzakelijk zijn om de crisis te beteugelen. Het terugbrengen van het begrotingstekort is daarbij voor hem het uitgangspunt.
Volgens Knot is het waar dat bezuinigingen kunnen leiden tot vraaguitval, maar weegt dat niet op tegen de gevolgen die internationaal wantrouwen in de Nederlandse financiële situatie kunnen hebben. ‘Geloofwaardigheid binnen Europa weegt voor mij relatief zwaar. Als de markten gaan twijfelen aan onze kredietwaardigheid worden buitenlandse investeerders terughoudend. Dat leidt er ook toe dat men in het binnenland de hand op de knip houdt.’
Het instellen van een nullijn voor ambtenaren, waartoe het Catshuisoverleg zeer waarschijnlijk zal besluiten, noemde Knot ‘onvermijdelijk’. Los van dergelijke bezuinigingsmaatregelen zijn structurele hervormingen volgens hem echter ook essentieel. Hervorming van het hypotheekstelsel is naar zijn mening dan ook een conditio sine qua non. ‘De situatie van het Nederlandse hypotheekstelsel is voor kredietbeoordelaars op dit moment zorg nummer één. Als je uit het Catshuis komt en je doet hier niks mee, dan speel je met onze kredietwaardigheid.’
Commissie-De Wit
Knot blikte in het gesprek tevens kort terug op zijn eerste jaar als president van DNB. Over de cultuurverandering die hij daar heeft doorgevoerd was hij terughoudend. Desondanks gaf hij toe zelf wel bepaalde eisen aan zijn personeel te stellen. ‘De tone of the top is natuurlijk wel belangrijk en het voorbeeldgedrag dat je uitstraalt zal zeker effect hebben. Mijn motto is duidelijk: afspraak is afspraak. Dat straal ik zelf uit en dat verwacht ik dus ook terug.’
Op de conclusies van de commissie-De Wit wilde Knot niet ingaan. ‘Het woord is nu eerst aan het parlement, pas dan zullen wij als DNB een reactie geven.’ Wel noemde Knot het rapport ‘stevig’, maar ‘in lijn met eerdere rapporten’. Daarbij gaf hij aan dat veel van de aanbevelingen al door DNB zijn opgepakt. ‘Mochten uit dit rapport nog aanvullende inzichten komen, dan nemen we die uiteraard ook mee in de hervormingen.’
Eurocrisis
De onrust over de Spaanse begroting van eerder deze week noemde Knot 'jammer'. Zeker aangezien Spanje volgens hem op de goede lijn zit wat betreft bezuinigen en hervormen. ‘Op de maatregelen van de Spaanse regering is weinig aan te merken. De manier waarop de beleidsmakers erover communiceren is wel heel ongelukkig. En het feit dat de markten daar zo heftig op reageren, toont wel aan dat het vertrouwen nog steeds zeer fragiel is.’
Dat vertrouwen herstellen is volgens Knot de belangrijke opgave voor de komende tijd. Integratie van de Europese markt is daarvoor essentieel. ‘Bij het instellen van de EMU is vooral gekeken naar integratie van de M-kant: het monetaire. De E-kant is daarbij achtergebleven. Die weeffout moeten we nu herstellen.’ Dat het toezicht daarmee sterker in Europa komt te liggen is volgens Knot onvermijdelijk. ‘Dat hoort gewoon bij het monetaire stelsel. Als je die soevereiniteit niet overdraagt houdt je de heterogeniteit in de monetaire unie in stand.’
Volgens Knot is het waar dat bezuinigingen kunnen leiden tot vraaguitval, maar weegt dat niet op tegen de gevolgen die internationaal wantrouwen in de Nederlandse financiële situatie kunnen hebben. ‘Geloofwaardigheid binnen Europa weegt voor mij relatief zwaar. Als de markten gaan twijfelen aan onze kredietwaardigheid worden buitenlandse investeerders terughoudend. Dat leidt er ook toe dat men in het binnenland de hand op de knip houdt.’
Het instellen van een nullijn voor ambtenaren, waartoe het Catshuisoverleg zeer waarschijnlijk zal besluiten, noemde Knot ‘onvermijdelijk’. Los van dergelijke bezuinigingsmaatregelen zijn structurele hervormingen volgens hem echter ook essentieel. Hervorming van het hypotheekstelsel is naar zijn mening dan ook een conditio sine qua non. ‘De situatie van het Nederlandse hypotheekstelsel is voor kredietbeoordelaars op dit moment zorg nummer één. Als je uit het Catshuis komt en je doet hier niks mee, dan speel je met onze kredietwaardigheid.’
Commissie-De Wit
Knot blikte in het gesprek tevens kort terug op zijn eerste jaar als president van DNB. Over de cultuurverandering die hij daar heeft doorgevoerd was hij terughoudend. Desondanks gaf hij toe zelf wel bepaalde eisen aan zijn personeel te stellen. ‘De tone of the top is natuurlijk wel belangrijk en het voorbeeldgedrag dat je uitstraalt zal zeker effect hebben. Mijn motto is duidelijk: afspraak is afspraak. Dat straal ik zelf uit en dat verwacht ik dus ook terug.’
Op de conclusies van de commissie-De Wit wilde Knot niet ingaan. ‘Het woord is nu eerst aan het parlement, pas dan zullen wij als DNB een reactie geven.’ Wel noemde Knot het rapport ‘stevig’, maar ‘in lijn met eerdere rapporten’. Daarbij gaf hij aan dat veel van de aanbevelingen al door DNB zijn opgepakt. ‘Mochten uit dit rapport nog aanvullende inzichten komen, dan nemen we die uiteraard ook mee in de hervormingen.’
Eurocrisis
De onrust over de Spaanse begroting van eerder deze week noemde Knot 'jammer'. Zeker aangezien Spanje volgens hem op de goede lijn zit wat betreft bezuinigen en hervormen. ‘Op de maatregelen van de Spaanse regering is weinig aan te merken. De manier waarop de beleidsmakers erover communiceren is wel heel ongelukkig. En het feit dat de markten daar zo heftig op reageren, toont wel aan dat het vertrouwen nog steeds zeer fragiel is.’
Dat vertrouwen herstellen is volgens Knot de belangrijke opgave voor de komende tijd. Integratie van de Europese markt is daarvoor essentieel. ‘Bij het instellen van de EMU is vooral gekeken naar integratie van de M-kant: het monetaire. De E-kant is daarbij achtergebleven. Die weeffout moeten we nu herstellen.’ Dat het toezicht daarmee sterker in Europa komt te liggen is volgens Knot onvermijdelijk. ‘Dat hoort gewoon bij het monetaire stelsel. Als je die soevereiniteit niet overdraagt houdt je de heterogeniteit in de monetaire unie in stand.’
