Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
wetenschap

'Het elektronisch patiëntendossier komt er toch'

Marieke Buijs Marieke Buijs,
25 January 2013 - 17:15
'Of de Tweede Kamer nu wel of niet instemt met het nieuwe wetsvoorstel voor het elektronisch patiëntendossier (EPD), de trein loopt al. Dat dossier komt er toch wel, dat is de consequentie van jullie stemgedrag in de Eerste Kamer.' De kordate Wilna Wind, directeur van de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF), neemt geen blad voor de mond wanneer ze reageert op een vraag van Marijke Scholten, fractielid Eerste Kamer van D66.

Wind verwijt de politiek dat ze haar eigen glazen heeft  ingegooid toen de Eerste Kamer op 5 april 2011 unaniem het EPD verwierp omdat het in zijn landelijke vorm niet veilig zou zijn. Vijf koepelorganisaties van huisartsen en apothekers hebben vervolgens het heft in eigen hand genomen en trekken de kar van het EPD - dat nu Zorginfrastructuur heet - verder. Zorgverzekeraars hebben gezamenlijk 75 miljoen euro uitgetrokken om het systeem dat de overheid al 300 miljoen heeft gekost, de komende jaren in stand te houden.

Wind is in een overvolle Amsterdamse Academische Club in debat met ICT privacy- en beveiligingsonderzoeker Guido van 't Noordende. Wind is voor het EPD, het NPCF steunt de private doorstart. Ze wijst er in de discussie op dat oudere patiënten vaak diverse pillen slikken en dat gegevensuitwisseling tussen verschillende zorgaanbieders bijvoorbeeld ongelukken met dodelijke pillencocktails kan vermijden. Verder is ze tevreden met de vrijblijvendheid van het huidige model. Patiënten worden alleen opgenomen in het systeem als ze daar toestemming voor verlenen aan hun huisarts of apotheek.

Van 't Noordende vindt dat een schijnzekerheid. Patiënten geven in het EPD geen specifieke toestemming, zodat de huisarts gegevens bijvoorbeeld kan delen met een dienstenpost, maar een brede toestemming aan de beheerder van het landelijke systeem om gegevens te delen met alle zorgverleners die het systeem momenteel gebruiken én die daar in de toekomst gebruik van gaan maken.

Fout
Verder bekritiseert Van 't Noordende het alles-of-niets principe van het systeem: Patiënten hebben alleen de keuze om wél of niet opgenomen te worden in het EPD. Er is geen alternatief. Bovendien vindt Van 't Noordende het problematisch dat niemand de eindverantwoordelijkheid heeft voor de kwaliteit en veiligheid van de gegevens.  De verantwoordelijkheid ligt bij meerdere zorgverleners,  zonder dat altijd duidelijk is wie voor welk stukje informatie verantwoordelijk is, of hoe betrouwbaar de invoer van gegevens bij die zorgverlener is. Wanneer één apotheek een fout maakt bij de invoer van gegevens, moet de patiënt naar die apotheek toe om de fout recht te zetten, ook als die apotheek aan de andere kant van het land zit.

Het publiek krijgt van debatleider en AAC-bestuurslid Christiaan Alberingk Thijm uitgebreid de gelegenheid vragen te stellen. De zaal blijkt vol belanghebbenden te zitten. Mensen uit de medische en juridische wereld maken van de gelegenheid gebruik hun eigen punt te maken.

Weerstand
Een huisarts uit Amsterdam doet dat met verve. 'De Eerste Kamer heeft in haar wijsheid besloten het EPD af te ketsen. Nu vindt die alsnog doorgang. De Landelijke Huisartsen Vereniging gaat daar namens alle huisartsen in mee, maar er is enorme weerstand tegen onder haar leden. Maar we staan voor een fait accompli. Eigenlijk zou ik al mijn patiënten willen adviseren niet in dat systeem te gaan, maar dan heb ik een enorm probleem met de verzekeraar. Maar het gaat om mijn beroepsgeheim. Als ik nu een vertrouwelijk gesprek heb over het alcoholprobleem van een patiënt, dan moet ik daar een aantekening van maken. Als die patiënt vervolgens naar de dermatoloog gaat, dan wil hij niet dat die dermatoloog ook weet van dat alcoholprobleem. We moeten niet, ter voorkoming van een enkele calamiteit, ons beroepsgeheim en de waardevolle vertrouwensrelatie tussen arts en patiënt opgeven.' De zaal applaudisseert instemmend.
website loading