‘Al lagen alle Joden hier op een hoop bij elkaar en werden zij met benzine overgoten en in brand gestoken, dan zou ik er met plezier naar kijken.’ Dit schokkende citaat komt uit het vandaag verschenen boek Jodenjacht. De onthutsende rol van de Nederlandse politie in de Tweede Wereldoorlog dat onderzoeksjournalist en UvA-eredoctor Ad van Liempt schreef samen met Jan Kompagnie, archivaris van het Nationaal Archief.
Het schokkende citaat vonden ze in het strafdossier van de Amsterdamse rechercheur Harms. ‘Het onderstreept hoe diep bij veel “jodenjagers” het antisemitisme geworteld was,’ schrijft dagblad Trouw vandaag in een groot artikel. Voor het boek zijn de dossiers bestudeerd van 230 politiemannen die tijdens de oorlog jacht maakten op Joden. Bijna alle van deze 230 politiemannen (96 procent) was lid van een nationaal-socialistische organisatie, waarvan de NSB (met 82 procent) het populairst was. De gemiddelde 'jodenjager' was een redelijk opgeleide huisvader, protestant (70 procent) of katholiek (30 procent).
Kopgeld
De ‘jodenjagers’ werkten bij speciale politiediensten die maar één doel hadden: zo veel mogelijk Joden arresteren, desnoods met grof geweld, en hen overdragen aan de Duitse Sicherheitsdienst. De premie (het zogenoemde ‘kopgeld’) kon oplopen tot veertig gulden per arrestant en wie de kans kreeg, vulde ook nog zijn zakken met gestolen geld, sieraden en huisraad.
Maar geld was niet de belangrijkste drijfveer, zeggen Van Liempt en Kompagne. Dat was volgens hen felle Jodenhaat. ‘Misschien hebben de Nederlandse jodenjagers de Joden niet willen vernietigen. Zij hebben er wel de grootst mogelijke bijdrage aan geleverd. De meesten uit volle overtuiging. Waarschijnlijk waren de nazi-ideologie en het antisemitisme, als integraal onderdeel daarvan, zo diep bij deze mensen ingesleten (...) dat iedere vorm van compassie met de Joden ontbrak.’
Het schokkende citaat vonden ze in het strafdossier van de Amsterdamse rechercheur Harms. ‘Het onderstreept hoe diep bij veel “jodenjagers” het antisemitisme geworteld was,’ schrijft dagblad Trouw vandaag in een groot artikel. Voor het boek zijn de dossiers bestudeerd van 230 politiemannen die tijdens de oorlog jacht maakten op Joden. Bijna alle van deze 230 politiemannen (96 procent) was lid van een nationaal-socialistische organisatie, waarvan de NSB (met 82 procent) het populairst was. De gemiddelde 'jodenjager' was een redelijk opgeleide huisvader, protestant (70 procent) of katholiek (30 procent).
Kopgeld
De ‘jodenjagers’ werkten bij speciale politiediensten die maar één doel hadden: zo veel mogelijk Joden arresteren, desnoods met grof geweld, en hen overdragen aan de Duitse Sicherheitsdienst. De premie (het zogenoemde ‘kopgeld’) kon oplopen tot veertig gulden per arrestant en wie de kans kreeg, vulde ook nog zijn zakken met gestolen geld, sieraden en huisraad.
Maar geld was niet de belangrijkste drijfveer, zeggen Van Liempt en Kompagne. Dat was volgens hen felle Jodenhaat. ‘Misschien hebben de Nederlandse jodenjagers de Joden niet willen vernietigen. Zij hebben er wel de grootst mogelijke bijdrage aan geleverd. De meesten uit volle overtuiging. Waarschijnlijk waren de nazi-ideologie en het antisemitisme, als integraal onderdeel daarvan, zo diep bij deze mensen ingesleten (...) dat iedere vorm van compassie met de Joden ontbrak.’
